ผู้สูงอายุ 84 ปี เพศหญิง เป็นนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ รักษาอย่างไร ควรดูแลการทานอาหาร และต้องปฏิบัติตัวอย่างไร

 สวัสดีค่ะคุณKittypat

นิ่วในทางเดินปัสสาวะนั้นเกิดจากการตกตะกอนของแร่ธาตุชนิดต่าง ๆ ที่รวมตัวกันเป็นก้อน มีชนิดและขนาดที่แตกต่างกันไป โดยมักเกิดขึ้นบริเวณไต แต่อาจพบได้ตลอดระบบทางเดินปัสสาวะ และบริเวณอื่น ๆ เช่น นิ่วในถุงน้ำดี นิ่วทอนซิล โดยนิ่วอาจสร้างความเจ็บปวดทรมานให้ผู้ป่วยได้หากก้อนนิ่วมีขนาดใหญ่จนอุดตันและทำให้เกิดการอักเสบตามอวัยวะต่างๆตามมาได้

โดยนิ่วในกระเพาะปัสสาวะนั้นมักแสดงอาการเมื่อก้อนนิ่วทำให้ผนังของกระเพาะปัสสาวะระคายเคืองหรือปิดกั้นการไหลของปัสสาวะ ซึ่งอาจทำให้มีอาการ เช่น ปวดท้องส่วนล่าง ปวดหรือรู้สึกไม่สบายที่อวัยวะเพศหรืออัณฑะ เจ็บแสบขณะปัสสาวะ ปัสสาวะบ่อย ปัสสาวะลำบากหรือติด ปัสสาวะขุ่น มีสีเข้มผิดปกติ หรือปัสสาวะเป็นเลือด

ซึ่งการรักษาขึ้นกับความรุนแรงของโรคค่ะ โดยส่วนใหญ่ถ้าเป็นนิ่วที่ขนาดยังไม่ใหญ่มากนัก แพทย์อาจให้ดื่มน้ำมาก ๆ เพื่อให้นิ่วที่มีขนาดเล็กถูกขับออกมาตามธรรมชาติ แต่หากไม่สามารถขับนิ่วออกมาทางปัสสาวะจนหมดได้ อาจจำเป็นต้องใช้วิธีทางการแพทย์เพื่อช่วยในการนำนิ่วออกจากระเพาะปัสสาวะเช่นการขบนิ่ว (Cystolitholapaxy) ซึ่งเป็นการนำท่อขนาดเล็กที่มีกล้องตรงส่วนปลายสอดเข้าไปทางท่อปัสสาวะเพื่อส่องดูนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ จากนั้นแพทย์จะใช้เลเซอร์ อัลตราซาวด์ หรือเครื่องมือบางอย่างเข้าไปสลายนิ่วให้แตกเล็กลงและล้างออกจากกระเพาะปัสสาวะ ไม่จำเป็นต้องเป็นการผ่าตัดใหญ่ที่ต้องเปิดหน้าท้อง

ในเบื้องต้นให้ไปติดตามอาการกับแพทย์ต่อเนื่อง ยังไม่จำเป็นต้องกังวลจนเกินไป การรักษาส่วนใหญ่ไม่ใช่วิธีการผ่าตัดใหญ่ การดูแลตัวเองทั่วไปทำได้ตามปกติ ไม่จำเป็นต้องหลีกเลี่ยงอาหารใดเป็นพิเศษ แต่ให้ดื่มน้ำมากๆ ไม่กลั้นปัสสาวะ