นมเปรี้ยว เครื่องดื่มมากคุณประโยชน์ ดื่มง่ายสบายท้อง

นมเปรี้ยวเป็นเครื่องดื่มที่หลายคนชื่นชอบ โดยเฉพาะเด็ก ๆ นอกจากกลิ่นหอมและรสชาติเปรี้ยวอมหวานแล้ว นมเปรี้ยวยังดีต่อสุขภาพด้วย เพราะนมเปรี้ยวอุดมไปด้วยโปรตีน แคลเซียม แร่ธาตุหลายชนิด และโพรไบโอติกส์ (Probiotics) ที่ช่วยเสริมให้กระดูกและร่างกายแข็งแรง ทั้งยังช่วยการทำงานของระบบย่อยอาหารและระบบภูมิคุ้มกัน

หลักฐานทางวิทยาศาสตร์จำนวนไม่น้อยที่ชี้ว่าส่วนประกอบภายในนมเปรี้ยวล้วนมีประโยชน์ต่อสุขภาพหลายด้าน อีกทั้งยังเป็นเครื่องดื่มที่หาซื้อได้ง่ายและมีหลากหลายยี่ห้อให้เลือก บทความนี้จึงอยากนำเสนอประโยชน์ของนมเปรี้ยว วิธีการเลือกให้ดีต่อสุขภาพ รวมไปถึงข้อจำกัดบางอย่างที่ควรรู้ไว้ก่อนดื่มนมเปรี้ยว

ประโยชน์ของนมเปรี้ยว

การดื่มนมเปรี้ยวจะช่วยเพิ่มสารอาหารหลายชนิดให้กับร่างกาย ซึ่งส่งผลดีต่อสุขภาพในด้านต่อไปนี้

โปรตีนสูง ดีต่อการควบคุมน้ำหนัก

โปรตีนเป็นสารอาหารจำเป็นที่ร่างกายต้องการ โดยมีหน้าที่ซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของร่างกายเมื่อร่างกายบาดเจ็บและไม่สบาย และมีส่วนสำคัญในกระบวนการเจริญเติบโตในเด็กและวัยรุ่นด้วย

โปรตีนเป็นสารอาหารที่ดีสำหรับคนที่ต้องการควบคุมน้ำหนัก เพราะอาหารโปรตีนสูงส่วนใหญ่จะทำให้อยู่ท้อง อิ่มนาน ไม่หิวบ่อย จึงช่วยลดการกินระหว่างวันได้ รวมทั้งยังจำเป็นสำหรับผู้ที่ต้องการเพิ่มกล้ามเนื้อ อย่างผู้ที่เล่นเวทเทรนนิง บอดี้เวท และนักกีฬา นอกจากนี้มวลกล้ามเนื้อที่เพิ่มขึ้นจะเร่งการทำงานของระบบเผาผลาญ ซึ่งช่วยเผาผลาญพลังงานส่วนเกินที่ได้รับ ดังนั้นหากคุณกำลังออกกำลังกายเพื่อลดน้ำหนัก การดื่มนมเปรี้ยวอาจเสริมการสร้างกล้ามเนื้อและเพิ่มประสิทธิภาพในการลดน้ำหนักได้

อย่างไรก็ตาม ผลิตภัณฑ์นมเปรี้ยวในท้องตลาดมักมีน้ำตาลในปริมาณสูง หากดื่มมากเกินไปอาจส่งผลต่อน้ำหนักตัวและรูปร่างได้ จึงควรอ่านฉลากผลิตภัณฑ์เพื่อดูสารอาหารที่สำคัญก่อนซื้อ

