การใช้น้ำเกลือบ้วนปากมีประโยชน์ต่อสุขภาพช่องปากมากกว่าที่คุณคิด เพราะอาจช่วยลดแบคทีเรียในช่องปากที่เป็นสาเหตุของการเกิดกลิ่นปาก ช่วยรักษาแผลในปาก อีกทั้งยังช่วยบรรเทาอาการเจ็บคอและอาการปวดฟันด้วย ซึ่งหากคุณทราบวิธีการใช้น้ำเกลือบ้วนปากอย่างถูกต้อง คุณก็จะสามารถดูแลช่องปากได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ
การใช้น้ำเกลือบ้วนปากได้รับการยอมรับทางการแพทย์ว่าอาจมีประสิทธิภาพในการดูแลสุขภาพช่องปากเทียบเท่ากับการใช้น้ำยาบ้วนปาก จึงเป็นทางเลือกในการดูแลสุขภาพช่องปากที่ดีอีกทางหนึ่ง อีกทั้งน้ำเกลือยังมีราคาถูก สามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไป หรือสามารถทำเองได้ง่าย ๆ ที่บ้านด้วยการใช้เกลือ 1 ช้อนชาผสมกับน้ำอุ่นประมาณ 240 มิลลิลิตรด้วย
6 ประโยชน์ของการใช้น้ำเกลือบ้วนปาก
การใช้น้ำเกลือบ้วนปากอาจมีประสิทธิภาพในการดูแลและรักษาสุขภาพช่องปาก ดังนี้
1. ช่วยดูแลช่องปากหลังจากการถอนฟัน
หลังจากการถอนฟันควรหลีกเลี่ยงการแปรงฟันในบริเวณที่ทำการถอนฟัน เพราะอาจทำให้ลิ่มเลือดที่ปิดบาดแผลเอาไว้หลุดออกมาและส่งผลให้แผลหายช้า จึงควรการทำความสะอาดช่องปากด้วยการใช้น้ำเกลือบ้วนปากแทนการแปรงฟัน ซึ่งน้ำเกลืออาจช่วยในการสมานแผลและช่วยลดการอักเสบได้ อีกทั้งยังไม่ก่อให้เกิดอาการระคายเคืองเนื้อเยื่ออ่อนภายในช่องปากด้วย
2. ช่วยลดกลิ่นปากและคราบพลัค
การใช้น้ำเกลือบ้วนปากเป็นประจำทุกวันทั้งเช้าและเย็นจะช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียในช่องปาก ซึ่งมักเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดกลิ่นปากได้ โดยน้ำเกลือจะช่วยเพิ่มความสมดุลของค่าความเป็นกรดด่างภายในช่องปาก ทำให้แบคทีเรียไม่สามารถเจริญเติบโตได้ อีกทั้งยังช่วยลดการสะสมของคราบพลัคและคราบหินปูนภายในช่องปากด้วย
3. ช่วยรักษาแผลในปาก
หากมีแผลในปาก เช่น แผลร้อนใน หรือแผลที่เกิดจากการบาดของเครื่องมือทางทันตกรรมอย่างเหล็กดัดฟันหรือฟันปลอมบริเวณกระพุ้งแก้ม สามารถใช้น้ำเกลือบ้วนปากเพื่อช่วยบรรเทาอาการได้ โดยการบ้วนปากด้วยน้ำเกลือจะช่วยฆ่าเชื้อ ลดการอักเสบ และช่วยในการสมานแผล จึงอาจทำให้แผลในปากหายเร็วขึ้น
4. ช่วยรักษาหรือป้องกันโรคเหงือก
การใช้น้ำเกลือบ้วนปากสามารถช่วยบรรเทาอาการเหงือกอักเสบ รวมถึงอาการของโรคปริทันต์อักเสบ (Periodontitis) ได้ โดยน้ำเกลือจะช่วยกำจัดของเหลวส่วนเกินออกจากเนื้อเยื่อที่ติดเชื้อ นอกจากนี้ น้ำเกลือยังช่วยกำจัดแบคทีเรียในช่องปาก ซึ่งเป็นปัจจัยที่มักทำให้เกิดโรคเหงือกอักเสบและเกิดฟันผุด้วย
