Albendazole (อัลเบนดาโซล)

Albendazole (อัลเบนดาโซล) เป็นยารักษาการติดเชื้อที่เกิดจากพยาธิต่าง ๆ เช่น พยาธิตัวตืด พยาธิไส้เดือน พยาธิปากขอ พยาธิเส้นด้าย และพยาธิแส้ม้า โดยยาจะออกฤทธิ์ด้วยการทำให้พยาธิไม่สามารถดูดซึมน้ำตาลในร่างกายไปใช้ จนพยาธิไม่มีพลังงานและตายลงในที่สุด

ยา Albendazole เป็นยาถ่ายพยาธิชนิดหนึ่งที่แพทย์นำมาใช้เพื่อรักษาโรคเกี่ยวกับพยาธิ โดยผู้ที่ต้องการใช้ยานี้ควรใช้ยาให้ถูกตามจุดประสงค์ของยา ไม่ควรนำมาใช้ผิดจุดประสงค์ เช่น นำมาใช้เพื่อเป็นยาลดน้ำหนัก เพราะอาจก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกายได้ นอกจากนี้ ควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์หรือฉลากยา เพื่อให้ใช้ยาได้อย่างมีประสิทธิภาพและปลอดภัย

เกี่ยวกับ Albendazole

กลุ่มยา	ยาถ่ายพยาธิ
ประเภทยา	ยาตามใบสั่งแพทย์
สรรพคุณ	ใช้สำหรับการรักษาโรคพยาธิต่าง ๆ
กลุ่มผู้ป่วย	เด็กและผู้ใหญ่
การใช้ยาในหญิงตั้งครรภ์	Category C จากการศึกษาในสัตว์พบว่า ทำให้เกิดความผิดปกติต่อตัวอ่อนในครรภ์สัตว์ แต่ไม่มีการศึกษาในมนุษย์ หรือไม่มีข้อมูลเพียงพอในการศึกษาทดลองในมนุษย์และสัตว์ ควรใช้ยาเมื่อพิจารณาแล้วว่า มีประโยชน์มากกว่าความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นต่อทารกในครรภ์ ผู้ที่กำลังตั้งครรภ์หรือวางแผนจะตั้งครรภ์ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยา
การใช้ยาในผู้ให้นมบุตร	ยา Albendazole นี้อาจถูกดูดซึมผ่านน้ำนมมารดาไปสู่ทารก ผู้ที่ให้นมบุตรควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยา
รูปแบบของยา	ยาเม็ดสำหรับรับประทาน

คำเตือนการใช้ยา Albendazole

เพื่อความปลอดภัยในการใช้ยา Albendazole ผู้ป่วยควรระมัดระวังและปฏิบัติตามคำแนะนำ ดังนี้

• หญิงที่กำลังให้นมบุตร และหญิงที่ตั้งครรภ์หรือกำลังวางแผนจะมีบุตร ควรแจ้งให้แพทย์ทราบก่อนใช้ยา อีกทั้งหากเกิดการตั้งครรภ์ขึ้นระหว่างนี้ต้องรีบแจ้งให้แพทย์ทราบทันที
• ยานี้เป็นยาที่สั่งจ่ายโดยแพทย์เท่านั้น ห้ามแบ่งให้ผู้อื่นรับประทานโดยไม่ได้รับคำแนะนำจากแพทย์
• แจ้งแพทย์ให้ทราบ หากเคยมีประวัติแพ้ยาใด โดยเฉพาะยาอัลเบนดาโซลหรือส่วนผสมภายในยา รวมถึงยาชนิดอื่นที่คล้ายกัน เช่น มีเบนดาโซล (Mebendazole) 
• แจ้งให้แพทย์ทราบก่อนใช้ยา หากมีโรคประจำตัว เช่น โรคตับหรือเคยมีประวัติป่วยเป็นโรคตับ โรคจอประสาทตา รวมทั้งผู้ที่มีภาวะไขกระดูกทำงานผิดปกติ เกล็ดเลือดต่ำ เม็ดเลือดขาวต่ำ 
• ก่อนเข้ารับการผ่าตัดใด ๆ ไม่เว้นแม้แต่การผ่าตัดทางทันตกรรม ควรแจ้งให้แพทย์ที่ให้การรักษาทราบว่ากำลังใช้ยานี้
• แจ้งให้แพทย์ทราบถึงยา สมุนไพร วิตามิน หรืออาหารเสริมใด ๆ ที่กำลังใช้หรือคิดจะใช้ เพื่อป้องกันการเกิดปฏิกิริยาระหว่างยา
• ผู้ที่ใช้ยาอัลเบนดาโซลเพื่อรักษาโรคที่เกิดจากไข่ของพยาธิตัวตืด แพทย์อาจให้รับประทานยาอื่นร่วมด้วยเพื่อป้องกันความเสียหายต่อระบบประสาทที่จะเกิดขึ้นระหว่างการรักษา ทั้งนี้หากมีอาการชัก อาเจียน ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย หรือมีพฤติกรรมเปลี่ยนแปลง ควรไปพบแพทย์ทันที
• ผู้ใช้ยาอาจจำเป็นต้องตรวจเลือดบ่อย ๆ เนื่องจากยานี้สามารถทำให้ระบบภูมิคุ้มกันร่างกายอ่อนแอลงได้ โดยควรตรวจเลือดทุก 2 สัปดาห์ เพื่อดูการทำงานของตับ
• หากมีอาการบ่งบอกถึงการแพ้ยา ได้แก่ หายใจลำบาก ลมพิษ มีอาการบวมที่ลิ้น ริมฝีปาก ใบหน้า หรือลำคอ ควรไปพบแพทย์โดยทันที

