Hydralazine (ไฮดราลาซีน)
Hydralazine (ไฮดราลาซีน) คือ ยาที่มีคุณสมบัติในการขยายหลอดเลือด มีกลไกการออกฤทธิ์โดยทำให้กล้ามเนื้อของหลอดเลือดเกิดการคลายตัว จึงช่วยลดแรงต้านทานภายในหลอดเลือดและส่งผลให้ความดันโลหิตลดลงเลือดไหลผ่านหลอดเลือดได้ดีขึ้น ยาไฮดราลาซีนนำมาใช้ในการรักษาโรคความดันโลหิตสูง และภาวะหัวใจวาย หรืออาจใช้เพื่อรักษาโรคหรืออาการอื่นๆ ได้ ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์ แต่อย่างไรก็ตาม ยาไฮดราลาซีนมีข้อห้ามใช้และผลข้างเคียงมาก การใช้ยาควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกรอย่างเคร่งครัด
เกี่ยวกับยา Hydralazine
กลุ่มยา | ยาลดความดัน |
ประเภทยา | ยาตามใบสั่งแพทย์ |
สรรพคุณ | รักษาโรคความดันโลหิตสูง และภาวะหัวใจวาย |
กลุ่มผู้ป่วย | ผู้ใหญ่ |
รูปแบบของยา | ยารับประทาน ยาให้ทางหลอดเลือด |
คำเตือนของการใช้ยา Hydralazine
- ควรแจ้งให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบหากมีประวัติแพ้ยานี้หรือมีอาการแพ้ยาอื่น ๆ เนื่องจากยาไฮดราลาซีนอาจมีส่วนประกอบที่ทำให้เกิดการแพ้หรืออาการไม่พึงประสงค์อื่น ๆ ต่อผู้ใช้ได้
- ผู้ที่เป็นเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจ โรคหัวใจรูมาติกที่มีผลกระทบต่อลิ้นหัวใจ ไม่ควรใช้ยานี้ หรือควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยา
- ควรแจ้งให้แพทย์ทราบก่อนใช้ยานี้ หากเป็น โรคไต โรคลูปัส เจ็บหน้าอกจากหัวใจขาดเลือด หรือมีประวัติการเป็นโรคหลอดเลือดในสมอง
- ควรหลีกเลี่ยงการลุกขึ้นจากท่านั่งหรือท่านอนเร็วเกินไปในช่วงที่กำลังใช้ยาไฮดราลาซีน เพราะอาจทำให้เกิดอาการวิงเวียนจนเป็นลมหมดสติได้ ดังนั้น จึงควรปรับเปลี่ยนท่าทางอย่างช้า ๆ
- หลีกเลี่ยงการขับรถ หรือการทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร หรือทำกิจกรรมใด ๆ ที่ต้องใช้ความระมัดระวัง เพราะยานี้อาจทำให้เกิดอาการวิงเวียน ง่วงนอน ซึ่งเป็นเหตุให้เกิดอุบัติเหตุได้
- หากต้องเข้ารับการผ่าตัด ควรแจ้งให้แพทย์หรือทันตแพทย์ทราบก่อนการรักษาว่ากำลังใช้ยานี้
- ผู้ที่ตั้งครรภ์ วางแผนจะตั้งครรภ์ หรือกำลังให้นมบุตร ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยา
- ผู้สูงอายุอาจมีปฏิกิริยาที่ไวต่อการเกิดผลข้างเคียงจากยานี้ โดยเฉพาะอาการเวียนศีรษะที่อาจทำให้เป็นลมหมดสติได้
-
ควรแจ้งให้แพทย์ทราบก่อน หากผู้ป่วยกำลังใช้ยาต่อไปนี้
- ยาไดอะซอกไซด์ (Diazoxide)
- กลุ่มยารักษาโรคซึมเศร้า (MAO Inhibitor) เช่น ยาไอโซคาร์บอกซาซิด (Isocarboxazid) ยาฟีเนลซีน (Phenelzine) ยาเซเลกิลีน (Selegiline) หรือยาทรานิลซัยโปรมีน (Tranylcypromine)
ปริมาณการใช้ยา Hydralazine
ความดันโลหิตสูงวิกฤติ (Hypertensive Crisis)
ผู้ใหญ่: ให้ทางหลอดเลือด ขนาด 5-10 มิลลิกรัม อาจจำเป็นต้องให้ซ้ำอีกครั้งหลังจากให้ยาไปแล้ว 20-30 นาที หรือให้ทางหลอดเลือดแบบต่อเนื่อง ขนาดเริ่มต้น 200-300 ไมโครกรัมต่อนาที หรือขนาดปกติ 50-150 ไมโครกรัมต่อนาที ในระหว่างให้ยาควรมีการวัดความดันเป็นระยะ
ความดันโลหิตสูง (Hypertension)
