วิธีลดความดันสูงแบบเร่งด่วนเป็นสิ่งที่ผู้มีปัญหาความดันหลายคนอาจต้องการศึกษาข้อมูลไว้ เพื่อเป็นวิธีหนึ่งที่อาจช่วยลดความดันที่สูงเกินไปได้ เนื่องจากค่าความดันที่สูงเกินหรือภาวะความดันโลหิตสูงถือเป็นหนึ่งในปัจจัยที่อาจนำไปสู่โรคหรือภาวะผิดปกติที่รุนแรงได้ ไม่ว่าจะเป็นโรคหัวใจ หรือโรคหลอดเลือดสมอง
ค่าความดันจะถูกอ่านค่าออกมาทั้งหมด 2 ค่า ได้แก่ ค่าความดันตัวบน (Systolic) ที่เป็นค่าความดันขณะหัวใจบีบตัว ซึ่งค่าปกติควรอยู่ในช่วง 90–120 มิลลิเมตรปรอท (mmHg) และค่าความดันตัวล่าง (Diastolic) ที่เป็นค่าความดันขณะหัวใจคลายตัว ซึ่งควรอยู่ในช่วง 60–80 มิลลิเมตรปรอท (mmHg) โดยค่าที่เหมาะสมของแต่ละบุคคลจะขึ้นอยู่กับความแข็งแรงของสุขภาพโดยรวม โรคประจำตัว หรือดุลยพินิจของแพทย์ประจำตัว
วิธีลดความดันสูงแบบเร่งด่วน มีวิธีใดบ้าง
ก่อนอื่นควรเข้าใจก่อนว่า วิธีลดความดันสูงแบบเร่งด่วนต่อไปนี้เป็นเพียงวิธีที่อาจช่วยได้เพียงชั่วคราว และที่สำคัญ วิธีเหล่านี้ไม่ใช่วิธีหลักในการรักษาภาวะความดันโลหิตสูงอย่างตรงจุด ซึ่งผู้ที่มีความดันโลหิตสูงควรทำตามคำแนะนำของแพทย์ผู้รักษาเป็นหลัก
สำหรับผู้ที่พบว่ามีค่าความดันสูง สิ่งแรกที่ควรทำคือ ตรวจสอบค่าความดันที่วัดได้ โดยหากพบว่าค่าความดันตัวบนสูงเกิน 180 มิลลิเมตรปรอท (mmHg) ค่าความดันตัวล่างสูงเกิน 120 มิลลิเมตรปรอท (mmHg) หรือพบอาการดังต่อไปนี้ ให้รีบไปพบแพทย์ทันที
- ปวดหรือเวียนศีรษะ
- เจ็บหน้าอก
- หัวใจเต้นแรง
- หายใจไม่ออก
- เลือดกำเดาไหล
- อาเจียน
- มองเห็นภาพเบลอ
ส่วนในกรณีที่ค่าความดันที่วัดได้สูงเพียงเล็กน้อย หรือไม่มีอาการผิดปกติใด ๆ เกิดร่วมด้วย ขั้นตอนแรกให้พยายามหายใจเข้าลึก ๆ อย่างช้า ๆ และเอนตัวลงนอนประมาณ 2–3 นาทีเพื่อผ่อนคลายร่างกาย เนื่องจากความเครียดและความวิตกกังวลจะยิ่งส่งผลให้ค่าความดันยิ่งเพิ่มขึ้น จากนั้น ให้ลองทำตามขั้นตอนดังต่อไปนี้
- ดื่มน้ำเปล่า เนื่องจากภาวะขาดน้ำอาจยิ่งส่งผลให้ค่าความดันเพิ่มขึ้นได้
- รับประทานดาร์คช็อกโกแลต เนื่องจากดาร์คช็อกโกแลตมักมีสารกลุ่มฟลาโวนอยด์ (Flavonoids) ซึ่งอาจมีส่วนช่วยลดค่าความดันได้บ้างเล็กน้อย ทั้งนี้ ควรรับประทานในปริมาณที่ไม่มากจนเกินไป
- อาบน้ำเย็น เนื่องจากอุณหภูมิของน้ำเย็นอาจช่วยให้หลอดเลือดเกิดการหดตัว และอาจช่วยให้ค่าความดันลดลงได้
- ดมน้ำมันหอมระเหยที่สกัดจากส่วนต่าง ๆ ของพืช (Aromatherapy) หรือนวดตามร่างกายเบา ๆ เพื่อช่วยผ่อนคลาย
- ยืดกล้ามเนื้อเบา ๆ หรือเดินช้า ๆ
หากลองทำตามวิธีเหล่านี้แล้วค่าความดันยังไม่ลดลง ผู้ป่วยควรรีบไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจและการรักษาที่เหมาะสมโดยแพทย์ทันที
ทั้งนี้ ตามที่ได้กล่าวไว้ข้างต้นว่า วิธีลดความดันสูงแบบเร่งด่วนไม่ใช่วิธีการรับมือกับภาวะความดันโลหิตสูงอย่างตรงจุด และอาจช่วยได้เพียงชั่วคราวเท่านั้น
ดังนั้น ผู้ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง ควรยึดคำแนะนำของแพทย์ผู้รักษาเป็นหลัก รวมถึงปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตต่าง ๆ เช่น การใช้ยา การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ การคุมน้ำหนัก หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันอิ่มตัวหรือไขมันทรานส์ หลีกเลี่ยงอาหารโซเดียมสูง การพักผ่อนให้เพียงพอ ควบคุมความเครียด และหลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่และเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์
ในปัจจุบัน เครื่องวัดความโลหิตเป็นอุปกรณ์ที่สามารถหาซื้อมาใช้เองได้ที่บ้าน การซื้ออุปกรณ์วัดความดันโลหิตติดบ้านเอาไว้จึงเป็นทางเลือกที่ช่วยให้การติดตามค่าความดันเป็นเรื่องง่าย โดยเฉพาะผู้ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง โดยความถี่ที่ควรวัดอาจจะอยู่ที่ประมาณ 1–2 ต่อสัปดาห์ เพื่อไม่ให้รู้สึกเครียดจนเกินไป
สำหรับการป้องกันปัญหาสุขภาพที่เกี่ยวกับความดัน ทางการแพทย์แนะนำให้คนไทยที่มีอายุมากกว่า 35 ปีตรวจความดันทุกปี อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง