รู้สึกเหนื่อยง่าย ไม่มีแรง ปวดตัว เป็นจากภาวะโลหิตจางที่มีหรือไหม?

สวัสดีคะ คุณ Napasson Jainam,

                ภาวะโลหิตจาง เกิดได้จากหลายสาเหตุ ได้แก่ 

              1. การเสียเลือดเรื้อรัง เช่น ประจำเดือนมามาก มีเลือดประจำเดือนกะปริดกะปรอย เป็นริดสีดวงทวารและมีถ่ายอุจจาระเป็นเลือดเป็นบ่อยๆ 

             2.ขาดสารอาหารจากการทานไม่เพียงพอ เช่น ธาตุเหล็ก กรดโฟลิก วิตามินบี 12 โปรตีน

             3. ตั้งครรภ์ เนื่องจากต้องใช้เลือดมากขึ้นในการส่งไปเลี้ยงทารกในครรภ์

             4. เป็นโรคเรื้อรังต่างๆ เช่น ติดเชื้อ HIV วัณโรค โรคไตเรื้อรัง โรคภูมิแพ้ตนเองชนิดต่างๆ โรคมะเร็งต่างๆ เป็นต้น

              5. โรคที่เม็ดเลือดแดงอายุสั้นกว่าปกติ เช่น โรคธาลัสซีเมีย พาหะธาลัสซีเมีย โรคพร่องเอนไซม์ G-6-PD โรคเม็ดเลือดแดงรูปเคียว (sickle cell anemia) การทำลายเม็ดเลือดแดงที่เป็นผลมาจากการติดเชื้อ ภาวะม้ามโต การแพ้ยาบางชนิด เป็นต้น

              6. โรคของไขกระดูก เช่น ไขกระดูกฝ่อ มะเร็งในไขกระดูก หรือการติดเชื้อในไขกระดูก เนื่องจากไขกระดูกมีหน้าที่ในการสร้างเม็ดเลือดแดง เกร็ดเลือด และเม็ดเลือดขาว เมื่อไขกระดูกไม่สามารถสร้างเซลล์เม็ดเลือดได้ จึงทำให้ปริมาณเม็ดเลือดแดงในเลือดลดน้อยลง

               การดูว่ามีภาวะโลหิตจางหรือไม่ ในเบื้องต้น ให้ลองดึงเปลือกตาล่างลง แล้วตรวจดูว่าดูซีดหรือไม่ อาจลองเทียบกับคนอื่นๆดู หากซีดประกอบกับมีอาการเหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย หน้ามืด เวียนหัว น่าจะเป็นโลหิตจางได้ค่ะ แต่ทั้งนี้หากจะวินิจฉัยต้องอาศัยการตรวจเลือดเพื่อยืนยันค่ะ โดยในเบื้องต้นจะตรวจดูความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด (complete blood count = CBC) เมื่อพบว่ามีโลหิตจางแล้ว ขั้นต่อไปคือการตรวจเลือดและตรวจอื่นๆเพิ่มเติมเพื่อหาสาเหตุค่ะ 

                สำหรับการรักษาก็จะขึ้นอยู่กับสาเหตุค่ะ ส่วนใหญ่สามารถรักษาให้หายได้ค่ะ 

                อย่างไรก็ตาม อาการเหนื่อย ไม่มีแรง ปวดหัว ไม่จำเป็นต้องมีสาเหตุจากภาวะโลหิตจางเท่านั้นค่ะ ยังมีสาเหตุอื่นๆ ได้อีก เช่น ความเครียด พักผ่อนน้อย สมรรถภาพร่างกายลดลง (เช่น ไม่ค่อยออกกำลังกาย อายุมากขึ้น)  กำลังตั้งครรภ์  มีไทรอยด์ฮอร์โมนต่ำ ภาวะอ้วน ภาวะซึมเศร้า  เป็นต้น