คันที่มือ หนังลอก แดงๆ มีตุ่มใสขึ้น น่าจะแพ้สบู่จากการล้างมือบ่อย ควรทำอย่างไร

สวัสดีค่ะ คุณ Nameisara Jaingam,

                   การมีตุ่มใสที่มือ ผิวหนังลอกและแดง และมีอาการคัน อาจเกิดจาก

                   1. ผื่นระคายเคืองจากสารเคมีต่างๆ เช่น สบู่ ผงซักฟอก โลชั่น น้ำหอม ยาฆ่าแมลงจากการจับดอกไม้ หรือจากการฉีดยา เป็นต้น

                   2. เป็นผื่นผิวหนังอักเสบชนิดตุ่มน้ำใส (dyshidrosis) ซึ่งจะมีผื่นที่เป็นตุ่มน้ำใสขนาดเล็กๆ เรียงตัวตามด้านข้างของนิ้วมือ ด้านข้างฝ่ามือ รวมถึงบริเวณฝ่ามือ และอาจพบที่ด้านข้างฝ่าเท้าและฝ่าเท้าด้วย ร่วมกับมีอาการคัน ตุ่มน้ำเหล่านี้จะหายไปได้เอง โดยจะค่อยๆ แห้งและลอกออกภายใน 2-3 สัปดาห์ อาการจะเกิดขึ้นเป็นๆ หายๆ

                      สาเหตุของการเกิดนั้นไม่แน่ชัด มักพบในผู้ที่เป็นภูมิแพ้ผิวหนังอักเสบ หรือภูมิแพ้อากาศอยู่ ส่วนปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดอาการ เช่น ความเครียด การอดนอน ไม่สบาย ความร้อน การมีเหงื่อออกมาก การล้างมือบ่อยๆ หรือสัมผัสกับน้ำบ่อยๆ เป็นต้น   

                    3. โรคผิวหนังอักเสบชนิดอื่นๆ ที่เป็นตุ่มพองน้ำ เช่น โรคตุ่มน้ำพองจากภูมิคุ้มกัน (pemphigus และ bullous pemphigoid) เป็นต้น แต่จะพบเป็นที่ผิวหนังบริเวณอื่นๆ และในช่องปาก ตา อวัยวะเพศด้วย

                    4. โรคหิด โดยจะมีตุ่มนูนแดงเล็กๆ หรืออาจเป็นตุ่มน้ำใสๆ ก็ได้ ซึ่งเป็นจุดที่หิดขุดผิวหนังเข้าไปอยู่ นอกจากนี้อาจพบที่ข้อมือ ข้อศอก รักแร้ เป็นต้น และจะมีอาการคันมาก โดยเฉพาะเวลากลางคืน

                     5. ผื่นจากแมลงสัตว์กัดต่อย มักมีอาการเจ็บ แสบ หรือคันร่วมด้วย

                     หากผื่นเพิ่งเกิดขึ้นไม่นาน และได้มีการเปลี่ยนยี่ห้อสบู่ ผงซักฟอก หรือน้ำยาอื่นๆ ที่ใช้ในชีวิตประจำวัน ก็อาจเผื่นแพ้ที่เกิดจากการระคายเคืองได้ แต่หากเป็นๆ หายมานานแล้ว และไม่ได้มีการเปลี่ยนสบู่หรือของใช้อื่นๆ ก็ไม่น่าใช่สาเหตุ แต่อาจเป็นผื่นผิวหนังอักเสบชนิดตุ่มน้ำใสได้

                     แนะนำว่า หากผื่นเป็นต่อเนื่อง หรือเป็นๆ หายๆ ไม่หายไป ก็ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจรักษาค่ะ ในเบื้องต้น ให้หลีกเลี่ยงการใช้สิ่งต่างๆ ที่อาจทำให้แพ้ไปก่อน หากจะล้างมือ ควรใช้สบู่ที่อ่อนโยน และไม่ล้างบ่อยจนเกินไป งดการใช้แอลกอฮอล์เจลไปก่อน เพราะแอลกอฮอล์อาจยิ่งทำให้ผิวหนังลอกมากขึ้นได้ และหากจะต้องสมผัสกับสารเคมีอื่นๆ ก็ควรสวมถุงมือป้องกัน หากคันมาก อาจทายาทาสเตียรอยด์ เช่น triamcinolone cream, betamethasone diproprionate cream และอาจทานร่วมกับยาแก้แพ้เพื่อช่วยลดอาการคัน เช่น  ไฮดรอกไซซีน (hydroxyzine) , chlorpheniramine (CPM) เป็นต้น พยายามหลีกเลี่ยงการเกา เพราะอาจทำให้กลายเป็นแผลและติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อนได้