สาเหตุของโรคหัวใจ โรคหัวใจ (Heart Disease)
สาเหตุของโรคหัวใจแต่ละประเภทนั้นแตกต่างกันไป เนื่องจากหัวใจประกอบด้วยการทำงานของหลายส่วนร่วมกัน โดยโรคหัวใจแต่ละชนิดมีสาเหตุดังนี้
โรคหลอดเลือดหัวใจ
โรคหลอดเลือดหัวใจหมายถึงความบกพร่องของหลอดเลือดหัวใจ ซึ่งมีหลากหลายชนิด แต่ส่วนมากมักใช้เรียกภาวะหลอดเลือดแดงตีบ ซึ่งเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจที่พบได้บ่อยที่สุด และเป็นภาวะที่ทำให้เกิดความเสียหายต่อหัวใจหรือหลอดเลือดหัวใจตามมา
ภาวะหลอดเลือดแดงตีบเกิดจากการสะสมของไขมันในหลอดเลือดแดงที่เพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ จนผนังของหลอดเลือดหนาและแข็งตัว เป็นอุปสรรคต่อการไหลเวียนของเลือดผ่านหลอดเลือดแดง ส่งผลให้อวัยวะและเนื้อเยื่อต่าง ๆ ที่เชื่อมต่อกับหลอดเลือดแดงดังกล่าวได้รับเลือดไปหล่อเลี้ยงไม่เพียงพอ และเกิดภาวะกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉียบพลันตามมาได้
โรคหลอดเลือดหัวใจตีบจะยิ่งมีโอกาสเกิดขึ้นในผู้ที่มีอายุมาก มีความดันโลหิตสูง คอเลสเตอรอลสูงhttps://www.pobpad.com/คอเลสเตอรอลสูง ผู้ป่วยเบาหวาน และผู้ป่วยโรคอ้วน อีกทั้งพฤติกรรมการใช้ชีวิตก็เป็นอีกปัจจัยสำคัญ เช่น การรับประทานอาหารไม่มีประโยชน์ ไม่ออกกำลังกาย มีน้ำหนักมากเกิน หรือสูบบุหรี่
โรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ
ผู้ที่มีสุขภาพดีและหัวใจทำงานเป็นปกติมักมีโอกาสน้อยที่จะพัฒนาไปเป็นโรคหัวใจเต้นผิดจังหวะโดยปราศจากปัจจัยอื่น ๆ เช่น การถูกไฟฟ้าช็อต หรือการใช้สารเสพติดกระตุ้น
แต่บางครั้งภาวะเครียด พักผ่อนน้อย และการไม่ได้ออกกำลังกายก็อาจส่งผลให้เกิดอาการของหัวใจเต้นผิดจังหวะได้ แต่จะเป็นชนิดที่ไม่เกิดอันตราย หรือเพียงสร้างความรำคาญเท่านั้น
ส่วนผู้ป่วยที่หัวใจทำงานผิดปกติหรือมีปัญหาอยู่แล้ว อาจทำให้กระแสไฟฟ้าในหัวใจไม่สามารถผ่านไปทั่วหัวใจได้ตามปกติ รวมทั้งเป็นจุดที่สร้างสัญญาณไฟฟ้าที่ผิดปกติเอง จึงเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจเต้นผิดปกติได้ง่ายกว่า
โดยผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยงต่อไปนี้ อาจยิ่งมีโอกาสเสี่ยงเกิดโรคหัวใจเต้นผิดปกติตามมา
- ผู้ป่วยโรคหัวใจพิการแต่กำเนิด
- ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจ
- ผู้ป่วยโรคลิ้นหัวใจ
- ผู้ป่วยเบาหวาน
- มีความดันโลหิตสูง
- สูบบุหรี่
- ดื่มแอลกอฮอล์หรือเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนมากเกินไป
