ยาต้านแคลเซียม
Calcium Channel Blockers หรือยาต้านแคลเซียม เป็นกลุ่มยาที่ออกฤทธิ์ไม่ให้แคลเซียมเข้าสู่เซลล์กล้ามเนื้อเรียบและกล้ามเนื้อหัวใจ โดยทำให้หลอดเลือดขยายตัว เพิ่มการลำเลียงเลือดและออกซิเจนไปสู่หัวใจ และลดระดับความดันโลหิตลง ใช้รักษาภาวะความดันโลหิตสูง ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ และอาการเจ็บหน้าอก หรืออาจใช้รักษาโรคอื่น ๆ อย่างโรคหลอดเลือดหัวใจ ภาวะหลอดเลือดหัวใจหดตัว โรคกล้ามเนื้อหัวใจชนิดที่มีกล้ามเนื้อหนากว่าปกติ รวมถึงอาจนำมาใช้ป้องกันอาการปวดศีรษะไมเกรนด้วย
ตัวอย่างยาในกลุ่มนี้ คือ แอมโลดิปีน ฟิโลดิปีน นิคาร์ดิปีน ไนเฟดิปีน ดิลไทอะเซม และเวอราปามิล ซึ่งออกฤทธิ์ช่วยขยายหลอดเลือด และลดความดันโลหิต
นอกจากนี้ ยาไนเฟดิปีนยังถูกนำมาใช้ในการรักษาโรคเรเนาด์ด้วย ส่วนยาดิลไทอะเซมและยาเวอราปามิลก็ยังนำมาใช้รักษาภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะด้วย
คำเตือนในการใช้ยา Calcium Channel Blockers
ยาต้านแคลเซียมหรือ Calcium Channel Blockers แต่ละชนิดต่างมีข้อควรระวังในการใช้ยา และส่วนประกอบในยาแตกต่างกันไป ดังนั้น ผู้ป่วยควรศึกษาวิธีการใช้ยาและคำเตือนบนฉลากให้ดีก่อนใช้ยาเสมอ เพื่อป้องกันการเกิดอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา
ตัวอย่างข้อควรระวังในการใช้ยา Calcium Channel Blockers ได้แก่
- แจ้งให้แพทย์ทราบก่อนใช้ยากลุ่มนี้ หากมีประวัติแพ้ยาในกลุ่ม Calcium Channel Blockers รวมถึงประวัติอาการแพ้อื่น ๆ เพราะยานี้อาจมีส่วนประกอบที่ทำให้เกิดอาการแพ้หรือปัญหาอื่น ๆ ได้
- แจ้งให้แพทย์ทราบหากกำลังใช้ยาชนิดอื่น ทั้งยาที่แพทย์สั่ง ยาที่ซื้อใช้ด้วยตนเอง วิตามิน อาหารเสริม และสมุนไพรใด ๆ เพราะยาบางชนิดอาจทำปฏิกิริยากับยาในกลุ่มนี้
- แจ้งให้แพทย์หรือทันตแพทย์ทราบว่ากำลังใช้ยากลุ่มนี้ก่อนเข้ารับการผ่าตัดรักษาใด ๆ
- แจ้งให้แพทย์ทราบถึงประวัติทางการแพทย์และภาวะเจ็บป่วยที่กำลังเผชิญอยู่ โดยเฉพาะผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับหัวใจชนิดรุนแรง อย่างกลุ่มอาการซิคไซนัสหรือหัวใจเต้นช้ากว่าปกติ (AV Block) มีภาวะหัวใจล้มเหลว ความดันโลหิตต่ำ โรคตับ หรือโรคไต
- หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ การใช้สารเสพติด การขับรถ การใช้เครื่องจักร หรือกิจกรรมที่ต้องใช้ความระมัดระวังในระหว่างที่ใช้ยา เพราะยานี้อาจทำให้มีอาการง่วงซึมและเสี่ยงเกิดอันตรายตามมาได้
- ร่างกายของผู้สูงอายุอาจไวต่อผลข้างเคียงของยา โดยอาจมีอาการเวียนศีรษะ ท้องผูก หรือมีอาการบวมบริเวณข้อเท้าหรือเท้าหลังใช้ยา
- ผู้ที่ตั้งครรภ์ วางแผนจะมีบุตร หรืออยู่ในช่วงให้นมบุตร ควรปรึกษาแพทย์ถึงข้อดีและข้อเสียของยาให้ดีก่อนใช้ยากลุ่มนี้
ผลข้างเคียงของยา Calcium Channel Blockers
เนื่องจากยา Calcium Channel Blockers แต่ละชนิดอาจมีส่วนประกอบที่แตกต่างกัน ผู้ป่วยจึงอาจมีอาการข้างเคียงจากการใช้ยาแตกต่างกันไปด้วย ดังนั้น ควรศึกษาข้อมูลจากฉลากยาอย่างระมัดระวังและใช้ยาอย่างถูกวิธีตามคำแนะนำของแพทย์เสมอ
ตัวอย่างผลข้างเคียงที่อาจพบได้จากการใช้ยาในกลุ่ม Calcium Channel Blockers
- เวียนศีรษะ
- ความดันโลหิตต่ำ
- หัวใจเต้นช้าลง
- ง่วงซึม
- ท้องผูก
- มีอาการบวมที่ข้อเท้าและขา
- มีความอยากอาหารมากขึ้น
- เหงือกบวมและมีเลือดออกตามไรฟัน
- สมรรถภาพทางเพศลดลง
อย่างไรก็ตาม หากผู้ป่วยมีผลข้างเคียงที่รุนแรง อย่างอาการลมพิษ มีผื่นขึ้นตามผิวหนัง เวียนศีรษะอย่างรุนแรง น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น เป็นลม หายใจถี่ ไอ หรือหายใจมีเสียงหวีด ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร และรีบไปพบแพทย์ทันทีหากอาการไม่ดีขึ้นหรือแย่ลง