รถหัดเดิน คือรถเข็นขนาดเล็ก มีลักษณะเป็นวงกลม มีล้อ และมีเบาะรองนั่งสำหรับเด็กทารก ซึ่งคุณพ่อคุณแม่บางคนอาจเลือกใช้รถหัดเดินเพื่อช่วยฝึกให้ลูกน้อยเดินหรือเคลื่อนที่ไปมาได้ง่ายขึ้น แต่คุณพ่อคุณแม่หลายคนอาจยังไม่แน่ใจว่าควรเลือกซื้อรถหัดเดินแบบใด และมีข้อควรรู้อะไรที่ควรคำนึงถึงก่อนให้ลูกน้อยใช้รถหัดเดินบ้าง
คุณพ่อคุณแม่ส่วนใหญ่ใช้รถหัดเดินเพื่อช่วยให้เด็กทารกสามารถเคลื่อนไหวร่างกายด้วยตัวเอง ทำให้เกิดความสะดวกในการเคลื่อนที่ไปมา หรืออาจใช้เพื่อเสริมพัฒนาการและสร้างความเพลิดเพลินให้แก่ลูกน้อย รวมถึงอาจใช้เพื่อฝึกให้ลูกน้อยเดินเป็นเร็วขึ้นด้วย แต่การใช้รถหัดเดินก็มีข้อควรระวังหลายประการที่คุณพ่อคุณแม่ควรศึกษาอย่างถี่ถ้วนก่อนตัดสินใจเลือกใช้ด้วยเช่นกัน
สิ่งที่ควรพิจารณาเมื่อเลือกซื้อรถหัดเดิน
ก่อนที่จะเลือกซื้อรถหัดเดินให้แก่ลูกน้อย คุณแม่คุณแม่ควรพิจารณาความเหมาะสมของช่วงวัยของลูก ความปลอดภัยในการใช้งาน รวมถึงเลือกซื้อรถหัดเดินที่มีคุณสมบัติดังต่อไปนี้ เพื่อให้เกิดความปลอดภัยในการใช้งาน และลดความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุจากการใช้รถหัดเดิน
1. ช่วงวัยของลูกและระยะเวลาในการใช้รถหัดเดิน
ก่อนเลือกซื้อรถหัดเดินให้แก่ลูก ควรพิจารณาว่าอายุของลูกเหมาะแก่การเริ่มใช้รถหัดเดินหรือไม่ โดยเด็กที่สามารถเริ่มใช้รถหัดเดินได้คือเด็กที่เริ่มเข้าสู่วัยหัดเดิน หรือช่วงอายุประมาณ 1–3 ปีนั่นเอง อย่างไรก็ตาม ควรปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับพัฒนาการของเด็กทารกแต่ละคนก่อน ว่าเหมาะสมกับการเริ่มใช้รถหัดเดินหรือไม่
นอกจากนี้ คุณพ่อคุณแม่ควรทำความเข้าใจก่อนว่าจะต้องกำหนดระยะเวลาที่เหมาะสมในการใช้รถหัดเดิน เพื่อช่วยส่งเสริมพัฒนาการของลูกน้อยโดยไม่ก่อให้เกิดผลกระทบต่อพัฒนาการในด้านอื่น ๆ ตามมา ซึ่งระยะเวลาที่ควรให้ลูกใช้รถหัดเดินคือครั้งละประมาณ 15–20 นาทีเท่านั้น
2. ข้อควรระวังของการใช้รถหัดเดิน
คุณพ่อคุณแม่ควรศึกษาข้อควรระวังในการใช้รถหัดเดินอย่างถี่ถ้วน เพื่อให้เกิดความปลอดภัยต่อลูกน้อย โดยการใช้รถหัดเดินอย่างปลอดภัยควรใช้ในห้องที่เป็นพื้นที่ปิดโล่ง ไม่มีสิ่งกีดขวาง พื้นต่างระดับ หรือขั้นบันได เพื่อป้องกันไม่ให้เด็กเกิดอุบัติเหตุ เช่น การสะดุด พลิกคว่ำ หรือกลิ้งตกบันไดขณะใช้รถหัดเดินจนนำไปสู่การบาดเจ็บได้
นอกจากนี้ การใช้รถหัดเดินจะต้องอยู่ในสายตาของผู้ใหญ่ตลอดเวลา เพื่อป้องกันไม่ให้เด็กเดินออกนอกพื้นที่ไปยังพื้นที่อันตราย เช่น บ่อน้ำ หรือถนนที่มีรถสัญจร และเพื่อให้สามารถช่วยเหลือได้อย่างทันท่วงทีหากเกิดอุบัติเหตุขึ้น
3. เลือกซื้อรถหัดเดินที่เหมาะสมกับสรีระของเด็ก
คุณพ่อคุณแม่ควรเลือกซื้อรถหัดเดินที่มีความแข็งแรง ทนทาน เหมาะสมกับสรีระของเด็กที่จะใช้งาน และต้องรองรับน้ำหนักได้มากด้วย เพราะรถหัดเดินที่เหมาะสมกับสรีระของเด็กจะช่วยให้เด็กนั่งได้สบาย พอดีตัว ไม่หลวม และไม่พลัดตกได้ง่ายเมื่อเด็กเอี้ยวตัวหรือขยับตัวอย่างแรง
นอกจากนี้ รถหัดเดินที่มีความแข็งแรง ทนทาน และรองรับน้ำหนักได้มาก ยังมีความปลอดภัยเมื่อเด็กค้ำตัวหรือทิ้งน้ำหนักลงในรถหัดเดินอย่างเต็มที่ และไม่เกิดการพลิกคว่ำได้ง่ายด้วย
4. เลือกซื้อรถหัดเดินที่มีระบบความปลอดภัยที่ดี
