ที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีดจาง ๆ อาจทำให้เกิดความสับสนว่ากำลังตั้งครรภ์อยู่หรือไม่ ซึ่งที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีดจาง ๆ เป็นสิ่งที่สามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ โดยการรู้จักสาเหตุและวิธีการรับมืออย่างถูกต้องอาจช่วยในการวางแผนการตั้งครรภ์หลังจากทราบผลได้
ที่ตรวจครรภ์เป็นอุปกรณ์ที่มีหลักการทำงานโดยการตรวจจับฮอร์โมนเอชซีจี (Human Chorionic Gonadotropin: เอชซีจี) ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่ร่างกายของผู้หญิงผลิตขึ้นหลังจากการปฏิสนธิและการฝังตัวของตัวอ่อนในรังไข่ โดยการใช้ที่ตรวจครรภ์ให้ได้ผลลัพธ์ที่แม่นยำและไม่ให้ที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีดจาง ๆ ควรตรวจในวันแรกหลังจากประจำเดือนไม่มาตามปกติ หรืออาจตรวจหลังจากมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกันอย่างน้อย 21 วัน
สาเหตุที่ทำให้ที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีดจาง ๆ
ที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีดมักหมายถึงมีโอกาสสูงที่กำลังตั้งครรภ์ แต่ในกรณีที่ที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีดจาง ๆ อาจยังไม่สามารถบอกผลตรวจการตั้งครรภ์ได้ชัดเจน ซึ่งสาเหตุอาจเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย เช่น
1. การใช้ที่ตรวจครรภ์เร็วเกินไป
การใช้ที่ตรวจครรภ์เร็วเกินไปอาจทำให้ที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีดจาง ๆ ได้ โดยฮอร์โมนเอชซีจีในปัสสาวะอาจมีปริมาณมากขึ้นเมื่ออายุครรภ์เพิ่มขึ้น แต่เนื่องจากในช่วงแรกของการตั้งครรภ์ ร่างกายอาจผลิตฮอร์โมนเอชซีจีออกมาไม่มากพอ เมื่อใช้ที่ตรวจครรภ์เร็วเกินไป เช่น ตรวจก่อน 21 วันหลังจากมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน อาจทำให้ที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีดจาง ๆ ได้
2. รอยระเหยของตัวอย่างปัสสาวะ (Evaporation line)
ที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีดจาง ๆ อาจเกิดจากรอยระเหยของตัวอย่างปัสสาวะ ซึ่งสามารถสังเกตได้จากขีดสีเทาจาง ๆ โดยขีดที่เกิดจากรอยระเหยของปัสสาวะอาจไม่ได้บ่งบอกถึงการตั้งครรภ์ แต่มักเกิดจากการอ่านผลช้ากว่าระยะเวลาที่ฉลากผลิตภัณฑ์แนะนำ
3. ภาวะแท้งในระยะแรก
ภาวะแท้งในระยะแรกหรือภายใน 12 สัปดาห์แรกของการตั้งครรภ์อาจทำให้ที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีดจาง ๆ ได้ โดยหลังจากเกิดภาวะแท้ง ร่างกายอาจมีฮอร์โมนเอชซีจีหลงเหลืออยู่ภายในร่างกาย ดังนั้น ที่ตรวจครรภ์จึงอาจตรวจพบฮอร์โมนนี้ และทำให้ที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีดจาง ๆ ได้
4. การใช้ที่ตรวจครรภ์หมดอายุ
การใช้ที่ตรวจครรภ์หมดอายุอาจส่งผลต่อผลการตวจครรภ์ เนื่องจากประสิทธิภาพในการตรวจจับฮอร์โมนเอชซีจีลดลง จึงอาจส่งผลให้ที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีดจาง ๆ หรืออาจขึ้นเพียง 1 ขีดได้
5. ที่ตรวจครรภ์มีความไวต่อฮอร์โมนต่ำ
ที่ตรวจครรภ์บางยี่ห้ออาจมีความไวในการตรวจค่าฮอร์โมนเอชซีจีต่ำ เมื่อตรวจในขณะที่ร่างกายยังผลิตฮอร์โมนเอชซีจีได้ไม่มากพอ อาจทำให้ที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีดจาง ๆ หรือให้ผลลัพธ์การตรวจที่ไม่ชัดเจนได้
วิธีรับมือเมื่อที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีดจาง ๆ
หากที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีดจาง ๆ ควรรอประมาณ 2–3 วันและตรวจการตั้งครรภ์ซ้ำอีกครั้ง โดยการใช้ที่ตรวจครรภ์เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่แม่นยำอาจมีคำแนะนำในการใช้งาน ดังนี้
- อ่านผลการตรวจภายในระยะเวลาที่ผลิตภัณฑ์แนะนำ เพื่อป้องกันการเกิดรอยระเหยของปัสสาวะ
- เปลี่ยนมาใช้ที่ตรวจครรภ์แบบดิจิทัล ซึ่งอาจช่วยให้ได้ผลลัพธ์ที่ชัดเจนกว่าแบบอื่น
- ใช้ตัวอย่างปัสสาวะแรกในตอนเช้าเพื่อตรวจการตั้งครรภ์ เนื่องจากปัสสาวะแรกในตอนเช้าอาจมีปริมาณฮอร์โมนเอชซีจีสูงกว่าช่วงเวลาอื่น
- หลีกเลี่ยงการดื่มน้ำในปริมาณมากก่อนตรวจ เพราะอาจทำให้ปัสสาวะเจือจางและส่งผลให้ผลลัพธ์คลาดเคลื่อนได้
หากตรวจซ้ำแล้วพบการตั้งครรภ์ ควรไปพบแพทย์เพื่อวางแผนการตั้งครรภ์และฝากครรภ์ ทั้งนี้ หากตรวจครั้งแรกขึ้น 2 ขีดจาง ๆ แต่ตรวจซ้ำแล้วขึ้นเพียง 1 ขีดหรือไม่พบการตั้งครรภ์ รวมถึงประจำเดือนมาหลังจากที่ตรวจพบการตั้งครรภ์ ควรไปพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุ เพราะสัญญาณเหล่านี้อาจหมายถึงภาวะแท้งในระยะแรกได้
นอกจากการใช้ที่ตรวจครรภ์เพื่อตรวจการตั้งครรภ์ด้วยตนเองแล้ว ยังสามารถไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาการตั้งครรภ์ ซึ่งจะให้ผลลัพธ์ที่ชัดเจนกว่า โดยแพทย์จะใช้วิธีการตรวจต่าง ๆ เช่น ตรวจเลือด และตรวจปัสสาวะ เพื่อยืนยันการตั้งครรภ์