ผลิตภัณฑ์ฟลูออไรด์เพื่อสุขภาพฟัน

ฟลูออไรด์ (Fluorides) เป็นสารที่ขึ้นชื่อเรื่องการดูแลสุขภาพฟัน เพราะมีคุณสมบัติรักษาฟันให้แข็งแรง ป้องกันฟันผุ ซ่อมแซมฟันผุในระยะแรก และยับยั้งแบคทีเรีย ฟลูออไรด์จึงเป็นสารสำคัญที่ควรมีในยาสีฟันและผลิตภัณฑ์สำหรับช่องปาก แต่รู้หรือไม่ว่า ไม่ใช่ยาสีฟันทุกหลอดที่จะมีฟลูออไรด์เป็นส่วนประกอบ

ฟลูออไรด์เป็นแร่ธาตุที่มีอยู่ตามธรรมชาติ สามารถพบได้ในน้ำและอาหาร ฟันและผิวเคลือบฟัน (Enemal) ของคนเราประกอบไปด้วยแร่ธาตุหลายชนิด ฟลูออไรด์ก็เป็นหนึ่งในนั้น ดังนั้น การได้รับฟลูออไรด์ในปริมาณที่เหมาะสมเป็นประจำ ไม่ว่าจะจากน้ำดื่ม อาหาร ยาสีฟันฟลูออไรด์ หรือผลิตภัณฑ์อื่น ๆ จะช่วยให้ฟันแข็งแรงมากยิ่งขึ้น

ผลิตภัณฑ์ฟลูออไรด์มีแบบไหนบ้าง?

แม้ว่าเราอาจได้รับฟลูออไรด์จากอาหารและน้ำดื่ม แต่ฟลูออไรด์ปริมาณดังกล่าวอาจไม่เพียงพอต่อการรักษาความแข็งแรงของฟัน เราจึงจำเป็นต้องได้รับฟลูออไรด์จากผลิตภัณฑ์อื่น เช่น

• ยาสีฟันฟลูออไรด์
  การใช้ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์เป็นวิธีหลายคนคุ้นเคย อีกทั้งยังง่ายและสะดวก เพราะเราแปรงฟันเป็นกิจวัตรประจำวัน หลังจากแปรงฟันควรหลีกเลี่ยงการบ้วนปากด้วยน้ำ หรืออาจบ้วนน้ำเพียงเล็กน้อย รวมถึงงดดื่มน้ำหรือรับประทานอาหารอย่างน้อย 30 นาทีเพื่อให้ฟลูออไรด์เคลือบผิวเคลือบฟัน ซึ่งเป็นวิธีใช้ยาสีฟันฟลูออไรด์ที่ถูกวิธี
• ผลิตภัณฑ์ฟลูออไรด์อื่น ๆ
  นอกจากยาสีฟันฟลูออไรด์แล้ว เราสามารถรับฟลูออไรด์จากผลิตภัณฑ์อื่น เช่น น้ำยาบ้วนปากผสมฟลูออไรด์ที่ใช้หลังการแปรงฟัน ฟลูออไรด์ในรูปแบบอาหารเสริม หรือสารฟลูออไรด์ที่มีความเข้มข้นสูง ซึ่งจำเป็นต้องสั่งจ่ายโดยแพทย์และมักใช้ในผู้ที่มีปัญหาช่องปาก เป็นต้น

ยาสีฟันสมุนไพรมีฟลูออไรด์ไหม ?

ในปัจจุบันคนไทยนิยมใช้ยาสีฟันสมุนไพรกันมากขึ้น อาจเพราะกระแสการใช้ผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติที่เชื่อกันว่าปลอดภัยและดีต่อสุขภาพ ยาสีฟันสมุนไพรมักมีส่วนประกอบจากวัตถุดิบหลายชนิด สรรพคุณของสมุนไพรบางชนิดอาจช่วยเสริมความแข็งแรงของฟัน ช่วยให้รู้สึกสะอาดและสดชื่นหลังแปรงฟัน ลดปัญหากลิ่นปากจึงช่วยให้รู้สึกมั่นใจมากขึ้น อีกทั้งข้อมูลทางการศึกษาบางส่วนยังชี้ว่าสมุนไพร อย่างกานพลูและสะเดาช่วยลดการสะสมของเชื้อโรคในช่องปากที่เป็นสาเหตุของฟันผุและโรคเหงือกได้ด้วย

แต่ยาสีฟันสมุนไพรตามท้องตลาดส่วนใหญ่มักชูสรรพคุณในการทำความสะอาดและลดปัญหากลิ่นปากเป็นหลัก โดยไม่ได้เติมฟลูออไรด์เข้าไปในยาสีฟัน ซึ่งขัดกับคำแนะนำของกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุขที่ให้ใช้ยาสีฟันใดก็ตามที่มีฟลูออไรด์เป็นส่วนประกอบด้วยเสมอ ทว่ายังมียาสีฟันสมุนไพรบางยี่ห้อที่ไม่ได้มีเพียงแค่สารสกัดจากสมุนไพรเท่านั้น แต่มีการเติมฟลูออไรด์ในยาสีฟันเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการดูแลรักษาฟันและสุขภาพช่องปาก