แคลเซียมและแร่ธาตุสูง ป้องกันโรคกระดูกพรุน

อย่างที่ทราบกันดีว่านมวัวเป็นเครื่องดื่มที่มีแคลเซียมสูง แคลเซียมเป็นแร่ธาตุชนิดหนึ่งที่มีหน้าที่ช่วยเสริมสร้างพัฒนาการและซ่อมแซมกระดูก นอกจากนี้ นมวัวยังมีแร่ธาตุอื่น ๆ อย่างโพแทสเซียมและฟอสฟอรัสที่ช่วยเพิ่มความหนาแน่นของมวลกระดูก แม้นมเปรี้ยวจะเป็นผลิตภัณฑ์นมวัวที่ผ่านการแปรรูปมาแล้ว แต่ก็ยังมีแคลเซียมและแร่ธาตุในปริมาณที่สูงกว่าอาหารหลาย ๆ ชนิด ดังนั้นการดื่มนมเปรี้ยวจึงช่วยเติมแร่ธาตุเหล่านี้ให้กับกระดูกได้

เมื่อกระดูกแข็งแรง ความเสี่ยงของความผิดปกติเกี่ยวกับกระดูกก็จะลดลง เพราะปกติแล้วมวลกระดูกมักเริ่มสลายตัวเมื่อเราอายุมากขึ้น หากมวลกระดูกลดลงอาจทำให้กระดูกอ่อนแอและเปราะจึงเพิ่มความเสี่ยงจากการบาดเจ็บและโรคกระดูกพรุนได้มากขึ้น

โพรไบโอติกส์เพื่อระบบย่อยอาหารและภูมิคุ้มกันที่แข็งแรง

โพรไบโอติกส์เป็นแบคทีเรียชนิดดีที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย เดิมทีร่างกายคนเรามีโพรไบโอติกส์อาศัยอยู่ตามธรรมชาติ ไม่ว่าจะเป็นผิวหนัง ช่องปาก ลำไส้ และส่วนอื่น ๆ การดื่มนมเปรี้ยวจะช่วยปรับสมดุลของแบคทีเรียภายในลำไส้และช่วยให้สุขภาพดีขึ้น

โพรไบโอติกส์พบได้ในลำไส้เป็นส่วนใหญ่ โพรไบโอติกส์จึงเกี่ยวข้องระบบย่อยอาหารและระบบขับถ่ายโดยธรรมชาติ หลายคนอาจเคยได้ยินว่าโยเกิร์ตช่วยในการขับถ่าย ซึ่งโยเกิร์ตและนมเปรี้ยวมีโพรไบโอติกส์เหมือนกัน หลักฐานทางวิทยาศาสตร์จำนวนไม่น้อยที่พบว่า การเพิ่มขึ้นของจำนวนโพรไบโอติกส์ในลำไส้อาจลดความผิดปกติในระบบทางเดินอาหารและระบบขับถ่าย เช่น ท้องอืด ท้องผูก และท้องเสีย

สอดคล้องกับการศึกษาชิ้นหนึ่งพบว่า การเพิ่มขึ้นแบคทีเรียที่ดีเหล่านี้ช่วยบรรเทาอาการบางส่วนของผู้ป่วยที่มีกลุ่มอาการลำไส้แปรปรวน (Irritatable Bowel Syndrome: IBS) โดยผู้ป่วยกลุ่มอาการนี้มักเกิดปัญหาเกี่ยวกับการย่อยอาหารและการขับถ่ายที่บ่อยกว่า รุนแรงกว่า และเรื้อรังกว่าคนทั่วไป ดังนั้น การได้รับโพรไบโอติกส์อย่างเพียงพอ ไม่ว่าจะในกลุ่มคนทั่วไปหรือคนที่มีปัญหาลำไส้ก็อาจส่งผลดีต่อการย่อยอาหารและการขับถ่าย

ลำไส้ไม่เพียงทำหน้าที่ในการย่อยอาหารเท่านั้น แต่ยังเป็นด่านปราการที่ใหญ่ที่สุดของระบบภูมิคุ้มกันด้วย โพรไบโอติกส์จึงมีบทบาทสำคัญต่อการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันด้วยเช่นกัน นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่า การเพิ่มขึ้นของแบคทีเรียมีประโยชน์ในลำไส้จะบรรเทาการอักเสบของร่างกายจากการติดเชื้อและความผิดปกติอื่น ๆ ได้ โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคเกี่ยวข้องกับการอักเสบ อย่างโรคลำไส้อักเสบเรื้อรัง (Inflammatory Bowel Disease: IBD) โรคโครห์น (Chron’s Disease) โรคแผลในลำไส้ และภาวะติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ

