Cimetidine (ไซเมทิดีน)
Cimetidine (ไซเมทิดีน) เป็นยาในกลุ่มยาปิดกั้นตัวรับฮิสตามีนชนิดที่ 2 (H2 Blockers) ออกฤทธิ์ยับยั้งสารฮิสตามีนที่ช่วยกระตุ้นการหลั่งกรดในกระเพาะอาหาร ใช้รักษาแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้เล็ก กรดไหลย้อน และหลอดอาหารอักเสบที่เกิดจากกรดไหลย้อน ส่วนการนำไปใช้รักษาอาการอื่น ๆ ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์
เกี่ยวกับ Cimetidine
| กลุ่มยา | ยาปิดกั้นตัวรับฮิสตามีนชนิดที่ 2 (H2 Blockers) |
| ประเภทยา | ยาตามใบสั่งแพทย์ ยาที่หาซื้อได้เองตามร้านขายยา |
| สรรพคุณ | รักษาแผลในกระเพาะอาหารและลำไส้เล็ก ยับยั้งการเกิดกรดไหลย้อน |
| กลุ่มผู้ป่วย | ผู้ใหญ่และเด็ก |
| รูปแบบของยา | ยารับประทาน ยาฉีด |
คำเตือนในการใช้ยา Cimetidine
- ห้ามใช้ยาหากแพ้ยา หรือแพ้ส่วนประกอบอื่น ๆ ในตัวยา Cimetidine
- ห้ามใช้ยาหากกำลังใช้ยาซิซาไพรด์ (Cisapride) และพิโมไซด์ (Pimozide)
- ห้ามใช้ยาหากกำลังให้นมบุตร เพราะยาอาจถูกส่งผ่านทางน้ำนมจนเป็นอันตรายต่อทารกได้
- ผู้ที่ตั้งครรภ์ วางแผนตั้งครรภ์ หรือตั้งครรภ์ในระหว่างใช้ยา ควรแจ้งให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบ เพื่อปรึกษาถึงประโยชน์และโทษของยาก่อนใช้
- ก่อนใช้ยา ควรแจ้งให้แพทย์ทราบถึงวิตามิน สารเคมี ผลิตภัณฑ์สมุนไพร อาหารเสริม และยาชนิดอื่น ๆ ที่ตนกำลังใช้อยู่เสมอ
- ไม่ควรวินิจฉัยอาการแล้วรักษาโดยการใช้ยา Cimetidine หรือยาชนิดอื่น ๆ ด้วยตนเอง
- ยาอาจส่งผลข้างเคียงทำให้ง่วงซึมและเวียนศีรษะ จึงไม่ควรขับรถหรือทำกิจกรรมที่อาจก่อให้เกิดอันตรายในระหว่างที่ใช้ยา
- เด็กอายุต่ำกว่า 16 ปี ควรใช้ยาอย่างระมัดระวังเป็นพิเศษ
ผู้ที่มีอาการเจ็บป่วยหรือเป็นโรคดังต่อไปนี้ ควรแจ้งให้แพทย์ทราบก่อนใช้ยา
- อาเจียน
- มีปัญหาในการกลืน
- น้ำหนักลด
- เสียเลือด
- มีปัญหาเกี่ยวกับการทำงานของตับและไต
นอกจากนี้ ยาบางชนิดอาจเกิดปฏิกิริยาขึ้นได้เมื่อใช้ร่วมกับยา Cimetidine ซึ่งอาจเพิ่มอัตราการเกิดผลข้างเคียงให้สูงขึ้น หรืออาจเป็นอันตรายต่อชีวิตได้ จึงควรแจ้งให้แพทย์ทราบถึงยาที่ใช้อยู่ โดยเฉพาะยาดังต่อไปนี้
- ยาแก้ปวด
- ยาต้านชัก
- ยาต้านการแข็งตัวของเลือด
- ยารักษาการติดเชื้อ
- ยารักษาภาวะหย่อนสมรรถภาพทางเพศ
- ยารักษาโรคหืด
- ยารักษาความดันโลหิตสูง
- ยารักษาอาการปวดเค้นหัวใจ
- ยารักษาภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ
- ยารักษาโรคมะเร็ง
- ยารักษาอาการทางจิต
ปริมาณการใช้ยา Cimetidine
ตัวอย่างการใช้ยา Cimetidine
ผู้ใหญ่
- ยาฉีดเข้าหลอดเลือดดำหรือกล้ามเนื้อ ปริมาณ 300 มิลลิกรัม ทุก ๆ 6-8 ชั่วโมง
- ยาฉีดเข้าหลอดเลือดดำอย่างต่อเนื่อง ปริมาณ 37.5 มิลลิกรัม/ชั่วโมง (สูงสุดไม่เกิน 900 มิลลิกรัม/วัน)
- ยารับประทาน ปริมาณ 400 มิลลิกรัม วันละ 4 ครั้ง หรือปริมาณ 800 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง ทุกวัน
การใช้ยา Cimetidine
- ยานี้ใช้สำหรับผู้ป่วยที่ได้รับการจ่ายยาให้เท่านั้น ห้ามใช้ยาร่วมกับผู้อื่น
- ห้ามดื่มแอลกอฮอล์ หรือสูบบุหรี่ในระหว่างใช้ยา
- ไม่ควรกินยาลดกรด ภายในเวลา 1 ชั่วโมง ก่อนหรือหลังใช้ยา Cimetidine
- ระหว่างใช้ยา หากอาเจียนเป็นสีน้ำตาล หรืออุจจาระเป็นสีดำ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที เพราะอาจเป็นสัญญาณของภาวะเลือดออกในกระเพาะอาหาร
- ผู้สูงอายุควรใช้ยาอย่างระมัดระวัง เพราะอาจเสี่ยงต่อการเกิดผลข้างเคียงได้ง่าย
- หากต้องใช้ยาไอทราโคนาโซล (Itraconazole) ยาคีโตโคนาโซล (Ketoconazole) และกลุ่มยาเซฟาโลสปอริน (Cephalosporin) ควรปรึกษาแพทย์ และควรใช้ยาเหล่านี้อย่างน้อย 2 ชั่วโมง ก่อนใช้ยา Cimetidine
- หากใช้ยาไป 2-3 วัน แล้วอาการไม่ทุเลาลง ควรไปปรึกษาแพทย์
- ควรเก็บยาในอุณหภูมิห้อง หรือที่อุณหภูมิ 15-30 องศาเซลเซียส ให้พ้นจากแสง
- ควรเก็บยาในบรรจุภัณฑ์ที่ปิดสนิท ให้พ้นจากเด็กและสัตว์เลี้ยง
- ควรทิ้งยาเมื่อยาหมดอายุ หรือไม่ได้ใช้ยาแล้ว
- หากลืมกินยา ควรรีบกินยาทันทีที่นึกขึ้นได้ แต่หากใกล้ถึงช่วงเวลาการกินยาครั้งต่อไป ให้ข้ามไปกินยาครั้งถัดไป และห้ามเพิ่มปริมาณยาเด็ดขาด
- หากกินยาเกินขนาด อาจมีอาการกระสับกระส่าย หัวใจเต้นผิดปกติ และหายใจลำบาก ควร รีบไปพบแพทย์ หรือรีบนำตัวผู้ป่วยไปพบแพทย์ทันที
ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Cimetidine
ผู้ป่วยอาจได้รับผลข้างเคียงทั่วไปจากตัวยา เช่น เวียนศีรษะ อ่อนเพลีย ท้องเสีย ปวดกล้ามเนื้อเล็กน้อย หรือปวดข้อเล็กน้อย เป็นต้น นอกจากนี้ อาจมีผลข้างเคียงอื่น ๆ ที่เกิดขึ้นได้ไม่บ่อยนักร่วมด้วย เช่น
- อาการแพ้ยา และมีไข้
- ภาวะซึมเศร้า
- ประสาทหลอน
- เนื้อเยื่อไตอักเสบ
- ตับอ่อนอักเสบ
- หัวใจเต้นช้าลงหรือเร็วขึ้น
- ภาวะเต้านมโตในเพศชาย
- ภาวะหย่อนสมรรถภาพทางเพศในเพศชาย
ผู้ป่วยที่ปรากฏอาการแพ้อย่างรุนแรง เช่น บวมบริเวณใบหน้า ปาก ริมฝีปาก และลิ้น มีผื่นลมพิษ ผื่นผิวหนัง คัน แน่นหน้าอก หรือหายใจลำบาก ควรรีบไปพบแพทย์ทันที