- ใช้สารเสพติด
- ใช้ยา อาหารเสริม หรือการใช้สมุนไพรบางชนิด
- เครียด
โรคกล้ามเนื้อหัวใจ
สาเหตุของโรคกล้ามเนื้อหัวใจนะขึ้นอยู่กับโรคกล้ามเนื้อหัวใจแต่ละชนิด ได้แก่
- กล้ามเนื้อหัวใจเสื่อม เป็นชนิดที่พบได้บ่อยที่สุด โดยอาจเป็นผลจากการไหลเวียนของเลือดไปสู่หัวใจที่ลดน้อยลง การติดเชื้อ การได้รับสารพิษหรือยาบางชนิด รวมถึงการได้รับพันธุกรรมถ่ายทอด
- โรคกล้ามเนื้อหัวใจหนา ผู้ป่วยมักมีกล้ามเนื้อหัวใจหนาผิดปกติ โดยมักเป็นผลจากการถ่ายทอดทางพันธุกรรม หรือเกิดการพัฒนาของโรคไปตามเวลา เนื่องจากอายุที่มากขึ้นหรือความดันโลหิตที่สูงขึ้น
- โรคกล้ามเนื้อหัวใจถูกบีบรัด หรือภาวะกล้ามเนื้อหัวใจที่แข็งและยืดหยุ่นน้อยลง โดยอาจเกิดขึ้นได้โดยไม่ทราบสาเหตุ หรือเป็นผลจากการป่วยเป็นโรคอื่น ๆ เช่น โรคเนื้อเยื่อเกี่ยวพันผิดปกติ ภาวะที่ร่างกายสร้างหรือได้รับธาตุเหล็กมากเกิน หรืออาจเป็นผลจากกระบวนการรักษาโรคมะเร็ง อย่างการทำเคมีบำบัดและการใช้รังสีบำบัด
โรคหัวใจพิการแต่กำเนิด
โรคหัวใจพิการแต่กำเนิดมักเกิดขึ้นระหว่างที่ทารกอยู่ในครรภ์ หรือประมาณ 1 เดือนหลังจากการตั้งครรภ์ โดยขณะที่หัวใจของทารกกำลังมีการพัฒนา โรคนี้ก็เกิดขึ้นไปพร้อมกัน และจะส่งผลให้การไหลของเลือดในหัวใจเกิดความเปลี่ยนแปลง ซึ่งสาเหตุของโรคหัวใจพิการแต่กำเนิดอาจเป็นผลมาจากปัจจัยต่าง ๆ เช่น โรคชนิดอื่น การใช้ยา การติดเชื้อระหว่างตั้งครรภ์ และการได้รับพันธุกรรมถ่ายทอด
ทั้งนี้ ไม่เพียงแต่ทารกในครรภ์เท่านั้น ในบางรายที่มีอาการของโรครุนแรงน้อยกว่า อาการอาจพัฒนาขึ้นได้ภายหลังเมื่ออายุมากขึ้น
โรคลิ้นหัวใจ
เกิดขึ้นได้จากหลากหลายปัจจัย เช่น
- มีลิ้นหัวใจผิดปกติมาแต่กำเนิด เช่น ขนาดของลิ้นผิดปกติ ใบลิ้นทำงานบกพร่อง หรือใบลิ้นยึดติดไม่พอดี
- เป็นภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นตามมาจากโรคชนิดอื่น เช่น ไข้รูมาติก โรคที่เกิดจากการรักษาการติดเชื้อแบคทีเรียไม่หมดจนเชื้อแพร่ไปสู่หัวใจ โรคเยื่อบุหัวใจอักเสบ หรือเนื้อเยื่อเกี่ยวพันผิดปกติ
โรคติดเชื้อบริเวณหัวใจ
โรคติดเชื้อบริเวณหัวใจทั้ง 3 ชนิด ได้แก่ เยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ และลิ้นหัวใจอักเสบ มีสาเหตุมาจากสิ่งก่อความระคายเคืองอย่างเชื้อไวรัส แบคทีเรีย ปรสิต หรือสารเคมีที่แพร่เข้าไปยังหัวใจ และเป็นสาเหตุของการติดเชื้อในที่สุด
ปัจจัยเสี่ยงโรคหัวใจ
