แนะนำไฟเบอร์ในการช่วยขับถ่ายหน่อย มีภาวะท้องผูก ถ่ายไม่สุด ปวดท้องร่วมด้วย เหมือนอึค้างก้อนใหญ่ๆแข็งๆ

สวัสดีค่ะ คุณ JoofJang,

              การดูแลตนเองในเบื้องต้นสำหรับผู้ที่มีอาการท้องผูก ได้แก่ การดื่มน้ำมากๆ อย่างน้อยวันละ 8-10 แก้ว เน้นทานอาหารที่มีไฟเบอร์สูง จำพวกผัก ผลไม้ และธัญพืชต่างๆ และอาจทานโยเกิร์ตหรือนมเปรี้ยว ซึ่งจะช่วยให้ถ่ายง่ายขึ้นได้ เนื่องจากมีแบคทีเรียที่ไปช่วยการทำงานของลำไส้ใหญ่ หมั่นออกกำลังกายเป็นประจำเพื่อให้ลำไส้เคลื่อนไหว และควรฝึกขับถ่ายให้เป็นเวลา

              หากไม่ถ่ายอุจจาระนานเกิน 3 วัน หรืออุจจาระแห้ง แข็ง เป็นก้อนเล็กๆ หรือรู้สึกถ่ายไม่สุด จึงค่อยใช้ยาระบายช่วย ซึ่งมีหลายชนิด เช่น

              - ยาระบายที่ทำให้อุจจาระเกาะตัวเป็นก้อน เมื่ออุจจาระมีขนาดใหญ่ขึ้น ก็จะช่วยกระตุ้นการทำงานของลำไส้ให้เคลื่อนไหวมากขึ้น เช่น ไซเลียม (psyllium) ซึ่งเป็นใยอาหารหรือไฟเบอร์ชนิดที่ละลายน้ำได้, หรือ เมธิลเซลูโลส (methylcellulose) เป็นไฟเบอร์สังเคราะห์, อินนูลิน (inulin) เป็นต้น ในการทานใยอาหารหรือไฟเบอร์เหล่านี้ จำเป้นต้องดื่มน้ำมากๆ ร่วมด้วย เพื่อป้องกันไฟเบอร์อุดตันลำไส้

                หากทานไฟเบอร์แล้วยังคงมีอาการถ่ายอุจจาระไม่ออก แนะนำให้ใช้ยากลุ่มอื่นๆ ต่อไป คือ

               - ยาระบายกลุ่มกระตุ้น จะช่วยกระตุ้นจังหวะการบีบตัวของลำไส้ให้ทำงานดีขึ้น เช่น ยาดัลโคแลค (Dulcolax) ยาบิซาโคดิล (Bisacodyl) ยาเซนโนไซด์ (Sennosides)

              - ยาระบายกลุ่มออสโมซิส (Osmotic Laxatives) จะออกฤทธิ์ดูดซึมน้ำกลับเข้าสู่ลำไส้ใหญ่มากขึ้น ทำให้อุจจาระไม่แห้งและแข็งจนถ่ายออกลำบาก เช่น ยาแมกนิเซียม ไฮดรอกไซด์ (Magnesium Hydroxide)  ยาแลคตูโลส (Lactulose) 

                นอกจากนี้ยังมียาระบายแบบที่ช่วยหล่อลื่นอุจจาระ ยาที่ช่วยให้อุจจาระนิ่มอ่อนตัว และยาชนิดยาเหน็บ ซึ่งหากเป็นยาเหน็บกลีเซอรีน ยาจะช่วยทำให้อุจจาระอ่อนนุ่มลงและกระตุ้นการเคลื่อนไหวของลำไส้

                แนะนำให้ใช้ยาเหล่านี้ไม่เกิน 1 สัปดาห์ หากยังคงมีอาการถ่ายอุจจาระไม่ออก ถ่ายไม่สุด หรือมีอาการปวดท้องมากในะหว่างที่ใช้ ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุของท้องผูกและทำการรักษาค่ะ