นอกจากนี้โพรไบโอติกส์ยังช่วยลดความรุนแรงและระยะเวลาของโรคหวัดได้อีกด้วย ผลการวิจัยงานหนึ่งได้ทดสอบประสิทธิภาพของวัคซีนไข้หวัดใหญ่ในกลุ่มคน 2 กลุ่ม กลุ่มแรกคือกลุ่มที่ไม่ได้รับโพรไบโอติกส์หลังฉีดวัคซีน ส่วนอีกกลุ่มได้รับโพรไบโอติกส์ภายหลังจากการฉีดวัคซีน โดยนักวิจัยพบว่าประสิทธิภาพของวัคซีนในกลุ่มคนที่ได้รับโพรไบโอติกส์หลังรับวัคซีนสูงกว่าอีกกลุ่มหนึ่ง จึงสรุปว่าโพรไบโอติกส์อาจส่งผลดีต่อกลไกการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง

อย่างไรก็ตามโพรไบโอติกส์นั้นมีหลากหลายสายพันธุ์ และนมเปรี้ยวแต่ละยี่ห้อนั้นใช้โพรไบโอติกส์แตกต่างกันไป โดยในปัจจุบันยังไม่มีการชี้ชัดว่าโพรไบโอติกส์สายพันธุ์ไหนที่ดีต่อสุขภาพที่สุด และในบางกรณีคนบางกลุ่มอาจเสี่ยงต่อการได้รับผลข้างเคียงจากการกินอาหารที่มีโพรไบโอติกส์ได้เช่นเดียวกัน จึงควรดื่มนมเปรี้ยวและกินอาหารที่มีโพรไบโอติกส์ในปริมาณที่เหมาะสม

สิ่งที่คุณควรรู้ก่อนดื่มนมเปรี้ยว

แม้ว่านมเปรี้ยวจะมีประโยชน์หลายด้าน แต่เพื่อความปลอดภัย ควรรู้วิธีการเลือกและข้อจำกัดของนมเปรี้ยวดังนี้

หากไม่ถูกกับนมวัวก็ไม่ควรดื่มนมเปรี้ยว

หากเคยมีอาการปวดท้อง ท้องเสีย หรือคลื่นไส้อาเจียนหลังจากดื่มนมวัว ควรหลีกเลี่ยงการดื่มนมเปรี้ยว เพราะคุณอาจกำลังเผชิญกับภาวะไม่ทนทานต่อแลกโตส (Lactose Intolerance) แลกโตสคือน้ำตาลธรรมชาติในนมวัว ซึ่งร่างกายของบางคนไม่สามารถย่อยน้ำตาลชนิดนี้ไปเป็นพลังงานได้จนทำให้เกิดอาการข้างต้น ดังนั้นการดื่มนมเปรี้ยวจึงทำให้เกิดอาการดังกล่าวได้เช่นกัน

นอกจากนี้ห้ามดื่มนมเปรี้ยวที่ทำจากนมวัวโดยเด็ดขาดหากเคยมีอาการแพ้นมวัว เช่น ผื่นแดงคัน น้ำมูกไหล ปากบวม หรืออาการรุนแรง อย่างปวดท้องรุนแรง ท้องเสีย อาเจียน เวียนหัว หรือเป็นลม เพราะอาจเป็นอันตรายถึงขั้นเสียชีวิตได้