ปริมาณการใช้ยา Albendazole

ปริมาณการใช้ยา Albendazole อาจแตกต่างกันไปตามโรคหรือปัญหาสุขภาพที่ต้องการรักษา เช่น

พยาธิเข็มหมุดหรือพยาธิเส้นด้าย (Pinworm Infection)

ตัวอย่างปริมาณการใช้ยา Albendazole เพื่อรักษาพยาธิเข็มหมุดหรือพยาธิเส้นด้าย 

ผู้ใหญ่และเด็กน้ำหนักมากกว่า 20 กิโลกรัม รับประทาน 400 มิลลิกรัม เพียง 1 ครั้ง แล้วรับประทานซ้ำในอีก 2 สัปดาห์ถัดมา

เด็กน้ำหนักน้อยกว่า 20 กิโลกรัม รับประทาน 200 มิลลิกรัม เพียง 1 ครั้ง แล้วรับประทานซ้ำในอีก 2 สัปดาห์ถัดมา

พยาธิตัวจี๊ด (Gnathostomiasis)

ตัวอย่างปริมาณการใช้ยา Albendazole เพื่อรักษาพยาธิตัวจี๊ด 

ผู้ใหญ่และเด็ก รับประทาน 400 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง เป็นเวลา 21 วัน

พยาธิปากขอ (Hookworm Infection)

ตัวอย่างปริมาณการใช้ยา Albendazole เพื่อรักษาพยาธิปากขอ 

ผู้ใหญ่และเด็ก รับประทาน 400 มิลลิกรัม เพียง 1 ครั้ง

การใช้ยา Albendazole

การใช้ยา Albendazole ให้ถูกต้องและปลอดภัย สามารถปฏิบัติได้ตามคำแนะนำ ดังนี้

• รับประทานยาตามปริมาณและระยะเวลาที่แพทย์หรือฉลากแนะนำ ไม่รับประทานมากเกิน น้อยเกิน หรือนานกว่าระยะเวลาที่กำหนด
• กรณีที่ลืมรับประทานยา ให้รับประทานทันที แต่หากใกล้ถึงช่วงเวลาในการรับประทานยารอบถัดไป ให้ข้ามยารอบนี้แล้วรับประทานยาของรอบใหม่ในปริมาณปกติ โดยไม่ต้องเพิ่มยา
• เด็กหรือผู้ที่ไม่สามารถกลืนยาอัลเบนดาโซลลงไปทั้งเม็ด สามารถบดหรือเคี้ยวยาก่อนกลืนแล้วดื่มน้ำเปล่าตาม
• ยานี้ควรรับประทานให้ครบตามกำหนด เพราะแม้ว่าอาการจะดีขึ้นแล้วแต่เชื้อก็อาจยังไม่ถูกกำจัดจนหมดดี การหยุดใช้ยาก่อนกำหนดอาจทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อที่ดื้อยาได้
• แพทย์อาจสั่งจ่ายยาชนิดอื่นให้รับประทานด้วย เพื่อป้องกันผลข้างเคียงจากยาอัลเบนดาโซลหรือผลกระทบที่สามารถเกิดขึ้นได้เมื่อมีพยาธิตายในร่างกาย
• หากระหว่างการใช้ยามีน้ำหนักเพิ่มขึ้นหรือลดลงต้องแจ้งให้แพทย์ทราบ เนื่องจากปริมาณการใช้ยาอัลเบนดาโซลนั้นขึ้นอยู่กับน้ำหนักตัวของผู้ใช้
• ระหว่างใช้ยาควรเลี่ยงการอยู่ใกล้ผู้ป่วยหรือผู้ติดเชื้อ และแจ้งให้แพทย์ทราบทันทีเมื่อพบว่าตนเองมีอาการติดเชื้อ
• ยานี้ควรเก็บรักษาที่อุณหภูมิห้อง ห่างจากความร้อนและความชื้น

ปฏิกิริยาระหว่างยา Albendazole กับยาอื่น

ยาบางชนิดอาจก่อให้เกิดปฏิกิริยาระหว่างยาได้ เช่น ยาเมโธเทรกเซท (Methotrexate) ยาทีโอฟิลลีน (Theophylline) ยาไซเมทิดีน (Cimetidine) ยาเดกซาเมธาโซน (Dexamethasone) และยาพราซิควอนเทล (Praziquantel) 

โดยแพทย์อาจแนะนำให้หยุดหรือปรับเปลี่ยนปริมาณยาเพื่อป้องกันการเกิดปฏิกิริยาที่อาจลดประสิทธิภาพของยา

ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Albendazole

ยา Albendazole อาจห่อให้เกิดผลข้างเคียงได้ โดยผลข้างเคียงที่พบได้บ่อย ดังนี้

• คลื่นไส้ อาเจียน
• ปวดท้อง 
• ปวดศีรษะ
• วิงเวียนศีรษะ
• ผมร่วงชั่วขณะ

นอกจากนี้ ยา Albendazole ยังอาจก่อให้เกิดผลข้างเคียงรุนแรง เช่น 

• มีไข้ หนาวสั่น
• แผลที่ปาก เหงือกบวมหรือแดง
• เจ็บคอ กลืนลำบาก
• ฟกช้ำหรือมีเลือดออกง่าย
• อาการคัน
• รู้สึกอ่อนเพลีย ไม่อยากอาหาร
• ปัสสาวะมีสีเข้ม อุจจาระสีคล้ายดิน
• ดีซ่าน (ผิวหรือตาเป็นสีเหลือง)
• ชัก 

หากพบอาการข้างเคียงดังกล่าว ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจรักษาอาการโดยทันทีก่อนที่อาการจะรุนแรงขึ้นหรือเป็นอันตรายได้