ดูทาสเทอไรด์ (Dutasteride)

Dutasteride (ดูทาสเทอไรด์) เป็นยาที่แพทย์ใช้เพื่อรักษาอาการจากโรคต่อมลูกหมากโต (Benign Prostatic Hyperplasia) ที่มักจะเกิดกับผู้ชายสูงอายุ โดยมีอาการเกี่ยวกับทางเดินปัสสาวะ เช่น ปัสสาวะไม่พุ่ง ปวดปัสสาวะบ่อย หรือปัญหาที่เกี่ยวกับการไหลของปัสสาวะ โดยแพทย์อาจใช้ยานี้เพียงชนิดเดียวหรือใช้ร่วมกับยาชนิดอื่น ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมต่อผู้ป่วยแต่ละคน

นอกจากนี้ แพทย์ยังอาจใช้ยานี้เพื่อให้ผู้ป่วยไม่ต้องรักษาโรคต่อมลูกหมากโตด้วยการผ่าตัด หรืออาจใช้เพื่อรักษาโรคหรือภาวะผิดปกติอื่น ๆ ตามดุลยพินิจของแพทย์ผู้รักษา

เกี่ยวกับยา Dutasteride

กลุ่มยา	ยากลุ่ม 5 แอลฟา รีดักเตส อินฮิบิเตอร์ (5–alpha reductase inhibitor)
ประเภทยา	ยาตามใบสั่งแพทย์
สรรพคุณ	ลดขนาดต่อมลูกหมาก
กลุ่มผู้ป่วย	ผู้ใหญ่เพศชาย
การใช้ยาในหญิงตั้งครรภ์และผู้ให้นมบุตร	Category X ห้ามใช้ในสตรีมีครรภ์ สตรีที่อาจตั้งครรภ์ และผู้ที่อยู่ในช่วงให้นมบุตร เพราะจากการศึกษาในมนุษย์และสัตว์แสดงให้เห็นว่า ทำให้เกิดความผิดปกติของทารกในครรภ์มนุษย์และตัวอ่อนในครรภ์สัตว์ หรือพบหลักฐานยืนยันว่า เกิดความเสี่ยงที่อันตรายต่อทารกในครรภ์ การใช้ยามีความเสี่ยงในการเกิดความผิดปกติสูงกว่าประโยชน์ที่อาจได้รับอย่างชัดเจน
รูปแบบของยา	ยารับประทาน

คำเตือนในการใช้ยา Dutasteride

เพื่อความปลอดภัยในการใช้ยา Dutasteride ผู้ป่วยควรระมัดระวังและปฏิบัติตามคำแนะนำดังนี้

• ก่อนใช้ยานี้ผู้ป่วยควรแจ้งให้แพทย์ทราบเกี่ยวกับประวัติการแพ้ยาต่าง ๆ โดยเฉพาะยานี้และที่คล้ายกันอย่างยาฟิแนสเทอไรด์ (Finasteride)
• แจ้งให้แพทย์ทราบก่อนใช้ยานี้ หากกำลังป่วยหรือมีประวัติป่วยเป็นโรคตับ มะเร็งต่อมลูกหมาก หรือมีอาการผิดปกติเกี่ยวกับการปัสสาวะ เช่น ปัสสาวะไม่ออกหรือน้ำปัสสาวะน้อยผิดปกติ 
• ห้ามใช้ยานี้ในเด็กและผู้หญิง โดยเฉพาะผู้หญิงที่กำลังตั้งครรภ์ ผู้หญิงที่กำลังวางแผนตั้งครรภ์ และผู้หญิงที่อยู่ในช่วงให้นมบุตร
• ยานี้เป็นยาที่อาจถูกดูดซึมได้จากการสัมผัสกับตัวยา ดังนั้น ผู้ที่ไม่ได้ใช้ยานี้ โดยเฉพาะผู้หญิงที่กำลังตั้งครรภ์ ผู้หญิงที่อยู่ในช่วงให้นมบุตร และผู้หญิงที่กำลังวางแผนตั้งครรภ์ ไม่ควรสัมผัสกับยาโดยตรง หากสัมผัสยาที่รั่วจากแคปซูลให้รีบล้างมือด้วยสบู่และน้ำสะอาดทันที
• ไม่ควรบริจาคเลือดในขณะใช้ยานี้หรือหยุดใช้ยามาไม่เกิน 6 เดือน
• ในระหว่างที่ใช้ยานี้ ผู้ป่วยต้องสวมถุงยางอนามัยทุกครั้งขณะมีเพศสัมพันธ์เพื่อป้องกันคู่นอนได้รับสารจากตัวยา
• ผู้ที่กำลังใช้ยานี้ที่ต้องเข้ารับการผ่าตัดหรือทำฟัน ควรแจ้งแพทย์และทันตแพทย์ให้ทราบก่อนว่ากำลังใช้ยานี้อยู่
• หลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ขณะใช้ยานี้

ปริมาณการใช้ยา Dutasteride

ปริมาณและระยะเวลาในการใช้ยา Dutasteride จะขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์ผู้รักษา โดยมีตัวอย่างการใช้ยาดังนี้