หากคุณมีโรคประจำตัว ปรึกษาแพทย์ก่อนดื่มนมเปรี้ยว

ถึงแม้ว่านมเปรี้ยวจะช่วยเสริมสุขภาพและบรรเทาอาการของโรคบางโรค แต่ข้อมูลเหล่านั้นยังไม่ได้รับการยืนยันแน่ชัด หากคุณมีสุขภาวะที่แตกต่างจากคนทั่วไป เช่น อยู่ระหว่างตั้งครรภ์ กำลังใช้ยารักษาโรค หรือป่วยด้วยโรคที่ส่งผลให้ภูมิคุ้มกันต่ำ (Compromised Immunity) ควรปรึกษาแพทย์ก่อนดื่มนมเปรี้ยวและอาหารหมักดองทุกชนิด เพราะแบคทีเรียในนมเปรี้ยวอาจทำให้เกิดอันตรายได้มากกว่าทำให้เกิดประโยชน์

เลือกนมเปรี้ยวที่น้ำตาลน้อย

อย่างที่กล่าวไปแล้วว่าผลิตภัณฑ์นมเปรี้ยวในประเทศไทยส่วนใหญ่มักเติมน้ำตาลเพื่อเพิ่มรสชาติ ซึ่งปริมาณน้ำตาลที่สูงเกินไปจะส่งผลเสียต่อสุขภาพในหลายด้าน โดยเฉพาะในเด็กที่อยู่ระหว่างการเจริญเติบโต หากต้องการดื่มนมเปรี้ยวควรเลือกนมเปรี้ยวที่ไม่ใส่น้ำตาลเพิ่มหรือสูตรน้ำตาลน้อย เพื่อป้องกันการได้รับน้ำตาลและพลังงานส่วนเกิน

เลือกนมเปรี้ยวไขมันต่ำ

เดิมทีนมวัวมีปริมาณไขมันอิ่มตัวในปริมาณที่เหมาะสม แต่ในแต่ละวัน ร่างกายคนเรารับไขมันอิ่มตัวได้ในปริมาณที่จำกัดและควรรับให้ได้น้อยที่สุด เพราะไขมันอิ่มตัวที่มากเกินไปอาจเพิ่มความเสี่ยงของโรคเรื้อรังในระยะยาว อย่างโรคอ้วน โรคเบาหวาน และโรคหัวใจ ด้วยเหตุนี้จึงควรเลือกดื่มนมเปรี้ยวที่มีไขมันต่ำ หรือปราศจากไขมัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อดื่มนมเปรี้ยวเป็นประจำ

แต่ละคนอาจดื่มนมเปรี้ยวด้วยจุดประสงค์แตกต่างกันไป บางคนอาจดื่มเพราะอร่อย บางคนดื่มเพราะเชื่อว่านมเปรี้ยวช่วยลดน้ำหนัก หากคุณดื่มเพื่อหวังผลในการลดน้ำหนัก ยิ่งควรเลือกดื่มนมเปรี้ยวที่มีน้ำตาลและไขมันต่ำ รวมทั้งดื่มในปริมาณที่เหมาะสมด้วย หากคุณดื่มเพราะอยากเพิ่มโพรไบโอติกส์ภายในลำไส้ คุณควรกินผักผลไม้ให้มากขึ้น เพราะผักผลไม้มีไฟเบอร์ที่เป็นอาหารของโพรไบโอติกส์ ซึ่งการได้รับไฟเบอร์จะช่วยเพิ่มความแข็งแรงและจำนวนของแบคทีเรียมีประโยชน์ซึ่งช่วยให้ร่างกายแข็งแรงขึ้น

สุดท้ายนี้เพื่อสุขภาพที่แข็งแรง นอกจากการดื่มนมเปรี้ยวเพื่อเติมสารอาหารและโพรไบโอติกส์แล้ว ควรกินอาหารให้ครบ 5 หมู่ในปริมาณที่เหมาะสม ออกกำลังกายเป็นประจำ และพักผ่อนให้เพียงพอ หากรู้สึกไม่สบายหลังการดื่มนมเปรี้ยว คุณควรไปพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุ