คอลลาเจนไทพ์ทู (Collagen Type II) หรือคอลลาเจนชนิดที่ 2 เป็นชื่อที่หลายคนคุ้นหู แต่อาจไม่รู้ว่า คอลลาเจนชนิดนี้ถือเป็นทางเลือกใหม่ในการป้องกันและดูแลปัญหาข้อเข่าเสื่อม อาการปวดข้อ รวมถึงเสริมสร้างสุขภาพข้อเข่าให้สมบูรณ์แข็งแรง
ข้อเข่าเสื่อม (Knee Osteoarthritis) เกิดจากกระดูกอ่อน (Cartilage) ในข้อเข่าที่เสื่อมสภาพลงเนื่องด้วยอายุที่มากขึ้น น้ำหนักตัว การใช้งานข้อเข่า หรือปัญหาสุขภาพ ทำให้ช่องว่างข้อต่อแคบลง กระดูกเกิดการเสียดสีกันโดยไร้ตัวรับน้ำหนักหรือกันกระแทกจนสร้างความเจ็บปวดขณะเคลื่อนไหวร่างกาย ทำให้เคลื่อนไหวลำบาก มีเสียงขณะขยับเข่า เข่าบวม เข่ายึด ข้อต่อแข็งเกร็ง หรือรู้สึกอุ่นบริเวณข้อต่อ
คอลลาเจนไทพ์ทู (Collagen Type II) กับการรักษาข้อเข่าเสื่อม
จริง ๆ แล้ว คอลลาเจนไทพ์ทูนั้นจัดเป็นโปรตีนประเภทหนึ่งที่มีบทบาทในการเสริมสร้างกระดูกอ่อนบริเวณข้อต่อ กระดูก และเนื้อเยื่อเกี่ยวพันเป็นหลัก โดยเปรียบเสมือนกาวที่ช่วยประสานโครงสร้างในส่วนดังกล่าวเข้าด้วยกัน ช่วยให้กระบวนการทำงานต่าง ๆ ดำเนินไปอย่างปกติ
คอลลาเจนไทพ์ทูที่วางขายกันทั่วไปมักพบในรูปของ Denatured Collagen Type II หรือที่เรียกว่า Hydrolyzed Collagen Type II ซึ่งผ่านกระบวนการทำให้มีขนาดเล็กลงและดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้ง่าย และ Undenatured Collagen Type II ที่มีโครงสร้างใกล้เคียงกับคอลลาเจนในกระดูกอ่อนบริเวณข้อเข่า
คอลลาเจนไทพ์ทูนั้นถูกนำมาใช้บรรเทาอาการปวดจากโรคข้อเข่าเสื่อม โดยเชื่อว่าคอลลาเจนชนิดนี้จะเข้าไปกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งสารต้านอาการปวด บวม หรืออักเสบ รวมถึงเพิ่มปริมาณน้ำในข้อเข่า เนื่องจากมีการศึกษาบางส่วนพบว่า Hydrolyzed Collagen ซึ่งเป็นคอลลาเจนที่ผ่านกระบวนการย่อยบางส่วนแล้วช่วยลดอาการปวดข้อและเสริมสุขภาพข้อต่อได้
นอกจากนี้ บางรายงานการงานวิจัยชี้ให้เห็นว่า การรับประทาน Undenatured Collagen Type II อาจช่วยบรรเทาอาการของข้อเข่าเสื่อมได้ดีกว่าสารกลูโคซามีนและสารคอนดรอยตินที่เป็นส่วนหนึ่งในการรักษาโรคข้อเข่าเสื่อม และการศึกษาที่ให้ผู้ทดลองรับประทาน Undenatured Collagen Type II ปริมาณ 40 มิลลิกรัมเป็นเวลา 180 วัน ยังเผยให้เห็นถึงผลลัพธ์ในแนวทางที่ดีอย่าง โรคข้อเข่าเสื่อมมีอาการดีขึ้นด้วย
อย่างไรก็ตาม ประโยชน์ของคอลลาเจนไทพ์ทูต่อข้อและกระดูกควรมีการศึกษาวิจัยเพิ่มเติมในอนาคต เพื่อเพิ่มความมั่นใจและความปลอดภัยในระยะยาวให้กับผู้บริโภคมากขึ้น
ความปลอดภัยและข้อควรรู้เกี่ยวกับคอลลาเจนไทพ์ทู (Collagen Type II)
โดยทั่วไป การรับประทานคอลลาเจนไทพ์ทูในรูปของอาหารเสริมในระยะสั้นมักปลอดภัยต่อร่างกาย แต่บางรายอาจรู้สึกไม่สบายท้อง แสบร้อนกลางอก หรือท้องเสีย ผู้ที่สนใจจึงควรรับประทานในปริมาณที่เหมาะสมตามที่ระบุบนฉลากหรือตามที่แพทย์แนะนำอย่างเคร่งครัด
สำหรับสตรีมีครรภ์และให้นมบุตรยังไม่มีข้อมูลด้านความปลอดภัยหรือผลข้างเคียงเพียงพอ จึงควรปรึกษาแพทย์ถึงความเสี่ยง ประโยชน์ และผลกระทบต่อสุขภาพก่อนการรับประทานเสมอ
ทั้งนี้ ผลิตภัณฑ์อาหารเสริมคอลลาเจนไทพ์ทูบางยี่ห้ออาจรวมสารอาหารหรือวิตามินอื่น ๆ เข้าไว้ด้วยกัน เพื่อให้ผู้บริโภคได้รับคุณประโยชน์ต่อข้อเข่าได้ดียิ่งขึ้น โดยไม่เพียงแก้ไขปัญหาจากข้อเข่าเสื่อมเท่านั้น แต่ยังเสริมสุขภาพข้อเข่าร่วมด้วย ไม่ว่าจะเป็น
- สารสกัดจากขมิ้นชัน มีสารกลุ่มคูเคอร์มินอยด์ (Curcuminoids) ที่มีฤทธิ์ต้านการอักเสบและสารอนุมูลอิสระ โดยมีงานวิจัยจำนวนไม่น้อยที่ยืนยันว่า สารดังกล่าวช่วยบรรเทาอาการข้ออักเสบได้ ซึ่งการพัฒนาในปัจจุบันยังส่งผลให้สารกลุ่มนี้ดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้รวดเร็วยิ่งขึ้นด้วย แต่สำหรับผู้ที่มีปัญหาท่อน้ำดีอุดตันไม่ควรรับประทานเพราะอาจส่งผลต่อร่างกายได้
- วิตามินเอ จำเป็นต่อการเจริญเติบโตและการพัฒนากระดูกที่ดีเช่นกัน เพราะหากร่างกายขาดวิตามินเอก็อาจเสี่ยงต่อการเกิดกระดูกแตกหักเพิ่มขึ้น
- วิตามินซี นอกจากจะเป็นสารต้านอนุมูลอิสระแล้ว ยังมีส่วนช่วยในกระบวนการผลิตคอลลาเจนภายในร่างกายอีกด้วย
- วิตามินดี อย่างวิตามินดี 3 ช่วยเสริมสร้างให้กระดูกมีสุขภาพดีและแข็งแรงอยู่เสมอ ทำให้ความเสี่ยงของปัญหากระดูกอย่าง กระดูกแตกหักหรือกระดูกพรุนลดลง
- วิตามินอี มีส่วนช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระและการอักเสบของข้อต่อ ทำให้ชะลอการเกิดโรคข้อเข่าเสื่อมได้
แม้คอลลาเจนไทพ์ทูจะเป็นผลิตภัณฑ์อาหารเสริมจากธรรมชาติที่ปลอดภัยต่อร่างกาย แต่ก็ยังต้องมีการวิจัยอย่างต่อเนื่อง ในเบื้องต้น ผู้ที่สนใจควรเลือกซื้อผลิตภัณฑ์คอลลาเจนไทพ์ทูที่มีคุณภาพ น่าเชื่อถือ และผ่านการรับรองจากสํานักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) เพื่อลดผลข้างเคียงไม่พึงประสงค์ที่อาจเกิดขึ้นตามมา โดยเฉพาะผู้มีโรคประจำตัวและโรคเกี่ยวกับข้อต่อหรือกระดูกอ่อน
เขียนโดย กองบรรณาธิการ POBPAD