คุณพ่อคุณแม่ควรเลือกซื้อรถหัดเดินที่ถูกออกแบบมาให้มีระบบความปลอดภัยต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นระบบเบรคอัตโนมัติหรือระบบล็อคล้อ เพราะหากเกิดเหตุการณ์ที่ไม่คาดฝัน เช่น เด็กเข็นรถไปอยู่บริเวณบันไดหรือทางต่างระดับ ระบบความปลอดภัยเหล่านี้จะช่วยป้องกันไม่ให้รถพลิกคว่ำหรือกลิ้งตกบันได จึงช่วยเพิ่มความปลอดภัยให้แก่เด็กได้
นอกจากนี้ ควรเลือกซื้อรถหัดเดินที่ไม่มีขอบ เหลี่ยม หรือบริเวณแหลมคมที่อาจทำให้เด็กเกิดการบาดเจ็บ รวมถึงช่องเล็กช่องน้อยที่มือหรือแขนของเด็กอาจเข้าไปติดได้ เพื่อช่วยเพิ่มความปลอดภัยในการใช้รถหัดเดินอีกทางหนึ่ง
5. พิจารณาเลือกซื้อรถหัดเดินที่มีของเล่นเสริมพัฒนาการ
การเลือกซื้อรถหัดเดินที่ออกแบบมาให้มีของเล่นเสริมพัฒนาการอยู่ในตัวรถด้วยจะช่วยเพิ่มความเพลิดเพลิน ส่งเสริมการเรียนรู้ และช่วยให้เด็กมีความคิดสร้างสรรค์มากยิ่งขึ้น ซึ่งจะช่วยให้เด็กได้ประโยชน์จากการใช้รถหัดเดินอีกทางหนึ่ง ตัวอย่างของเล่นเสริมพัฒนาการที่มักมาพร้อมกับรถหัดเดิน เช่น เครื่องดนตรีจำลอง หรือของเล่นที่สามารถเขย่า บีบ หรือกดแล้วจะขยับหรือมีเสียงออกมา
ทั้งนี้ ควรเลือกของเล่นที่มีความปลอดภัย ปราศจากสารเคมี มีน้ำหนักที่เหมาะสมช่วยให้เด็กสามารถหยิบจับง่าย รวมถึงไม่มีชิ้นส่วนที่แตกหักง่าย หรือชิ้นส่วนเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่เด็กอาจนำเข้าปากแล้วทำให้เกิดการสำลักตามมา
สิ่งที่คุณพ่อคุณแม่ควรรู้ก่อนให้ลูกใช้รถหัดเดิน
การใช้รถหัดเดินอาจเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุที่เป็นอันตรายแก่เด็กได้ ทำให้แพทย์บางส่วนไม่แนะนำให้เด็กใช้รถหัดเดิน ดังนั้น คุณพ่อคุณแม่ควรศึกษาข้อควรระวังอย่างถี่ถ้วนก่อนที่จะให้ลูกใช้รถหัดเดิน
ข้อควรระวังในการใช้รถหัดเดิน มีดังนี้
- ผู้ปกครองควรให้เด็กใช้รถหัดเดินตามคำแนะนำของผลิตภัณฑ์อย่างเคร่งครัด ไม่ใช้นอกเหนือจากคำแนะนำ เช่น ใช้เล่นโลดโผน หรือใช้ผิดวัตถุประสงค์
- ไม่ควรใช้รถหัดเดินในบริเวณที่ใกล้กับเครื่องจักรที่อันตราย สระน้ำ บ่อน้ำ หรือถนนที่มีรถยนต์สัญจรไปมา เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอุบัติเหตุ เช่น การตกน้ำ หรือการถูกรถชน
- ไม่ควรวางสิ่งของอื่น ๆ ลงบนรถหัดเดิน เพราะจะทำให้รถหัดเดินรับน้ำหนักมากเกินไป และเกิดการพลิกคว่ำได้ง่าย
- ไม่ควรให้เด็กใช้รถหัดเดินเพื่อให้เด็กเงียบสงบลงเวลาที่เด็กร้องไห้งอแง หรือเวลาที่ผู้ใหญ่ต้องการเวลาส่วนตัว เพราะไม่ใช่วิธีการรับมือเมื่อเด็กงอแงที่ถูกต้อง และควรมีคนคอยดูแลเด็กอยู่ตลอดเวลาที่เด็กใช้รถหัดเดิน
- ควรให้เด็กทำกิจกรรมเสริมพัฒนาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น การหัดคลาน หรือการหัดยืนด้วยตัวเอง รวมถึงอาจพาเด็กเล่นกับเพื่อนหรือผู้ใหญ่คนอื่น ๆ เพื่อช่วยฝึกการเข้าสังคมให้แก่เด็ก
นอกจากนี้ งานวิจัยบางชิ้นยังพบอีกว่าการใช้รถหัดเดินอาจไม่สามารถช่วยเสริมสร้างพัฒนาการของเด็กทารกหรือช่วยให้เด็กทารกเดินได้เร็วขึ้น แต่งานวิจัยเหล่านี้ยังต้องการการศึกษาค้นคว้าอีกมาก ดังนั้น คุณพ่อคุณแม่จึงควรศึกษาข้อดีและข้อเสียของการใช้รถหัดเดินอย่างถี่ถ้วนก่อนเลือกใช้ และใช้รถหัดเดินด้วยความระมัดระวังเพื่อให้เกิดความปลอดภัยต่อลูกน้อย
