ภาวะแทรกซ้อนของโรคเบาหวาน โรคเบาหวาน (Diabetes Mellitus)
ผู้ป่วยโรคเบาหวานจะพบระดับน้ำตาลในเลือดสูงมากกว่าปกติ หากไม่มีการควบคุมในเรื่องของการรับประทานอาหารและดูแลรักษาสุขภาพอย่างถูกวิธี และปล่อยให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้นเป็นเวลานาน จะส่งผลต่อเส้นเลือดที่นำสารอาหารไปยังอวัยวะในร่างกายจนนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนของโรคเบาหวานต่าง ๆ ทั้งโรคแทรกซ้อนชนิดที่เกิดกับเส้นเลือดขนาดเล็ก และโรคแทรกซ้อนชนิดที่เกิดกับเส้นเลือดขนาดใหญ่
ยิ่งไปกว่านั้น ผู้ป่วยเบาหวานควรระวังการเกิดบาดแผลหรือการอักเสบของอวัยวะต่าง ๆ มากขึ้น เนื่องจากบาดแผลของผู้ป่วยเบาหวานจะหายช้า อาจก่อให้เกิดภาวะโรคแทรกซ้อนได้ง่ายขึ้น
โดยภาวะแทรกซ้อนที่พบได้บ่อยในผู้ป่วยเบาหวานจะมีดังนี้
โรคแทรกซ้อนทางด้านตา
ปัญหานี้เกิดจากระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงผิดปกติจนเกิดการคั่งของน้ำตาลในเลนส์ตา ทำให้จอตาผิดปกติ โรคที่พบส่วนมากในผู้ป่วยเบาหวานคือ เบาหวานขึ้นตา (Retinopathy) ต้อกระจก (Cataracts) ต้อหิน (Glaucoma) หรือปัญหาทางด้านสายตา
ผู้ป่วยเบาหวานที่มีปัญหาด้านการมองเห็นเหล่านี้อาจเสี่ยงตาบอดได้ โดยในช่วงแรกอาการจะเป็นไปในลักษณะค่อยเป็นค่อยไปจนผู้ป่วยไม่ระวัง ผู้ป่วยเบาหวานจึงจำเป็นต้องได้รับการตรวจสายตาจากจักษุแพทย์เป็นประจำ
โรคทางระบบเส้นเลือดและหัวใจ
ระดับน้ำตาลที่ถูกสะสมในเลือดในปริมาณมากอาจทำให้เกิดการหนาตัวของเส้นเลือดมากขึ้น โดยเฉพาะหลอดเลือดขนาดใหญ่ที่ไปเลี้ยงหัวใจ เป็นผลให้เส้นเลือดแคบลงและอาจเกิดการอุดตัน และยังเพิ่มโอกาสของเส้นเลือดแข็ง ซึ่งอาจนำไปสู่อาการเจ็บหน้าอก (Angina) หัวใจขาดเลือด (Heart Attack) โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) และโรคเส้นเลือดแดงส่วนปลายอุดตัน (Peripheral Artery Disease)
ผู้ป่วยเบาหวานมีโอกาสการเกิดโรคที่เกี่ยวข้องกับระบบเส้นเลือดและหัวใจได้มากกว่าคนปกติ ทำให้ผู้ป่วยโรคเบาหวานมีอัตราการเสียชีวิตและพิการได้สูงมากกว่าคนทั่วไปจากภาวะแทรกซ้อนนี้
แผลเบาหวานที่เท้า
ความเสียหายของเส้นประสาทบริเวณเท้าและการไหลเวียนของเส้นเลือดที่ไม่มีประสิทธิภาพอาจทำให้ผู้ป่วยโรคเบาหวานเสี่ยงต่อการเกิดแผลที่เท้าได้ หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่ได้รับการรักษาอาจนำไปสู่การติดเชื้อ โดยแพทย์อาจต้องตัดสินใจตัดนิ้วเท้า เท้า หรือขาของผู้ป่วยทิ้งในกรณีที่อาการของผู้ป่วยไม่มีแนวโน้มที่จะดีขึ้น
โรคที่เกี่ยวกับระบบประสาท
โรคเบาหวานเรื้อรังสามารถก่อให้เกิดการอักเสบของเส้นประสาททั่วร่างกายขั้นปานกลางถึงรุนแรงได้ เมื่อเกิดแผลขึ้นในบริเวณต่าง ๆ จึงรับความรู้สึกได้น้อยลง เนื่องจากปลายประสาทเกิดการอักเสบ ทำให้เกิดอาการชา แสบ และเจ็บแปลบบริเวณที่ได้รับผลกระทบ
โดยโรคที่พบได้บ่อย คือ ภาวะปลายประสาทอักเสบที่ทำให้การรับความรู้สึกหรือความเจ็บปวดที่มือหรือเท้าบกพร่อง มีอาการชา รวมไปถึงระบบย่อยอาหารผิดปกติและมีปัญหาด้านการขับถ่ายปัสสาวะ
โรคแทรกซ้อนทางไต
โรคแทรกซ้อนทางไตเป็นโรคสำคัญอีกโรคหนึ่งที่เกิดขึ้นกับผู้ป่วยโรคเบาหวาน เนื่องจากปริมาณน้ำตาลในเลือดที่มีมากขึ้นกว่าคนปกติ ทำให้ไตทำงานผิดปกติ มีโปรตีนเล็ดลอดออกทางปัสสาวะ ซึ่งในระยะแรกจะไม่สามารถตรวจพบโรคแทรกซ้อนนี้ได้จากการตรวจเลือด แต่จะตรวจพบได้จากปริมาณโปรตีนที่มากขึ้นในปัสสาวะ หากไตอยู่ในภาวะการทำงานหนักเป็นระยะเวลานานจะส่งผลให้เกิดภาวะไตวายได้
โรคเกี่ยวกับช่องปากและฟัน
เนื่องจากความผิดปกติในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดจะส่งผลต่อการอักเสบเนื้อเยื่อรอบฟัน มีโอกาสมากที่จะเป็นโรคปริทันต์หรือโรคเหงือกอักเสบ ซึ่งเป็นสาเหตุของการสูญเสียฟัน
โรคแทรกซ้อนระหว่างการตั้งครรภ์
ผู้หญิงที่เกิดโรคเบาหวานขณะตั้งครรภ์จะเกิดภาวะน้ำตาลในเลือดสูง ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะครรภ์เป็นพิษ ความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์ มีโอกาสแท้งบุตรสูงขึ้นหรือทารกในครรภ์อาจจะเสียชีวิตได้ ทารกอาจมีน้ำหนักตัวมากทำให้คลอดลำบาก และมีโอกาสเกิดอันตรายระหว่างการคลอดได้สูงขึ้น
นอกจากนั้น ผู้ป่วยโรคเบาหวานยังอาจเผชิญกับโรคทางด้านผิวหนัง เช่น การติดเชื้อแบคทีเรีย การติดเชื้อรา อาการคัน หรือปัญหาผิวอื่น ๆ อีกด้วย