หากต้องการเลือกซื้อยาสีฟันสมุนไพร ควรเลือกซื้อยาสีสมุนไพรที่ผสมฟลูออไรด์ เพื่อดูแลสุขภาพช่องปากได้อย่างครอบคลุม ทั้งคุณสมบัติป้องกันฟันผุและเสริมความแข็งแรงของฟันจากฟลูออไรด์ และสรรพคุณต้านการอักเสบ การทำความสะอาด และลมหายใจหอมสดชื่นหลังแปรงฟันจากสมุนไพร นอกจากนี้ ควรเลือกซื้อยาสีฟันสมุนไพรจากผู้ผลิตที่ได้มาตรฐานและเป็นแบรนด์ที่น่าเชื่อถือ เพราะของใช้สำหรับช่องปาก อย่างยาสีฟันสมุนไพรฟลูออไรด์จำเป็นต้องผ่านขั้นตอนการผลิตที่มีคุณภาพเพื่อความปลอดภัยของผู้ใช้

ประโยชน์ของฟลูออไรด์ต่อสุขภาพฟันและช่องปาก

ฟลูออไรด์เป็นแร่ธาตุที่ช่วยเสริมความแข็งแรงของผิวเคลือบฟัน ชะลอการสลายของแร่ธาตุในฟันและผิวเคลือบฟันด้านนอก ช่วยซ่อมแซมฟันผุในระยะเริ่มต้น และลดการสร้างกรดของแบคทีเรียในผิวเคลือบฟัน ฟลูออไรด์จึงเป็นปัจจัยหลักที่ทำหน้าที่เหมือนเกราะปกป้องฟัน ช่วยลดความเสียหายที่อาจเกิดกับฟัน ช่วยลดความเสี่ยงของฟันผุ และป้องกันปัญหาช่องปากอื่น ๆ ที่อาจตามมา เช่น กลิ่นปาก การสูญเสียฟัน และการขาดความมั่นใจในตนเอง

นอกจากนี้ ฟลูออไรด์ยังช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงและปกป้องฟันแท้ที่กำลังขึ้นมาใหม่ในกลุ่มเด็ก ๆ ด้วย โดยเด็กสามารถใช้ยาสีฟันฟลูออไรด์ได้ตั้งแต่ฟันน้ำนมซี่แรกขึ้น โดยความเข้มข้นของฟลูออไรด์ที่เหมาะสมสำหรับเด็กจะขึ้นอยู่กับช่วงอายุ แต่เพื่อความปลอดภัย คุณพ่อคุณแม่ที่ไม่แน่ใจในการใช้ยาสีฟันฟลูออไรด์ในทารกและเด็กอ่อน ควรปรึกษาทันตแพทย์ก่อน

ข้อมูลจากงานวิจัยจำนวนมากเกี่ยวกับสรรพคุณของฟลูออไรด์ในการป้องกันฟันผุชี้ว่าฟลูออไรด์สามารถลดความเสี่ยงของฟันผุได้จริง ข้อมูลจากสมาคมทันตแพทย์แห่งประเทศไทยแนะนำว่ายาสีฟันฟลูออไรด์สำหรับผู้ใหญ่ ควรมีความเข้มข้นของฟลูออไรด์ประมาณ 1,000 ppm โดยปริมาณฟลูออไรด์ที่สูงขึ้นอาจช่วยลดการเกิดฟันผุได้มากขึ้นเล็กน้อย แต่ความเข้มข้นของฟลูออไรด์ในยาสีฟันไม่ควรเกิน 1,500 ppm เพราะอาจเกิดผลข้างเคียงได้

วิธีดูแลสุขภาพช่องปากอย่างเหมาะสม

การได้รับฟลูออไรด์ปริมาณที่เหมาะสมในระยะยาวไม่ส่งผลเสียต่อร่างกายแต่อย่างใด เราจึงสามารถใช้ยาสีฟันที่ผสมฟลูออไรด์ได้เป็นประจำ รวมทั้งควรรักษาสุขภาพฟันและเหงือกด้วยวิธีอื่นร่วมด้วยเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการป้องกันฟันผุและเสริมสร้างสุขภาพช่องปากที่ดี เช่น

• แปรงฟันด้วยวิธีที่ถูกต้องอย่างน้อย 2 ครั้งต่อวัน เช้าและก่อนนอน
• ใช้ไหมขัดฟันด้วยวิธีที่ถูกต้องเป็นประจำ
• จำกัดอาหารและเครื่องดื่มน้ำตาลสูง
• งดกัดหรือแทะอาหารที่แข็งและเหนียว
• เข้ารับการขูดหินปูนและตรวจสุขภาพช่องปากโดยทันตแพทย์ทุก 6 เดือน

อย่างไรก็ตาม ผลิตภัณฑ์สำหรับช่องปาก ทั้งยาสีฟันและน้ำยาบ้วนปากไม่ได้มีฟลูออไรด์ทุกยี่ห้อ ดังนั้น ทุกครั้งที่ซื้อผลิตภัณฑ์สำหรับช่องปาก ควรอ่านฉลากส่วนผสมเพื่อมองหาฟลูออไรด์และปริมาณฟลูออไรด์ที่เหมาะสมตามที่ผู้เชี่ยวชาญแนะนำ หากพบความผิดปกติเกี่ยวกับช่องปาก อย่างมีกลิ่นปาก ปวดฟัน เลือดออกตามไรฟัน เหงือกบวม และเหงือกร่น ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจอย่างเหมาะสม