ปวดท้องก่อนถ่ายอุจจาระ ถ่ายลำบาก ต้องใช้นิ้วล้วง มีอาการเจ็บรูทวาร ถ่ายเป็นเลือด

สวัสดีค่ะ คุณ Wonjin,

                     สาเหตุของถ่ายอุจจาระเป็นเลือด และแสบเจ็บรูทวารดังกล่าว อาจเกิดจาก

                 1. ริดสีดวงทวาร เกิดจากการโป่งพองออกของเส้นเลือดดำที่ทวารหนัก สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทหลัก คือ

                  - ริดสีดวงชนิดภายใน หากเป็นไม่มาก จะมองไม่เห็นหัวริดสีดวง เนื่องจากอยู่ภายในทวารหนัก หากใช้นิ้วคลำจะไม่สามารถสัมผัสได้ชัดเจน อาการหลักคือมีเลือดสดไหลออกมาหลังถ่ายอุจจาระ หรือปนมากับอุจจาระ มักไม่มีอาการเจ็บหรือปวดรูทวาร

                  - ริดสีดวงชนิดภายนอก จะเห็นหัวริดสีดวงเป็นติ่งเนื้อสีชมพูคล้ำออกมากจากรูทวารหนัก มักไม่ทำให้เกิดเลือดออกเหมือนริดสีดวงภายใน แต่จะทำให้มีอาการเจ็บหรือปวดรูทวาร

                2. แผลปริขอบทวารหนัก จะเกิดเมื่ออุจจาระแข็ง หรือเป็นก้อนใหญ่ ต้องออกแรงเบ่งมาก ก้อนอุจจาระอาจไปครูดกับเยื่อบุของทวารหนัก ทำให้เกิดเป็นแผล ซึ่งมักมีเลือดสีแดงสดติดออกมากับก้อนอุจจาระ โดยปริมาณเลือดมักไม่มาก อาจเพียงแค่ติดกระดาษที่ใช้เช็ดก้น และจะมีอาการปวดหรือเจ็บรูทวารหนักร่วมด้วย 

                3.โรค solitary rectal ulcer syndrome เกิดจากการใช้นิ้วล้วงเข้าไปในทวารหนักบ่อยๆ อาการคือถ่ายอุจจาระมีมูกปน มูกปนเลือด หรือถ่ายเป็นเลือด และอาจมีเจ็บหรือปวดบริเวณทวารหนัก

                สำหรับคำถาม

                1. การใช้นิ้วล้วงเข้าไปในลำไส้ ย่อมสัมผัสกับผนังของลำไส้ได้ ซึ่งจะมีลักษณะขุรขระแต่นิ่ม หากมีก้อนก็จะคลำได้เป็นก้อนแข็ง ซึ่งก้อนดังกล่าวอาจเป็นก้อนอุจจาระที่แข็งหรือเป็นก้อนเนื้อหรือมะเร็งก็ได้ การคลำเพื่อบอกโรคนั้นต้องอาศัยความเชี่ยวชาญในการตรวจค่ะ ไม่ว่านอนตะแคงข้างไหนหรือนอนในท่าไหนก็สามารถตรวจได้หากทำโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญค่ะ

               2. การรักษาอาการถ่ายเป็นเลือดและเจ็บรูทวารดังกล่าว ควรได้รับการตรวจหาสาเหตุก่อนว่าใช่โรคริดสีดวงหรือไม่ เนื่องจากเลือดที่ออกหากมีปริมาณเล็กน้อย และมีอาการเจ็บรูทวารเป็นหลัก ประกอบกับการมักใช้นิ้วล้วงเข้าไปในรูทวาร สาเหตุน่าจะมาจากการมีแผลปริที่ขอบทวารหนักหรือโรค solitary rectal ulcer syndrome ได้ค่ะ

                 ในเบื้องต้น พยายามอย่าให้ท้องผูกและให้ก้อนอุจจาระนิ่ม โดยการดื่มน้ำมากๆ เน้นทานผักและผลไม้ หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอออล์ ไม่กลั้นหรือเบ่งถ่ายอุจจาระ ไม่นั่งถ่ายนาน ฝึกการขับถ่ายให้เป็นเวลา และที่สำคัญไม่ควรใช้นิ้วเข้าไปสวนในทวารหนักค่ะ ซึ่งโดยปกติหากแพทย์จะทำการตรวจทวารหนักด้วยนิ้วมือหรือเครื่องมือ ต้องมีการใส่เจลสำหรับหล่อลื่น เพื่อป้องกันการบาดเจ็บต่อเนื่อเยื่อค่ะ

                3. ก่อนการถ่ายอุจจาระ ย่อมมีความรู้สึกอยากถ่ายอุจจาระหรือปวดท้องได้ เมื่อถ่ายแล้ว ความรู้สึกควรหายไปจึงจะถือว่าปกติค่ะ