นอกจากสาเหตุของโรคหัวใจแต่ละชนิดที่กล่าวไปแล้ว ปัจจัยและพฤติกรรมต่าง ๆ ที่สามารถเพิ่มโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ ยังมีดังนี้
- อายุที่มากขึ้น ส่งผลให้ความเสี่ยงต่อหลอดเลือดแดงหัวใจตีบลงก็ยิ่งเพิ่มสูง และยังเสี่ยงต่อกล้ามเนื้อหัวใจที่อ่อนแอลงหรือหนาขึ้นอีกด้วย
- เพศชาย มีโอกาสเกิดโรคหัวใจได้มากกว่าเพศหญิง อย่างไรก็ตาม ความเสี่ยงต่อโรคหัวใจในเพศหญิงจะเพิ่มขึ้นเมื่อถึงวัยหมดประจำเดือน
- บุคคลในครอบครัวเป็นโรคหัวใจ ผู้ที่มีบุคคลในครอบครัวป่วยเป็นโรคหัวใจจะยิ่งเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้ามีบิดาหรือมารดาหรือญาติที่ป่วยเป็นโรคหัวใจเร็วเกินควร โดยในผู้ชายนับที่ก่อนอายุ 55 ปี ส่วนในผู้หญิงก่อนอายุ 65 ปี
- โรคเบาหวาน ผู้ป่วยที่เป็นโรคเบาหวานนั้นมีความเสี่ยงต่อความผิดปกติของหลอดเลือดทั่วร่างกาย โดยเฉพาะหลอดเลือดหัวใจที่มีโอกาสเกิดการตีบตันเพิ่มมากขึ้นเช่นเดียวกัน
- โรคอ้วน น้ำหนักที่มากเกินผิดปกติจะยิ่งทำให้มีโอกาสเสี่ยงโรคหัวใจมากกว่าเดิม หากมีปัจจัยเสี่ยงข้ออื่น ๆ อยู่แล้วด้วย
- ความดันโลหิตสูง ความดันโลหิตสูงที่ไม่ได้รับการรักษาหรือควบคุมให้เป็นปกติจะยิ่งทำให้หลอดเลือดแดงแข็งและหนาขึ้น เป็นสาเหตุให้เลือดไหลผ่านไปสู่อวัยวะอื่น ๆ ได้ไม่เพียงพอ และนำไปสู่ภาวะกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉียบพลันได้
- ระดับคอเลสเตอรอลในเลือดสูง เพิ่มโอกาสการเกิดคราบตะกรันในหลอดเลือด และจะส่งผลให้มีการขัดขวางทางเดินเลือดที่ส่งไปเลี้ยงหัวใจ
- การสูบบุหรี่ สารพิษหลายชนิดในบุหรี่มีผลทำให้หลอดเลือดหัวใจมีความผิดปกติ ซึ่งจะกระตุ้นให้เกิดโรคหลอดเลือดหัวใจตามมาได้ง่าย นอกจากนี้โรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉียบพลันหรือหัวใจวายก็ยังพบได้ในผู้ที่สูบบุหรี่มากกว่าผู้ที่ไม่สูบบุหรี่
- การรับประทานอาหาร อาหารที่ประกอบไปด้วยไขมัน เกลือ น้ำตาล หรือคอเลสเตอรอลปริมาณสูง หากรับประทานบ่อย ๆ เป็นประจำจะยิ่งเสี่ยงพัฒนาเกิดโรคหัวใจในที่สุด
- ไม่ออกกำลังกาย การไม่ออกกำลังกายเป็นปัจจัยเสี่ยงที่สามารถนำไปสู่การเกิดโรคหัวใจหลาย ๆ ประเภท
- การไม่รักษาสุขอนามัย การไม่หมั่นรักษาความสะอาดและสุขอนามัยในชีวิตประจำวัน เป็นพฤติกรรมเสี่ยงต่อการติดเชื้อไวรัสหรือแบคทีเรียต่าง ๆ และเพิ่มโอกาสเสี่ยงการติดเชื้อบริเวณหัวใจ โดยเฉพาะผู้ที่ป่วยเป็นโรคหัวใจชนิดอื่น ๆ อยู่ก่อนแล้ว
- ความเครียด ความเครียดที่ไม่ได้รับการผ่อนคลาย มีโอกาสเสี่ยงเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจ
