ถามแพทย์

  • อายุ 45 ปี ควรคุมกำเนิดด้วยวิธีไหนค่ะ?

  • มีพสพ.ครั้งล่าสุดวันที่1ก.ย.60ครั้งเดียวไม่ได้คุม ประจำเดือนยังมาปกติเดือนตุลาคม.ยังมาค่ะ แต่ขาดหายไปเดือนพ.ย-ม.ค.เดือนนี้อายุ45ปี คิดว่าเป็นช่วงวัยทอง..ถ้ามีพสพ..ควรป้องกัน แบบไหนไม่เคยมีบุตรค่ะ

     สวัสดีค่ะ คุณ โยธกา กันแก้ว,

                     หากหลังจากที่มีเพศสัมพันธ์ในวันที่ 1 ก.ย.ประจำเดือนยังคงมาเป็นปกติในเดือน ต.ค. แสดงว่าไม่ได้เกิดการตั้งครรภ์ขึ้นมาค่ะ ส่วนการที่ประจำเดือนขาดหายไปหลังจากนั้น อาจเกิดจากการเข้าสู่วัยใกล้หมดประจำเดือน (perimenopause) ซึ่งช่วงวัยที่ผู้หญิงยังมีประจำเดือน แต่เริ่มไม่สม่ำเสมอ หรือ ขาดประจำเดือนมาระยะเวลาหนึ่ง แต่ไม่ถึง 1 ปี ร่วมกับการที่มีอาการผิดปกติ เช่น ร้อนวูบวาบ ช่องคลอดแห้ง นอนไม่หลับ อารมณ์แปรปรวน ซึ่งจะเริ่มพบได้ตั้งแต่อายุ 40 ปี

                      ส่วนวัยทองหรือวัยหมดประจำเดือน (menopause) คือวัยที่หมดการมีประจำเดือน โดยจะนับเมื่อหมดประจำเดือนไปแล้ว 1 ปี เป็นผลมาจากการรังไข่หยุดทำงาน อายุเฉลี่ยของวัยทองอยู่ที่ 45-55 ปี ซึ่งจะมีอาการต่าวๆ ร่วมด้วยคล้ายกับช่วงวัยใกล้หมดประจำเดือน 

                       หากเข้าสู่วัยใกล้หมดประจำเดือนจริง โอกาสที่จะตั้งครรภ์ได้นั้นก็ถือว่าน้อยมาก หากไม่ได้มีเพศสัมพันธ์บ่อยครั้ง แนะนำให้ใช้วิธีคุมกำเนิดที่ไม่เกี่ยวข้องกับการใช้ฮอร์โมน เช่น การหลั่งนอก  ถุงยางอนามัย เป็นต้น เนื่องจากหากยังใช้ฮอร์โมนคุมกำเนิด โดยเฉพาะฮอร์โมนรวม เช่น ยาเม็ดคุมกำเนิด ก็จะทำให้มีประจำเดือนมาทุกเดือน (เพราะผลจากฮอร์โมนของยา ไม่ใช่จากการทำงานของรังไข่) ซึ่งหากใช้เป็นเวลานาน อาจเสี่ยงต่อการเกิดเป็นมะเร็งของอวัยวะสืบพันธ์ุมะเร็งเต้านม รวมถึงเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดและหัวใจ การเกิดลิ่มเลือดอุดตันหลอดเลือด เป็นต้น

                        หากมีเพศสัมพันธ์บ่อยครั้ง อาจเลือกการคุมกำเนิดโดยการใส่ห่วงคุมกำเนิด (หรือห่วงอนามัย) ชนิดที่ไม่มีฮอร์โมน เช่น ห่วงทองแดง หรืออาจให้ฝ่ายชายทำหมัน เป็นต้น