Cefuroxime (เซฟูรอกซิม)

Cefuroxime (เซฟูรอกซิม) คือ ยาปฏิชีวนะในกลุ่มยาเซฟาโลสปอริน มีฤทธิ์ช่วยจำกัดเชื้อแบคทีเรียหลากหลายชนิด รวมทั้งเชื้อแบคทีเรียชนิดที่รุนแรงหรืออาจเป็นอันตรายถึงชีวิต ซึ่งยานี้ถูกนำมาใช้รักษาโรคต่าง ๆ อย่างการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจ การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ หนองในแท้ เยื่อหุ้มสมองอักเสบ โรคลายม์ และโรคอื่น ๆ ตามดุลยพินิจของแพทย์

เกี่ยวกับยา Cefuroxime

กลุ่มยา	ยาปฏิชีวนะ
ประเภทยา	ยาตามใบสั่งแพทย์
สรรพคุณ	กำจัดเชื้อแบคทีเรีย
กลุ่มผู้ป่วย	เด็ก ผู้ใหญ่
รูปแบบของยา	ยารับประทาน ยาฉีด

คำเตือนในการใช้ยา Cefuroxime

• หลีกเลี่ยงการใช้ยาหากมีประวัติแพ้ยาหรือส่วนประกอบของยานี้ ยาในกลุ่มเซฟาโลสปอริน และยาปฏิชีวนะชนิดอื่น ๆ เช่น เพนิซิลลิน เซฟลาคอร์ เซฟดิเนียร์ เซฟาเลซิน เป็นต้น
• ปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยานี้หากอยู่ในระหว่างการรับวัคซีนวัณโรคที่ผลิตจากเชื้อที่มีชีวิต เพราะวัคซีนบางชนิดอาจทำปฏิกิริยากับยานี้
• ปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยานี้หากผู้ป่วยมีปัญหาเกี่ยวกับตับ ไต เป็นโรคเบาหวาน มีอาการชัก เคยมีการติดเชื้อหรือการอักเสบที่ลำไส้ในระหว่างหรือหลังจากใช้ยาปฏิชีวนะ
• ผู้ที่มีพฤติิกรรมการรับประทานอาหารที่ไม่เหมาะสมหรือมีภาวะขาดสารอาหาร ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยา
• ห้ามให้เด็กที่มีอายุต่ำกว่า 3 เดือนใช้ยานี้
• ยานี้อาจทำให้ยาคุมกำเนิดมีประสิทธิภาพลดลง หากต้องการคุมกำเนิด ควรใช้วิธีคุมกำเนิดอื่น ๆ ที่ไม่ใช้ฮอร์โมนร่วมด้วย เช่น การใส่ถุงยางอนามัย เป็นต้น
• สตรีมีครรภ์หรือกำลังวางแผนตั้งครรภ์ ควรปรึกษาแพทย์ถึงข้อดีและข้อเสียของยาก่อนใช้ยานี้
• แจ้งให้แพทย์ทราบก่อนใช้ยาหากกำลังให้นมบุตรหรือวางแผนจะให้นมบุตร เนื่องจากยานี้อาจซึมผ่านน้ำนมและก่อให้เกิดอันตรายต่อทารกได้

ปริมาณการใช้ยา Cefuroxime

ป้องกันการติดเชื้อจากการผ่าตัด

ยาฉีด

• ผู้ใหญ่ ให้ยา Cefuroxime Na ปริมาณ 1.5 กรัม เข้าทางหลอดเลือดดำก่อนการผ่าตัด จากนั้นฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อปริมาณ 750 มิลลิกรัม ทุก 8 ชั่วโมง ในช่วงเวลา 24-48 ชั่วโมง ขึ้นอยู่กับการผ่าตัด สำหรับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อต่อ ให้ยาปริมาณ 1.5 กรัม และอาจผสมยากับซีเมนต์เมทิลเมทาคริเลต

รักษาผู้ป่วยที่มีภาวะเสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ง่าย

ยารับประทาน

• ผู้ใหญ่ รับประทานยา Cefuroxime Axetil ครั้งละ 250 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง
• เด็กอายุ 3 เดือน-2 ปี รับประทานยาครั้งละ 10 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม วันละ 2 ครั้ง ปริมาณยาสูงสุดไม่เกินครั้งละ 125 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง
• เด็กอายุมากกว่า 2 ปี รับประทานยาครั้งละ 15 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ปริมาณยาสูงสุดไม่เกินครั้งละ 250 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง

