ความหมาย Guaifenesin (ไกวเฟนิซิน)
Guaifenesin (ไกวเฟนิซิน) เป็นยาขับเสมหะที่ออกฤทธิ์โดยละลายเสมหะเหนียวข้นบริเวณทรวงอก คอ หรือทางเดินหายใจ ช่วยให้ไอเอาเสมหะออกมาได้ง่ายและหายใจได้สะดวกขึ้น นำมาใช้รักษาอาการไอที่เกิดจากโรคหวัด หลอดลมอักเสบ การติดเชื้อ และภูมิแพ้ หรืออาจใช้รักษาโรคอื่น ๆ ตามดุลยพินิจของแพทย์
ยา Guaifenesin มีข้อห้ามใช้และอาจเกิดผลข้างเคียงได้ ดังนั้น การใช้ยาควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์และเภสัชกรเสมอ
เกี่ยวกับยา Guaifenesin
กลุ่มยา | ยาขับเสมหะ |
ประเภทยา | ยาตามใบสั่งแพทย์ |
สรรพคุณ | รักษาอาการไอ |
กลุ่มผู้ป่วย | เด็กและผู้ใหญ่ |
รูปแบบของยา | ยารับประทานชนิดเม็ด ยาน้ำ |
คำเตือนในการใช้ยา Guaifenesin
- ห้ามใช้ยาหากมีประวัติแพ้ยานี้ หรือส่วนประกอบของยาชนิดนี้
- แจ้งให้แพทย์ทราบเกี่ยวกับยาทุกชนิดที่กำลังใช้อยู่ ทั้งยาที่แพทย์สั่ง ยาที่ซื้อใช้ด้วยตนเอง วิตามิน และสมุนไพรต่าง ๆ เพราะยาบางชนิดอาจทำปฏิกิริยากับยานี้และก่อให้เกิดผลข้างเคียงหรือส่งผลให้ยามีประสิทธิภาพลดลง
- แจ้งให้แพทย์ทราบก่อนใช้ยา หากมีอาการไอเรื้อรังหรือไอต่อเนื่องเป็นเวลานาน มีอาการไอพร้อมกับมีเสมหะมาก มีความผิดปกติเกี่ยวกับตับและไต หรือเป็นโรคพอร์ฟิเรีย (Porphyria) ซึ่งเป็นโรคทางพันธุกรรมที่ก่อให้เกิดความผิดปกติเกี่ยวกับเลือด
- ห้ามใช้ยานี้กับเด็กอายุน้อยกว่า 4 ปี และควรปรึกษาแพทย์ทุกครั้งก่อนใช้ยาแก้ไอหรือยาแก้หวัดกับเด็ก เพราะการใช้ยาผิดชนิดหรือผิดวิธีอาจก่อให้เกิดอันตรายถึงขั้นเสียชีวิตได้
- หลีกเลี่ยงการขับขี่ยานพาหนะหรือการทำกิจกรรมที่ต้องใช้ความระมัดระวัง เนื่องจากยาอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงที่กระทบต่อการทำกิจกรรมดังกล่าว
- ผู้ที่ตั้งครรภ์ วางแผนมีบุตร หรือกำลังให้นมบุตร ควรปรึกษาแพทย์ถึงข้อดีและข้อเสียของการใช้ยานี้
ปริมาณการใช้ยา Guaifenesin
ปริมาณและระยะเวลาในการใช้ยาขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์ผู้รักษา โดยมีตัวอย่างการใช้ยา ดังนี้
รักษาอาการไอ
เด็กอายุ 4-5 ปี รับประทานยาครั้งละ 50-100 มิลลิกรัม ทุก 4 ชั่วโมง เมื่อมีอาการ ปริมาณยาสูงสุดไม่เกิน 600 มิลลิกรัม/วัน
เด็กอายุ 6-11 ปี รับประทานยาครั้งละ 100-200 มิลลิกรัม ทุก 4 ชั่วโมง เมื่อมีอาการ ปริมาณยาสูงสุดไม่เกิน 1,200 มิลลิกรัม/วัน
เด็กอายุ 12 ปีขึ้นไป รับประทานยาปริมาณเท่ากันกับผู้ใหญ่
ผู้ใหญ่ รับประทานยาครั้งละ 200-400 มิลลิกรัม ทุก 4 ชั่วโมง เมื่อมีอาการ
ยาชนิดออกฤทธิ์นาน รับประทานครั้งละ 600-1,200 มิลลิกรัม ทุก 12 ชั่วโมง ปริมาณยาสูงสุดไม่เกิน 2,400 มิลลิกรัม/วัน
การใช้ยา Guaifenesin
- ใช้ยาตามฉลากและตามคำสั่งแพทย์อย่างเคร่งครัด ไม่ใช้ยานี้ในปริมาณมากกว่า น้อยกว่า หรือติดต่อกันนานกว่าที่แพทย์กำหนด หากมีข้อสงสัยควรสอบถามแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาเสมอ
- ระหว่างที่ใช้ยานี้ควรดื่มน้ำให้มากเพื่อช่วยละลายเสมหะและช่วยให้คอชุ่มชื้น
- รับประทานยานี้พร้อมอาหารเพื่อป้องกันอาการท้องไส้ปั่นป่วนซึ่งเป็นผลข้างเคียงจากยา
- ก่อนรับประทานยาน้ำให้วัดปริมาณด้วยช้อนหรือถ้วยตวงยาโดยเฉพาะ หากไม่มีควรสอบถามเภสัชกร
- รับประทานยาชนิดเม็ดโดยกลืนทั้งเม็ด ห้ามหัก บด หรือเคี้ยวยา หากผู้ป่วยมีปัญหาในการกลืนยาควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร
- หากสงสัยว่าตนใช้ยาเกินกว่าปริมาณที่กำหนด ควรแจ้งให้แพทย์ทราบทันที
- เก็บยาไว้ที่อุณหภูมิห้อง ให้พ้นจากแสงแดด ความร้อน และความชื้น
- ปรึกษาเภสัชกรถึงวิธีการกำจัดยาที่ไม่ได้ใช้แล้วอย่างเหมาะสม
ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Guaifenesin
การใช้ยา Guaifenesin อาจทำให้เกิดผลข้างเคียง เช่น เวียนศีรษะ ปวดศีรษะ ง่วงซึม ผื่นขึ้น คลื่นไส้ อาเจียน ท้องไส้ปั่นป่วน ปวดท้อง ท้องเสีย นิ่วในไต หรือมีภาวะกรดในเลือดสูง หากอาการไม่ดีขึ้นหรือแย่ลงควรไปพบแพทย์ทันที รวมทั้งในกรณีที่มีอาการแพ้ยา เช่น ลมพิษ หายใจลำบาก หน้าบวม ริมฝีปากบวม ลิ้นบวม หรือคอบวม และหากผู้ป่วยพบอาการผิดปกติใด ๆ เพิ่มเติม ควรแจ้งให้แพทย์ทราบด้วยเช่นกัน