ผู้ใหญ่: รับประทานขนาด 40-50 มิลลิกรัมต่อวัน อาจแบ่งรับประทาน 3-4 ครั้งต่อวัน โดยอาจเพิ่มขนาดตามการตอบสนองต่อยาของผู้ป่วย และใช้ยาขนาดสูงสุดไม่เกิน 200 มิลลิกรัมต่อวัน
*ปริมาณและระยะเวลาในการใช้ยาขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์ผู้รักษา
การใช้ยา Hydralazine
ก่อนการใช้ยาควรอ่านฉลากวิธีการใช้ยาอย่างละเอียด และหากมีข้อสงสัยใด ๆ เกี่ยวกับการใช้ควรสอบถามแพทย์หรือเภสัชกรให้เข้าใจ
- ควรใช้ยาตามที่แพทย์แนะนำอย่างเคร่งครัด ไม่ควรใช้ยาในปริมาณมากหรือเป็นเวลานานกว่าที่แพทย์แนะนำ
- ควรใช้ยาตามที่แพทย์แนะนำจนครบ แม้ว่าจะมีอาการดีขึ้นแล้วก็ตาม เพราะอาการของความดันโลหิตมักจะไม่แสดงให้เห็นชัดเจน และอาจทำให้ผู้ป่วยไม่ทราบว่าเมื่อไรที่ความดันโลหิตสูง
- ไม่ควรหยุดใช้ยาเองโดยไม่ได้ปรึกษาแพทย์ เพราะอาจทำให้อาการแย่ลงได้
- ควรรับประทานยาพร้อมอาหารและรับประทานยาในเวลาเดียวกันทุกวันเพื่อช่วยให้จดจำการใช้ยาได้และทำให้ประสิทธิภาพการออกฤทธิ์ของยาสม่ำเสมอ
- ควรรับประทานอาหารที่มีโซเดียมต่ำในระหว่างที่ใช้ยานี้อยู่
- หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ในระหว่างที่ใช้ยานี้อยู่
- ในระหว่างที่ใช้ยานี้ควรได้รับการตรวจความดันโลหิตอย่างสม่ำเสมอหรืออาจจำเป็นต้องได้รับการตรวจเลือดเป็นบางครั้ง เพื่อให้แน่ใจว่ายาได้ช่วยในการรักษาอย่างมีประสิทธิภาพและไม่ทำให้เกิดผลข้างเคียงที่อันตราย
- ไม่ควรซื้อยาบรรเทาอาการเจ็บปวด ยาบรรเทาอาการเจ็บปวดศีรษะ ยาบรรเทาอาการไอหรือหวัด มารับประทานเองโดยที่ไม่ปรึกษาแพทย์ผู้รักษาก่อน
- ควรแจ้งให้แพทย์ทราบทันทีหากพบว่ามีอาการแย่ลง เช่น มีค่าความดันโลหิตที่สูงขึ้น
- หากลืมรับประทานยา ให้รับประทานทันทีที่นึกขึ้นได้ แต่หากใกล้กับเวลาที่ต้องรับประทานในมื้อถัดไป ให้ข้ามไปรับประทานยามื้อถัดไป โดยที่ไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เท่า
- ควรเก็บยาไว้ในอุณหภูมิห้อง เก็บให้พ้นจากความร้อน แสงแดด และความชื้น หากยาหมดอายุให้ทิ้งทันที
ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Hydralazine
ควรพบแพทย์หรือแจ้งให้แพทย์ทราบทันที หากพบว่ามีผลข้างเคียงที่รุนแรง ดังต่อไปนี้
- หัวใจเต้นเร็วหรือใจสั่น
- มีอาการบวมที่ใบหน้า ท้อง มือหรือเท้า
- มีอาการชา ปวดแสบปวดร้อน เจ็บ หรือรู้สึกคล้ายเข็มทิ่ม
- รู้สึกจะเป็นลม
- สับสน
- มีพฤติกรรมหรืออารมณ์ที่เปลี่ยนแปลง
- ตัวซีด เกิดรอยฟกช้ำได้ง่าย
- ปัสสาวะสีเข้ม
- ปัสสาวะลำบากหรือเจ็บ
- ปัสสาวะน้อยกว่าปกติหรือปัสสาวะไม่ออก
- ปวดหรือบวมที่ข้อ พร้อมทั้งมีไข้ เจ็บหน้าอก อ่อนเพลียหรือรู้สึกเหนื่อย
ผลข้างเคียงไม่รุนแรงที่อาจเกิดขึ้นได้ มีดังนี้
- คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร
- ท้องเสีย ท้องผูก
- เวียนศีรษะ
- ปวดศีรษะ
- วิตกกังวล
- ปวดข้อหรือกล้ามเนื้อ
- น้ำมูกไหล คัดจมูก
- ผื่นขึ้นหรือคันตามผิวหนัง
นอกจากนั้นอาจมีอาการอันไม่พึงประสงค์อื่น ๆ ที่เกิดระหว่างใช้ยา หากเป็นต่อเนื่อง รบกวนชีวิตประจำวัน หรือพบว่าผู้ป่วยมีความผิดปกติใด ๆ ควรแจ้งให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบโดยเร็ว