โรคต่อมลูกหมากโต

ตัวอย่างการใช้ยา Dutasteride เพื่อรักษาโรคต่อมลูกหมากโต 

ผู้ใหญ่ ให้รับประทานยาในปริมาณ 500 ไมโครกรัม วันละ 1 ครั้ง ติดต่อกันเป็นระยะเวลาอย่างน้อย 6 เดือน

การใช้ยา Dutasteride

ผู้ป่วยที่ใช้ยา Dutasteride ควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ เภสัชกร และฉลากยาอย่างเคร่งครัด ไม่ควรหยุดยาเองแม้อาการจะดีขึ้น เนื่องจากการรับประทานยานี้ให้เห็นผล ผู้ป่วยจำเป็นต้องรับประทานติดต่อกันหลายเดือน ซึ่งแพทย์จะเป็นผู้กำหนดระยะเวลาที่เหมาะสมต่อผู้ป่วยแต่ละคน

สำหรับการรับประทานยา ผู้ป่วยควรรับประทานยาทั้งเม็ด โดยไม่แบ่ง หัก หรือเคี้ยวยา เพื่อป้องกันการเกิดอาการระคายเคืองบริเวณปากและลำคอ ยานี้สามารถรับประทานได้ทั้งก่อนและหลังอาหาร แต่ควรเลือกเป็นช่วงเวลาเดียวกันของทุกวัน 

หากลืมรับประทานยา ให้ผู้ป่วยรับประทานยาทันทีที่นึกได้ แต่หากใกล้ถึงเวลารับประทานยาในรอบถัดไป ให้ข้ามไปรับประทานยาในรอบถัดไปได้เลยโดยไม่จำเป็นต้องเพิ่มปริมาณยาเป็นสองเท่า และควรแจ้งให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบหากลืมรับประทานยาบ่อย ๆ

ในระหว่างที่ใช้ยานี้ แพทย์อาจนัดผู้ป่วยมาตรวจร่างกายเป็นระยะเพื่อติดตามอาการ การตอบสนองต่อยา และผลข้างเคียงต่าง ๆ ซึ่งผู้ป่วยควรไปพบแพทย์ตามนัดอย่างเคร่งครัด

ส่วนการเก็บรักษายา ผู้ป่วยควรเก็บยาให้พ้นมือเด็ก เก็บยาไว้ในที่แห้ง หลีกเลี่ยงความร้อน แสง และความชื้น ปิดบรรจุภัณฑ์ให้สนิทเสมอ และไม่ควรใช้ยาหากยาหมดอายุ

ปฏิกิริยาระหว่างยา Dutasteride กับยาอื่น

ก่อนที่จะใช้ยา Dutasteride ผู้ป่วยควรแจ้งให้แพทย์ทราบหากกำลังใช้ยารักษาโรคความดันโลหิตสูงหรือโรคหัวใจ ยาต้านเชื้อรา ยารักษาการติดเชื้อเอชไอวี ยารักษาภาวะซึมเศร้าบางชนิด 

นอกจากนี้ ยา Dutasteride ยังอาจมีปฏิกิริยากับยาอื่น ๆ ที่ผู้ป่วยกำลังใช้อยู่ รวมไปถึงผลิตภัณฑ์สมุนไพร และผลิตภัณฑ์อาหารเสริมต่าง ๆ เนื่องจากการใช้ยาบางชนิดพร้อมกันอาจส่งผลกระทบต่อกระบวนการดูดซึมและประสิทธิภาพในการทำงานของยา Dutasteride ได้ ควรปรึกษาแพทย์และเภสัชกรก่อนใช้ยา Dutasteride ร่วมกับยาอื่นทุกครั้ง

ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Dutasteride

ผู้ที่ใช้ยา Dutasteride อาจพบผลข้างเคียงบางอย่างได้ เช่น ความต้องการทางเพศลดลง ปริมาณน้ำอสุจิน้อยลง อวัยวะเพศไม่แข็งตัว เจ็บลูกอัณฑะ อัณฑะบวม เจ็บหน้าอก หรือหน้าอกมีขนาดใหญ่ขึ้น โดยผู้ป่วยที่พบอาการเหล่านี้ควรแจ้งให้แพทย์ทราบ หากอาการไม่ดีขึ้น อาการแย่ลง หรืออาการยังเกิดขึ้นแม้จะหยุดยาไปแล้ว

อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยควรหยุดใช้ยาและไปพบแพทย์ทันทีหากพบอาการที่มีความรุนแรง เช่น

• อาการแพ้ยา เช่น หายใจลำบาก มีผื่นขึ้น เวียนศีรษะขั้นรุนแรง หรือพบอาการบวมบริเวณใบหน้า ลิ้น และลำคอ
• มีไข้ขึ้นร่วมกับอาการทางผิวหนัง เช่น เจ็บคอ เจ็บผิวหนัง ผื่นขึ้น ผิวลอก เกิดแผลพุพอง หรือมีอาการแสบตา  
• เจ็บหน้าอกขั้นรุนแรง พบก้อนเนื้อในหน้าอก หรือมีของเหลวไหลออกมาจากหัวนม