Dicyclomine (ไดไซโคลมีน)
Dicyclomine (ไดไซโคลมีน) เป็นยาบรรเทาอาการปวดบีบเกร็งในช่องท้อง ออกฤทธิ์ช่วยชะลอการเคลื่อนไหวของลำไส้ รวมทั้งคลายกล้ามเนื้อกระเพาะอาหารและลำไส้ นำมาใช้รักษาการหดเกร็งของกล้ามเนื้อในระบบทางเดินอาหาร โรคลำไส้แปรปรวน และอาจใช้รักษาโรคอื่น ๆ ตามดุลยพินิจของแพทย์
ยา Dicyclomine มีข้อห้ามใช้และอาจเกิดผลข้างเคียงได้ ดังนั้น การใช้ยาควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์และเภสัชกรเสมอ
เกี่ยวกับยา Dicyclomine
| กลุ่มยา | ยาบรรเทาอาการปวดบีบเกร็งในช่องท้อง |
| ประเภทยา | ยาตามใบสั่งแพทย์ |
| สรรพคุณ | รักษาการหดเกร็งกล้ามเนื้อระบบทางเดินอาหาร และโรคลำไส้แปรปรวน |
| กลุ่มผู้ป่วย | เด็ก ผู้ใหญ่ |
| รูปแบบของยา | ยารับประทาน |
คำเตือนในการใช้ยา Dicyclomine
- แจ้งให้แพทย์ทราบก่อนใช้ยานี้ หากมีประวัติแพ้ยาหรือส่วนประกอบของยาชนิดนี้ และแพ้ยาชนิดอื่น อาหาร หรือสารใด ๆ
- แจ้งให้แพทย์ทราบเกี่ยวกับยาทุกชนิดที่กำลังใช้อยู่ ทั้งยาที่แพทย์สั่ง ยาที่ซื้อใช้ด้วยตนเอง วิตามิน และสมุนไพร เพราะมียาหลายชนิดที่อาจมีปฏิกิริยากับยานี้
- หลีกเลี่ยงการใช้ยา Dicyclomine หากผู้ป่วยมีความผิดปกติในการปัสสาวะ ลำไส้อุดตัน ท้องผูกรุนแรง ลำไส้อักเสบรุนแรงหรือเป็นแผล กรดไหลย้อน ภาวะทางหัวใจที่รุนแรง ภาวะมีเลือดออก โรคต้อหิน และโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง
- แจ้งให้แพทย์ทราบก่อนใช้ยาหากป่วยเป็นลำไส้อักเสบ มีการผ่าตัดเปิดลำไส้เล็กหรือลำไส้ใหญ่ทางหน้าท้อง มีความผิดปกติทางระบบประสาท โรคตับ โรคไต โรคหัวใจ ภาวะหัวใจวาย ภาวะความดันโลหิตสูง จังหวะการเต้นของหัวใจผิดปกติ ภาวะไส้เลื่อนกระบังลม ภาวะต่อมไทรอยด์ทำงานเกิน และต่อมลูกหมากโต
- ระหว่างที่ใช้ยา ให้ระมัดระวังในการขับรถหรือทำกิจกรรมที่ต้องอาศัยความตื่นตัว เพราะยานี้อาจทำให้ความคิดหรือการทำงานของร่างกายบกพร่อง
- การดื่มแอลกอฮอล์ระหว่างที่ใช้ยาอาจเพิ่มความเสี่ยงให้เกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยาสูงขึ้น
- ระหว่างที่ใช้ยานี้ ให้ระมัดระวังการเกิดภาวะขาดน้ำหรือไม่ทำให้ร่างกายร้อนเกินไป ทั้งจากการออกกำลังกายและการอยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีอุณหภูมิสูง
- ยา Dicyclomine สามารถทำให้ร่างกายขับเหงื่อได้น้อยลง ซึ่งเมื่ออยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีอุณหภูมิสูงก็อาจทำให้ผู้ป่วยเกิดโรคลมแดดได้
- ให้หยุดใช้ยาและแจ้งให้แพทย์ทราบทันทีหากเกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยาที่รุนแรง เช่น สับสน ประสาทหลอน มีความคิดหรือพฤติกรรมที่ผิดปกติ หัวใจเต้นเร็วหรือเต้นผิดปกติ ปัสสาวะน้อยกว่าปกติหรือไม่ปัสสาวะเลย เป็นต้น
- ผู้ที่ตั้งครรภ์และกำลังวางแผนมีบุตร ควรปรึกษาแพทย์ถึงข้อดีและข้อเสียของยาก่อนใช้ และต้องใช้ยานี้เมื่อจำเป็นเท่านั้น