ยาฉีด

• ผู้ใหญ่ ฉีดยา 0.75 กรัม เข้ากล้ามเนื้อชั้นลึก หรือให้ยาทางหลอดเลือดดำอย่างช้า ๆ 3-5 นาที ทุก 8 ชั่วโมง หากมีการติดเชื้อรุนแรงสามารถเพิ่มปริมาณได้ไม่เกิน 1.5 กรัม ทุก 6-8 ชั่วโมง
• เด็กอายุน้อยกว่าหรือเท่ากับ 3 สัปดาห์ ให้ยาวันละ 30-100 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม โดยแบ่งให้ยา 2-3 ครั้ง
• เด็กอายุมากกว่า 3 สัปดาห์ น้ำหนักน้อยกว่า 40 กิโลกรัม ให้ยาวันละ 30-100 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม โดยแบ่งให้ยา 3-4 ครั้ง ส่วนใหญ่จะให้ยาวันละ 60 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม

รักษาการติดเชื้อหนองในแท้ชนิดไม่ซับซ้อน

ยารับประทาน

• ผู้ใหญ่ รับประทานยา Cefuroxime Axetil 1 กรัม 1 ครั้ง และอาจรับประทานควบคู่กับยาโพรเบเนซิดชนิดรับประทาน 1 กรัม
• ยาฉีดเข้ากล้ามเนื้อ ให้ยา Cefuroxime Na ในปริมาณ 1.5 กรัม 1 ครั้ง โดยแบ่งฉีดเข้ากล้ามเนื้อ 2 ที่ และอาจใช้ควบคู่กับยาโพรเบเนซิดชนิดรับประทาน 1 กรัมด้วย

รักษาภาวะเยื่อหุ้มสมองอักเสบ

ยาฉีด

• ผู้ใหญ่ ให้ยา Cefuroxime Na ทางหลอดเลือดดำ ปริมาณ 3 กรัม ทุก 8 ชั่วโมง
• เด็กอายุน้อยกว่าหรือเท่ากับ 3 สัปดาห์ ให้ยาวันละ 30-100 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม โดยแบ่งให้ยา 2-3 ครั้ง
• เด็กอายุมากกว่า 3 สัปดาห์ น้ำหนักน้อยกว่า 40 กิโลกรัม ให้ยาวันละ 30-100 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม โดยแบ่งให้ยา 3-4 ครั้ง ส่วนใหญ่จะให้ยาวันละ 60 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม

รักษาการติดเชื้อทางเดินหายใจ

ยารับประทาน

• ผู้ใหญ่ รับประทานยาครั้งละ 250-500 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง
• เด็กอายุ 3 เดือน-2 ปี รับประทานยาครั้งละ 10 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม วันละ 2 ครั้ง ปริมาณยาสูงสุดไม่เกินครั้งละ 125 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง
• เด็กอายุมากกว่า 2 ปี รับประทานยาครั้งละ 15 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ปริมาณสูงสุดไม่เกินครั้งละ 250 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง

รักษาภาวะปอดบวม

ยาฉีด

• ผู้ใหญ่ ฉีดยา 1.5 กรัม เข้ากล้ามเนื้อชั้นลึก หรือให้ยาทางหลอดเลือดดำอย่างช้า ๆ 3-5 นาที วันละ 2 ครั้ง ตามด้วยยาชนิดรับประทาน 0.5 กรัม วันละ 2 ครั้ง
• เด็กอายุน้อยกว่าหรือเท่ากับ 3 สัปดาห์ ให้ยาวันละ 30-100 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม โดยแบ่งให้ยา 2-3 ครั้ง
• เด็กอายุมากกว่า 3 สัปดาห์ น้ำหนักน้อยกว่า 40 กิโลกรัม ให้ยาวันละ 30-100 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม โดยแบ่งให้ 3-4 ครั้ง ส่วนใหญ่จะให้ยาวันละ 60 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม

รักษาอาการกำเริบของโรคหลอดลมอักเสบเรื้อรัง

ยาฉีด

• ผู้ใหญ่ ฉีดยา 750 มิลลิกรัม เข้ากล้ามเนื้อชั้นลึก หรือให้ยาทางหลอดเลือดดำอย่างช้า ๆ 3-5 นาที ตามด้วยยาชนิดรับประทาน 500 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง
• เด็กอายุน้อยกว่าหรือเท่ากับ 3 สัปดาห์ ให้ยาวันละ 30-100 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม โดยแบ่งให้ยา 2-3 ครั้ง
• เด็กอายุมากกว่า 3 สัปดาห์ น้ำหนักน้อยกว่า 40 กิโลกรัม ให้ยาวันละ 30-100 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม โดยแบ่งให้ยา 3-4 ครั้ง ส่วนใหญ่จะให้ยาวันละ 60 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม

รักษาโรคลายม์

ยารับประทาน

• ผู้ใหญ่ รับประทานยา Cefuroxime Axetil ครั้งละ 500 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง ติดต่อกัน 20 วัน
• เด็กอายุ 3 เดือน-2 ปี รับประทานยาครั้งละ 10 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม วันละ 2 ครั้ง ปริมาณยาสูงสุดไม่เกินครั้งละ 125 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง
• เด็กอายุมากกว่า 2 ปี รับประทานยาครั้งละ 15 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ปริมาณยาสูงสุดไม่เกินครั้งละ 250 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง

รักษาการติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะแบบไม่ซับซ้อน

ยารับประทาน

• ผู้ใหญ่ รับประทานยาครั้งละ 125 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง
• เด็กอายุ 3 เดือน-2 ปี รับประทานยาครั้งละ 10 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม วันละ 2 ครั้ง ปริมาณยาสูงสุดไม่เกิน 125 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง
• เด็กอายุมากกว่า 2 ปี รับประทานยาครั้งละ 15 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ปริมาณยาสูงสุดไม่เกินครั้งละ 250 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง

การใช้ Cefuroxime

• ปฏิบัติตามฉลากยาและตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด ห้ามรับประทานยาในปริมาณมากกว่าหรือน้อยกว่าที่แนะนำ เพราะอาจทำให้การรักษาไม่ได้ผลหรือเกิดผลข้างเคียงที่รุนแรงได้
• รับประทานยาได้ทั้งก่อนหรือหลังอาหาร แต่ควรรับประทานยาชนิดน้ำหลังอาหาร
• ก่อนรับประทานยาน้ำควรเขย่าขวดทุกครั้ง และวัดปริมาณยาด้วยอุปกรณ์ตวงยาที่ได้มาตรฐาน
• ใช้ยาให้ครบตามกำหนดแม้อาการจะดีขึ้นแล้วก็ตาม เพื่อป้องกันภาวะดื้อยาเมื่อเกิดการติดเชื้อซ้ำ
• ไม่สามารถใช้ยานี้รักษาโรคติดเชื้อไวรัสได้ เช่น ไข้หวัดใหญ่ หรือไข้หวัดธรรมดา เป็นต้น
• ยานี้อาจทำให้ผลการตรวจระดับน้ำตาลในปัสสาวะผิดปกติได้ ผู้ป่วยควรแจ้งให้แพทย์ทราบว่ากำลังใช้ยานี้ก่อนเข้ารับการตรวจเสมอ
• ควรเก็บยาไว้ในบรรจุภัณฑ์อย่างมิดชิดที่อุณหภูมิห้อง ให้ห่างจากความร้อนและความชื้น ห้ามแช่ไว้ในช่องแช่แข็ง และหากไม่ได้ใช้ยาติดต่อกันนานกว่า 10 วัน ให้ทิ้งยาที่เปิดใช้แล้วไป

ผลข้างเคียงจากการใช้ Cefuroxime

การใช้ยา Cefuroxime อาจมีผลข้างเคียงที่พบได้ทั่วไป คือ คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย ลิ้นเปลี่ยนรส และเกิดผื่นผ้าอ้อมในเด็ก ซึ่งหากอาการเหล่านี้ไม่หายไปหรือมีความรุนแรงขึ้น ผู้ป่วยควรไปปรึกษาแพทย์

อย่างไรก็ตาม หากพบผลข้างเคียงที่รุนแรงต่อไปนี้ ควรรีบไปพบแพทย์หรือขอความช่วยเหลือจากหน่วยแพทย์ฉุกเฉินทันที

• อาการแพ้ยา เช่น บวมที่ใบหน้า ดวงตา ริมฝีปาก ลิ้น หรือคอ เป็นลมพิษ หายใจลำบาก เป็นต้น
• มีผื่นขึ้น
• มีอาการเหน็บชาอย่างรุนแรง
• เกิดรอยฟกช้ำผิดปกติ
• ท้องเสียอย่างรุนแรง ถ่ายเป็นน้ำ หรือถ่ายมีกลิ่นเหม็นผิดปกติ
• ภาวะดีซ่าน ตัวเหลืองหรือตาเหลือง
• ชัก
• ภาวะเกล็ดเลือดต่ำหรือปริมาณเซลล์เม็ดเลือดลดลง ซึ่งอาจมีอาการบ่งบอก เช่น เกิดรอยฟกช้ำที่ผิวหนัง มีผื่นสีแดงหรือสีม่วงตามผิวหนัง เลือดกำเดาไหล เป็นต้น
• กลุ่มอาการสตีเวน-จอห์นสัน อาการแรกเริ่ม คือ มีผื่นแดงขึ้นตามผิวหนัง และอาจมีแผลพุพองร่วมด้วย ซึ่งหากไม่รักษาอย่างทันท่วงทีอาจเป็นอันตรายถึงแก่ชีวิตได้
• อาการผิดปกติเกี่ยวกับไต เช่น ปัสสาวะน้อยลง ปัสสาวะไม่ออก รู้สึกเจ็บขณะปัสสาวะ ขาหรือข้อเท้าบวม เป็นต้น