ขี้เปียก (Smegma) เป็นสารที่เกิดจากการสะสมของเซลล์ผิวที่ตายแล้ว ไขมัน และคราบของเหลวที่ร่างกายผลิตขึ้นมาเพื่อช่วยให้บริเวณอวัยวะเพศมีความชุ่มชื้น โดยปัจจัยหลักที่เกี่ยวข้องกับการเกิดขี้เปียกคือการไม่รักษาความสะอาด หรือทำความสะอาดได้ไม่ดีพอ
ขี้เปียกมีลักษณะเป็นก้อนสีขาว หนา และพบได้ที่อวัยวะเพศ ซึ่งสามารถพบได้ทั้งในผู้ชายและผู้หญิง แต่จะพบได้มากในผู้ชายที่ไม่เคยเข้ารับการขลิบหนังหุ้มปลาย โดยผู้ชายจะมักพบที่บริเวณใต้หนังหุ้มปลายส่วนหัวอวัยวะเพศ ส่วนผู้หญิงจะมักพบได้บริเวณแคม หรือบริเวณรอบ ๆ คลิตอริส
ขี้เปียกไม่ใช่โรคติดเชื้อหรือภาวะผิดปกติใด ๆ และไม่สามารถติดต่อผ่านคนสู่คนได้ แต่ขี้เปียกอาจเป็นแหล่งที่เชื้อแบคทีเรียเจริญเติบโตและส่งกลิ่นเหม็นตามมาได้ ซึ่งในผู้ชายบางคน แบคทีเรียในขี้เปียกยังอาจส่งผลให้เกิดการอักเสบของปลายอวัยวะเพศชาย (Balanitis) จนอวัยวะเพศชายอาจเกิดการบวมแดง รูดหนังหุ้มปลายได้ลำบาก ส่วนในผู้หญิง อาจพบอาการปวด หรือระคายเคืองบริเวณคลิตอริสได้
วิธีจัดการกับขี้เปียก
ขี้เปียกเป็นปัญหาที่สามารถจัดการได้ด้วยการล้างทำความสะอาดบริเวณอวัยวะเพศทุกวัน อย่างน้อยวันละ 1 ครั้ง โดยควรเลือกสบู่สูตรสำหรับทำความสะอาดบริเวณนี้ที่มีส่วนผสมของมอยส์เจอไรเซอร์และสารต้านเชื้อแบคทีเรีย ไม่มีน้ำหอมและแอลกอฮอล์ เพื่อลดความเสี่ยงต่อการเกิดอาการระคายเคือง สำหรับผู้หญิงควรระวังไม่สวนล้างช่องคลอด เพื่อป้องกันอาการระคายเคืองและช่วยไม่ให้แบคทีเรียดีถูกทำร้าย
ขี้เปียกเป็นปัญหาที่สามารถจัดการได้ด้วยการล้างทำความสะอาดบริเวณอวัยวะเพศทุกวัน อย่างน้อยวันละ 1 ครั้ง ซึ่งขั้นตอนการทำความสะอาดสำหรับผู้ชายและผู้หญิงมีดังต่อไปนี้
- ผู้ชายที่ไม่ได้ขลิบหนังหุ้มปลาย ให้ดึงเปิดหนังหุ้มปลายเบา ๆ เท่าที่ทำได้โดยไม่ฝืนจนรู้สึกเจ็บ ส่วนผู้หญิง ให้พยายามแหวกเปิดผิวหนังบริเวณแคมนอกเพื่อล้างบริเวณซอกหลืบและรอยพับเบา ๆ
- ใช้สบู่และน้ำสะอาดทำความสะอาดให้ทั่วไปจนถึงบริเวณง่ามขา โดยเฉพาะบริเวณใต้หนังหุ้มปลายสำหรับผู้ชาย หรือบริเวณแคมสำหรับผู้หญิง โดยไม่จำเป็นต้องขัดถูรุนแรง
- ล้างบริเวณอวัยวะเพศด้วยน้ำอุ่นให้สะอาดและเช็ดให้แห้ง
นอกจากนี้ ขี้เปียกยังอาจพบได้ในเด็กเล็กเช่นกันแต่พบได้น้อย คุณพ่อคุณแม่จึงควรสอนให้ลูกรักษาและทำความสะอาดอย่างสม่ำเสมอ แต่คุณพ่อคุณแม่ไม่ควรให้เด็กผู้ชายที่อายุน้อยกว่า 3 ปีดึงเปิดหนังหุ้มปลาย เนื่องจากเด็กในช่วงอายุนี้มักยังไม่สามารถเปิดหนังหุ้มปลายได้ และอาจส่งผลให้บาดเจ็บเกิดอาการปวดตามมาหากเด็กฝืนเปิดหนังหุ้มปลาย
ทั้งนี้ แม้ขี้เปียกจะไม่ใช่ปัญหาสุขภาพที่ส่งผลรุนแรงต่อร่างกาย แต่ผู้ที่มีขี้เปียกควรไปพบแพทย์หากลองทำความสะอาดตามวิธีในข้างต้นครบ 1 สัปดาห์แล้วยังพบขี้เปียกอยู่ โดยเฉพาะผู้ที่พบว่าบริเวณอวัยวะเพศบวมแดง มีกลิ่นเหม็น หรือผู้ชายที่รู้สึกว่าเปิดหนังหุ้มปลายลำบาก เพื่อให้แพทย์ตรวจหาความผิดปกติต่าง ๆ และให้การรักษาที่เหมาะสม
