ถ่ายไม่ออกมาหลายสัปดาห์แล้ว อุจจาระเป็นแบบนิ่ม ๆ มีกลิ่นแรง บางครั้งมีปวดท้องน้อย

สวัสดีค่ะ คุณ fernmaryy,

              การถ่ายอุจจาระ หากเกิดขึ้นน้อยกว่า 3 ครั้งต่อสัปดาห์ และลักษณะอุจจาระแข็ง ต้องใช้แรงเบ่งหรือใช้มือช่วย รวมทั้งหลังถ่ายแล้วยังมีความรู้สึกว่าถ่ายอุจจาระไม่สุด ถือว่ามีอาการของท้องผูก

              ดังนั้นหากในกรณีของคุณ fernmaryy ไม่ถ่ายอุจจาระเลยมาเป็นเวลาหลายสัปดาห์ ถือว่ามีท้องผูกรุนแรง มีโอกาสอาจเกิดลำไส้อุดตันได้ แต่หากหมายถึงว่าในช่วงหลายสัปดาห์นี้ ถ่ายอุจจาระออกบ้าง แต่ไม่ได้ถ่ายทุกวัน รวมถึงอุจจาระมีลักษณะนิ่ม ไม่ได้แห้งแข็ง เป็นก้อนเล็กๆ หรือเหลวเป็นน้ำ (อาจเกิดขึ้นได้ในกรณีท้องผูกรุนแรง) ถือว่ายังไม่ได้มีอาการของท้องผูก

             หากต้องการให้ถ่ายอุจจาระง่าย ควรพยายามทานน้ำเยอะๆ อย่างน้อยวันละ 8-10 แก้ว ทานอาหารที่มีกากใยสูง ซึ่งก็คือผักและผลไม้ต่างๆ หากเป็นคนชอบกินจุบจิบ ก็ให้เปลี่ยนจากขนมขบเคี้ยว เป็นผลไม้สดแทน หรืออาจทานถั่วหรือธัญพืชต่างๆ ก็ได้ หรืออย่างน้อยก็เป็นผลไม้อบแห้งดีกว่าทานขนมปัง ขนมกรุบกรอบต่างๆ การทานโยเกิร์ตหรือนมเปรี้ยวอาจช่วยให้ถ่ายง่ายขึ้นได้ เนื่องจากมีแบคทีเรียที่ไปช่วยการทำงานของลำไส้ใหญ่ หากทานได้น้อย อาจทานยาหรือผลิตภัณฑ์ที่เป็นไฟเบอร์ช่วยเสริม นอกจากนี้ควรมีการเคลื่อนไหวอิริยาบทบ้างหากต้องนั่งนานๆ เช่นอาจลุกเดินไปเดินมาแล้วค่อยนั่งทำงานต่อ แต่หากหาเวลาออกกำลังกายให้ได้จะดีที่สุดค่ะ และควรฝึกขับถ่ายให้เป็นเวลา ร่างกายเราก็จะค่อยๆ ปรับได้เองค่ะ

             หากไม่ถ่ายอุจจาระนานเกิน 3 วัน หรืออุจจาระแห้ง แข็ง เป็นก้อนเล็กๆ ควรหายาระบายช่วย ซึ่งมีหลายชนิด เช่น

             - ยาระบายกลุ่มกระตุ้น จะช่วยกระตุ้นจังหวะการบีบตัวของลำไส้ให้ทำงานดีขึ้น เช่น ยาดัลโคแลค (Dulcolax) ยาบิซาโคดิล (Bisacodyl) ยาเซนโนไซด์ (Sennosides)

              - ยาระบายกลุ่มออสโมซิส (Osmotic Laxatives) จะออกฤทธิ์ดูดซึมน้ำกลับเข้าสู่ลำไส้ใหญ่มากขึ้น ทำให้อุจจาระไม่แห้งและแข็งจนถ่ายออกลำบาก เช่น ยาแมกนิเซียม ไฮดรอกไซด์ (Magnesium Hydroxide)  ยาแลคตูโลส (Lactulose) 

              นอกจากนี้ยังมียาที่ช่วยหล่อลื่นอุจจาระ  ยาที่ช่วยให้อุจจาระอ่อนตัว รวมถึงยาเหน็บ ซึ่งยาเหน็บช่วยทำให้อุจจาระอ่อนนุ่มลงและเพิ่มการเคลื่อนไหวของลำไส้ในการขับอุจจาระมากขึ้น แต่ในกรณีที่อุจจาระแข็งมาก อาจทำการสวนอุจจาระที่อุดตันออกก่อน ด้วยชุดสวนอุจจาระสำเร็จรูปซึ่งมีขายตามร้านขายยา จากนั้นจึงค่อยรักษาด้วยการทานยาต่อ

             การใช้ยาดังกล่าวควรใช้เป็นครั้งคราวเมื่อเกิดท้องผูกมากเท่านั้น หลังจากที่ถ่ายอุจจาระแล้ว ควรปรับพฤติกรรมดังที่ได้กล่าวไปค่ะ หากได้ปรับพฤติกรรมแล้ว อาการท้องผูกยังคงมีนานเกิน 3 เดือน ควรไปพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุ เนื่องจากอาจเกิดจากโรคบางอย่างได้ เช่น เนื้องอกในลำไส้ใหญ่ เนื้องอกมดลูกที่มีขนาดใหญ่จนกดเบียดลำไส้ตรงและทวารหนัก เป็นต้น

                สำหรับอาการปวดท้องน้อยและท้องบวมนั้น อาจเป็นอาการที่เป็นผลจากการมีท้องผูกได้ แต่หากไม่ได้มีท้องผูก แต่ยังคงมีอาการปวดท้องน้อย อาจเกิดจากโรคของมดลูกและรังไข่ได้ค่ะ ซึ่งควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุค่ะ