คอนแทคเลนส์เป็นทางเลือกหนึ่งสำหรับผู้ที่มีปัญหาสายตาหรือการใช้เพิ่มความมั่นใจในบุคคลิกภาพ การทราบวิธีล้างคอนแทคเลนส์ที่ถูกต้องจะช่วยทำให้ใช้งานได้อย่างปลอดภัย เนื่องจากคอนแทนเลนส์นั้นจะอยู่แนบติดกับดวงตาตลอดเวลาที่สวมใส่ ซึ่งหากไม่ได้รับการรักษาความสะอาดอย่างเหมาะสม ก็อาจทำให้ผู้สวมใส่เกิดปัญหาเกี่ยวกับดวงตาตามมาได้
ผู้ที่ใส่คอนแทคเลนส์จะต้องรักษาความสะอาดของคอนแทคเลนส์ทั้งก่อนใส่และหลังใส่อยู่เสมอ เพราะหากไม่ดูแลรักษาความสะอาดอย่างเหมาะสม ก็อาจเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อนภายในเยื่อบุตาหรือกระจกตาได้ ไม่ว่าจะเป็นการติดเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อรา รวมถึงการอักเสบบริเวณเยื่อบุตาและกระจกตา ซึ่งภาวะแทรกซ้อนเหล่านี้อาจนำไปสู่การเกิดปัญหาเกี่ยวกับดวงตาที่รุนแรงขึ้นได้
วิธีล้างคอนแทคเลนส์ให้สะอาดปลอดภัยใน 4 ขั้นตอน
การล้างคอนแทคเลนส์ควรล้างทั้งก่อนและหลังใส่คอนแทคเลนส์เพื่อช่วยขจัดสิ่งสกปรกต่าง ๆ รวมถึงเชื้อโรคที่อาจเกาะอยู่ในคอนแทคเลนส์และทำให้เกิดการอักเสบหรือติดเชื้อในดวงตาตามมา โดยวิธีล้างคอนแทคเลนส์ที่ถูกต้องมีดังต่อไปนี้
1. ล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่และเช็ดให้แห้งด้วยผ้าขนหนูที่ไม่เป็นขุย แต่ควรหลีกเลี่ยงสบู่ที่มีส่วนผสมของน้ำหอมหรือมอยส์เจอร์ไรเซอร์ เพราะอาจเกิดการปนเปื้อนเมื่อสัมผัสกับคอนแทคเลนส์
2. เปิดฝากล่องใส่คอนแทคเลนส์ จากนั้นใช้ปลายนิ้วแตะคอนแทคเลนส์ขึ้นมาวางไว้บนฝ่ามือบริเวณกลางอุ้งมือ ควรเริ่มที่ข้างเดิมก่อนทุกครั้ง เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการสลับข้างคอนแทคเลนส์
3. หยดน้ำยาล้างคอนแทคเลนส์ลงในคอนแทคเลนส์พอประมาณ และใช้นิ้วชี้ถูเป็นทิศทางตรงคล้ายเครื่องหมายบวก โดยถูเบา ๆ ประมาณ 20–30 วินาที จากนั้นพลิกเลนส์กลับด้านแล้วถูแบบเดิม
4. หลังจากถูเสร็จเรียบร้อยแล้ว ให้หยดน้ำยาล้างคอนแทคเลนส์ลงไปอีกครั้งเพื่อล้างเลนส์เป็นครั้งสุดท้าย จากนั้นจึงค่อยนำคอนแทคเลนส์มาใส่หรือเก็บลงในกล่องตามเดิม
ในกรณีที่เปิดใช้คอนแทคเลนส์เป็นครั้งแรก หลังจากล้างเรียบร้อยแล้วจะต้องแช่คอนแทคเลนส์ทิ้งไว้ในน้ำยาล้างคอนแทคเลนส์ประมาณ 4–6 ชั่วโมง เพื่อขจัดคราบโปรตีนก่อนนำมาใช้
นอกจากการล้างคอนแทคเลนส์แล้ว ควรดูแลทำความสะอาดกล่องใส่คอนแทคเลนส์อย่างเหมาะสมด้วย โดยมีรายละเอียดที่ควรระมัดระวังมีดังนี้
- ควรล้างกล่องใส่คอนแทคเลนส์และเปลี่ยนน้ำยาแช่คอนแทคเลนส์ใหม่ทุกวันเพื่อป้องกันการสะสมของเชื้อโรคต่าง ๆ
- ต้องล้างกล่องใส่คอนแทคเลนส์ด้วยน้ำยาล้างคอนแทคเลนส์หรือนำกล่องไปต้มในน้ำร้อนเท่านั้น ไม่ควรล้างด้วยน้ำหรือน้ำยาชนิดอื่น หลังล้างควรผึ่งลมให้แห้ง
- ควรเปลี่ยนกล่องใส่คอนแทคเลนส์ใหม่ทุก 3 เดือน หรือเปลี่ยนทันทีเมื่อกล่องชำรุด
ข้อควรระวังในการล้างคอนแทคเลนส์
ข้อควรรู้เพิ่มเติมในการล้างคอนแทคเลนส์ให้สะอาดและปลอดภัยต่อดวงตา มีดังนี้
- ควรล้างมือให้สะอาดและเช็ดมือให้แห้งด้วยผ้าขนหนูที่ไม่เป็นขุยทุกครั้งก่อนการล้างคอนแทคเลนส์
- ควรตัดเล็บให้สั้นอยู่เสมอก่อนการล้างและการใส่คอนแทคเลนส์ เพื่อป้องกันไม่ให้เล็บไปขีดข่วนคอนแทคเลนส์จนเกิดรอยหรือเกิดการฉีดขาด
- ควรใช้น้ำยาสำหรับล้างคอนแทคเลนส์เท่านั้น ไม่ควรใช้น้ำชนิดอื่น ๆ เพื่อป้องกันการติดเชื้อในดวงตา
- คอนแทคเลนส์บางชนิดอาจมีวิธีการดูแลรักษาที่แตกต่างไปจากคอนแทคเลนส์ชนิดทั่วไป ควรอ่านคำแนะนำบนฉลากของคอนแทคเลนส์แต่ละชนิดอย่างละเอียดก่อนการใช้งาน
- คอนแทคเลนส์ชนิดรายวันเมื่อใส่เสร็จแล้วไม่ควรล้างแล้วนำกลับมาใส่ซ้ำใหม่ ส่วนคอนแทคเลนส์ชนิดรายเดือนควรเปลี่ยนทันทีเมื่อครบรอบเดือน ไม่ควรใส่เกินระยะเวลาที่กำหนด
นอกเหนือจากการทราบวิธีล้างคอนแทคเลนส์ให้สะอาดแล้ว ควรปฏิบัติตามวิธีการใส่คอนแทคเลนส์อย่างถูกต้อง เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอาการระคายเคืองตา รวมถึงช่วยลดความเสี่ยงในการติดเชื้อภายในดวงตาด้วย
นอกจากนี้ ควรสังเกตอาการผิดปกติที่เกิดขึ้นในดวงตาอยู่เสมอ เช่น เจ็บตา ตาแดง น้ำตาไหล หรือมีปัญหาเกี่ยวกับการมองเห็น เพราะอาการเหล่านี้อาจเป็นสัญญาณของการติดเชื้อที่ควรต้องไปพบแพทย์