- ห้ามใช้ยา Dicyclomine กับทารกอายุต่ำกว่า 6 เดือน และห้ามให้นมบุตรในระหว่างที่ใช้ยานี้ เพราะยาสามารถซึมผ่านสู่น้ำนมมารดา และอาจทำให้ทารกเกิดความผิดปกติในการหายใจหรือเกิดผลข้างเคียงอื่น ๆ
- ผู้สูงอายุที่ใช้ยา Dicyclomine มีความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยาได้สูง
ปริมาณการใช้ยา Dicyclomine
ปริมาณและระยะเวลาในการใช้ยาขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์ผู้รักษา โดยมีตัวอย่างการใช้ยา ดังนี้
รักษาภาวะกล้ามเนื้อหดเกร็งในระบบทางเดินอาหาร
- เด็กอายุ 6 เดือน-2 ปี รับประทานยาปริมาณ 5-10 มิลลิกรัม วันละ 3-4 ครั้ง โดยรับประทานก่อนอาหาร 15 นาที ปริมาณยาสูงสุดไม่เกิน 40 มิลลิกรัม/วัน
- เด็กอายุ 2-12 ปี รับประทานยาปริมาณ 10 มิลลิกรัม วันละ 3 ครั้ง
- เด็กอายุตั้งแต่ 12 ปีขึ้นไป และผู้ใหญ่ รับประทานยาปริมาณ 10-20 มิลลิกรัม วันละ 3 ครั้ง
การใช้ยา Dicyclomine
- ใช้ยาตามฉลากและตามคำสั่งแพทย์อย่างเคร่งครัด ไม่ใช้ยาในปริมาณมากกว่า น้อยกว่า หรือติดต่อกันนานกว่าที่แพทย์แนะนำ หากมีข้อสงสัยควรสอบถามแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาเสมอ
- การใช้ยา Dicyclomine ชนิดรับประทาน ให้รับประทานยาพร้อมกับน้ำเปล่า 1 แก้ว
- หากเป็นยา Dicyclomine ในรูปแบบยาน้ำ ให้วัดปริมาณยาด้วยช้อนหรือถ้วยตวงสำหรับยาโดยเฉพาะก่อนใช้เสมอ
- ระหว่างที่ใช้ยานี้ ให้หลีกเลี่ยงการใช้ยาลดกรดโดยไม่ได้ปรึกษาแพทย์ เพราะยาลดกรดบางชนิดอาจทำให้ร่างกายดูดซึมยา Dicyclomine ได้ยากขึ้น ซึ่งผู้ป่วยอาจต้องใช้ยาลดกรดชนิดที่แพทย์แนะนำเท่านั้น
- หากอาการไม่ดีขึ้นหลังจากใช้ยาผ่านไปแล้ว 2 สัปดาห์ ควรไปพบแพทย์
- ในกรณีที่ลืมรับประทานยา ให้รับประทานยาทันทีที่นึกขึ้นได้ หากใกล้กับเวลาที่ต้องใช้ยาในรอบถัดไป ให้ข้ามไปใช้ยารอบต่อไป และห้ามเพิ่มปริมาณยาเป็น 2 เท่า
- หากสงสัยว่าตนใช้ยาเกินกว่าปริมาณที่กำหนด และมีอาการผิดปกติ เช่น คลื่นไส้ อาเจียน รูม่านตาขยาย อ่อนเพลีย อวัยวะส่วนใดส่วนหนึ่งขยับไม่ได้ มีปัญหาในการกลืน เป็นลม หรือชัก เป็นต้น ควรแจ้งให้แพทย์ทราบทันที
- เก็บยาไว้ในอุณหภูมิห้อง ให้ห่างจากความร้อนและความชื้น
ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Dicyclomine
การใช้ยา Dicyclomine อาจทำให้เกิดผลข้างเคียง ได้แก่ เวียนศีรษะ ง่วงซึม อ่อนเพลีย มองเห็นไม่ชัด ปากแห้ง คัดจมูก และท้องผูก เป็นต้น หากอาการดังกล่าวไม่หายไปหรือรบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน ผู้ป่วยควรไปพบแพทย์
หากพบผลข้างเคียงที่รุนแรงจากการใช้ยา Dicyclomine ดังต่อไปนี้ ควรหยุดใช้ยาและไปพบแพทย์ทันที
- ท้องผูกรุนแรง ท้องอืด และปวดท้องมากขึ้น
- ท้องเสียรุนแรงขึ้น
- กระหายน้ำ รู้สึกร้อนมาก ปัสสาวะไม่ออก มีเหงื่อออกมาก และผิวแห้ง
- สับสน ประสาทหลอน มีความคิดหรือพฤติกรรมที่ผิดปกติ
- ใจสั่น
นอกจากนี้ หากผู้ป่วยพบอาการผิดปกติใด ๆ เพิ่มเติม ควรรีบแจ้งให้แพทย์ทราบด้วยเช่นกัน
