โรคโลหิตจางกับโรคธาลัสซีเมีย แตกต่างกันอย่างใร

สวัสดีค่ะ คุณ Tasniim Bt'Matsa-leah,

                   ภาวะโลหิตจาง (Anemia) หรือภาวะซีด เป็นภาวะที่ร่างกายมีปริมาณเม็ดเลือดแดงในเลือดน้อยกว่าปกติ อาการของภาวะโลหิตจางจะขึ้นกับระดับของโลหิตจางและระยะเวลาในการเกิด หากระดับโลหิตจางเป็นเพียงเล็กน้อยโดย อาการก็จะมีเพียงเล็กน้อย  หรืออาจไม่พบอาการผิดปกติใดๆ ก็ได้หากเป็นมานานเรื้อรังแล้ว แต่หากเป็นระดับรุนแรงหรือเพิ่งเกิดขึ้นไม่นาน อาการก็จะรุนแรงได้ ซึ่งเป็นผลมาจากการทำงานของหัวใจที่หนักขึ้น เพื่อให้ร่างกายได้รับออกซิเจนจากเลือดมากขึ้น โดยอาการ ได้แก่ รู้สึกเหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย มีอาการตัวซีด  มือเท้าเย็น เวียนศีรษะ ปวดหัว เจ็บหน้าอก ใจสั่น ผิวซีดหรือผิวเหลือง หากเปิดดูเปลือกตาด้านใน จะดูขาวซีด 

                   ทั้งนี้ สาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะโลหิตจาง มีหลายอย่าง ได้แก่

                   1. การเสียเลือดเรื้อรัง เช่น ประจำเดือนมามาก มีเลือดประจำเดือนกะปริดกะปรอย เป็นริดสีดวงทวารและมีถ่ายอุจจาระเป็นเลือดเป็นบ่อยๆ 

                   2. การขาดสารอาหารจากการทานไม่เพียงพอ เช่น ธาตุเหล็ก กรดโฟลิก วิตามินบี 12 โปรตีน

                   3. ตั้งครรภ์ เนื่องจากต้องใช้เลือดมากขึ้นในการส่งไปเลี้ยงทารกในครรภ์

                   4. เป็นโรคเรื้อรังต่างๆ เช่น ติดเชื้อ HIV วัณโรค โรคไตเรื้อรัง โรคภูมิแพ้ตนเองชนิดต่างๆ โรคมะเร็งต่างๆ เป็นต้น

                   5. โรคที่เม็ดเลือดแดงอายุสั้นกว่าปกติ เช่น โรคธาลัสซีเมีย โรคพร่องเอนไซม์ G-6-PD การทำลายเม็ดเลือดแดงที่เป็นผลมาจากการติดเชื้อ ภาวะม้ามโต การแพ้ยาบางชนิด เป็นต้น

                   6. โรคของไขกระดูก เช่น ไขกระดูกฝ่อ มะเร็งในไขกระดูก หรือการติดเชื้อในไขกระดูก เนื่องจากไขกระดูกมีหน้าที่ในการสร้างเม็ดเลือดแดง เกร็ดเลือด และเม็ดเลือดขาว เมื่อไขกระดูกไม่สามารถสร้างเซลล์เม็ดเลือดได้ จึงทำให้ปริมาณเม็ดเลือดแดงในเลือดลดน้อยลง

                    ดังนั้น โรคธาลัสซีเมีย ถือเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดภาวะโลหิตจางค่ะ  ซึ่งโรคธาลัสซีเมียนั้น เป็นโรคที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม เกิดจากความผิดปกติในการสังเคราะห์ฮีโมโกลบิน (Hemoglobin) ซึ่งเป็นโปรตีนที่อยู่ในเม็ดเลือดแดง โดยทำหน้าที่ลำเลียงออกซิเจนไปยังอวัยวะต่างๆ ทั่วร่างกาย ผู้ที่เป็นโรคธาลัสซีเมีย จะไม่สามารถสร้างโปรตีนโกลบินได้ตามปกติหรืออาจสร้างได้น้อยลง ส่งผลให้เม็ดเลือดแดงไม่สมบูรณ์ ทำให้มักจะถูกม้ามทำลายไป และนำไปสู่ภาวะโลหิตจางในที่สุดค่ะ โรคธาลัสซีเมียนั้น มีหลายระดับความรุนแรง ตั้งแต่โลหิตจางน้อยๆ จนถึงมีภาวะโลหิตจางมากค่ะ