5. ช่วยบรรเทาอาการเจ็บคอ
การบ้วนปากและกลั้วคอด้วยน้ำเกลืออาจสามารถช่วยบรรเทาอาการเจ็บคอได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยมีวิธีการคือกลั้วคอด้วยน้ำเกลือประมาณ 15–30 วินาที จากนั้นบ้วนน้ำเกลือออก น้ำเกลือจะช่วยกำจัดแบคทีเรียที่อาจเป็นสาเหตุให้เกิดอาการระคายเคืองภายในลำคอ ทำให้อาการเจ็บคอดีขึ้นได้
6. ช่วยบรรเทาอาการปวดฟัน
หากมีอาการปวดฟันเกิดขึ้น สามารถบรรเทาอาการในเบื้องต้นด้วยการใช้น้ำเกลืออุ่น ๆ บ้วนปากวันละประมาณ 2–3 ครั้ง โดยน้ำเกลือจะช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรียในบริเวณที่มีการติดเชื้อและส่งผลให้เกิดอาการปวดฟัน แต่การใช้น้ำเกลือบ้วนปากอาจช่วยบรรเทาอาการปวดฟันได้เพียงชั่วคราวเท่านั้น หากมีอาการปวดฟันรุนแรงหรือเรื้อรังควรไปพบแพทย์
ข้อควรรู้ก่อนใช้น้ำเกลือบ้วนปาก
เพื่อการใช้น้ำเกลือบ้วนปากอย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ ควรปฏิบัติตามข้อแนะนำดังนี้
- ควรบ้วนปากด้วยน้ำเกลือวันละประมาณ 1–2 ครั้ง โดยสามารถบ้วนปากก่อนหรือหลังการรับประทานอาหารก็ได้
- ควรบ้วนปากด้วยน้ำเกลือครั้งละประมาณ 15–20 วินาที โดยทำความสะอาดทั้งบริเวณเหงือกและฟันให้ทั่ว จากนั้นกลั้วคออีกสักพักจึงค่อยบ้วนน้ำเกลือออกมา
- น้ำเกลือสามารถกลืนได้โดยไม่เกิดอันตรายต่อร่างกาย แต่การกลืนน้ำเกลือมากเกินไปอาจทำให้เกิดภาวะขาดน้ำจึงไม่ควรกลืนน้ำเกลือ และการบ้วนน้ำเกลืออาจช่วยลดการติดเชื้อในช่องปากได้ดีกว่าด้วย
- การบ้วนปากด้วยน้ำเกลือบ่อยเกินไป หรือการบ้วนปากด้วยน้ำเกลือในปริมาณมากเกินไป อาจทำให้เกิดอาการระคายเคืองในช่องปากได้
- ผู้ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง หรือมีปัญหาสุขภาพที่ต้องจำกัดปริมาณโซเดียม ควรปรึกษาแพทย์หรือทันตแพทย์ก่อนใช้น้ำเกลือบ้วนปาก
แม้ว่าการใช้น้ำเกลือบ้วนปากจะมีประโยชน์ในการดูแลสุขภาพช่องปากและสามารถใช้รักษาอาการต่าง ๆ ได้หลายประการ แต่ก็ไม่ควรใช้เป็นวิธีการดูแลรักษาเพียงอย่างเดียว ควรดูแลช่องปากด้วยการแปรงฟันให้สะอาดทุกวัน และใช้การบ้วนปากเสริมเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการดูแลช่องปากให้มากขึ้น อีกทั้งหากมีอาการเจ็บคอหรืออาการปวดฟันเกิดขึ้น อาจรักษาด้วยวิธีทางการแพทย์ที่ได้รับการยอมรับเป็นหลักก่อน