สิวขึ้นหัว หรือสิวขึ้นหนังศีรษะ คือปัญหาสิวที่ขึ้นบริเวณหนังศีรษะ ซึ่งมักทำให้เกิดอาการคันและเจ็บบริเวณหนังศีรษะ และในบางกรณียังอาจส่งผลให้เกิดความรำคาญใจ หรือความไม่มั่นใจได้อีกด้วย โดยปัญหาสิวที่ขึ้นบนหนังศีรษะเป็นอาการที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย และสามารถรักษาให้หายได้
สิวเป็นอาการทางผิวหนังในลักษณะเป็นตุ่ม ซึ่งบริเวณตุ่มนี้อาจมีการอักเสบ มีสีที่ต่างจากสีผิวปกติไป และอาจมีหนองร่วมด้วย โดยสิวจะสามารถพบได้บ่อยที่ใบหน้า หน้าอก และหลัง แต่บางคนก็อาจพบที่บริเวณหนังศีรษะได้เช่นกัน โดยเฉพาะผู้ที่มักสวมหมวกหรือหมวกกันน็อค หรือผู้ที่ใช้ผลิตภัณฑ์เกี่ยวกับเส้นผมที่มีน้ำมันเป็นส่วนผสม
โดยสิวบนหนังศีรษะอาจเป็นได้หลายลักษณะ เช่น สิวหัวดำหรือหัวขาวซึ่งเป็นสิวที่ไม่รุนแรงหรือมีการอักเสบเพียงเล็กน้อย สิวแบบตุ่ม (Papules) หรือสิวหัวหนองซึ่งเป็นสิวที่มีความรุนแรงระดับปานกลาง สิวตุ่มใหญ่ (Nodules) หรือสิวซีสต์ ซึ่งเป็นสิวที่มีมีความรุนแรงมากที่สุด มักมีขนาดใหญ่ หรืออาจมีหัวสิวหลายหัวอยู่ข้างใน และอาจมีหนองร่วมด้วย
สาเหตุของปัญหาสิวขึ้นหัว
หนังศีรษะเป็นบริเวณที่มีรูขุมขนและต่อมน้ำมันอยู่ในปริมาณมาก การเกิดสิวบริเวณหนังศีรษะจึงมักเกิดจากอุดตันของรูขุมขน โดยปัจจัยที่อาจส่งผลให้เกิดการอุดตันได้แก่
- เหงื่อ เซลล์ผิวที่ตายแล้ว
- เชื้อแบคทีเรีย
- ผิวหนังศีรษะมีการผลิตน้ำมันมากเกินไป
- เกิดการสะสมตัวของผลิตภัณฑ์ดูแลหนังศีรษะหรือเส้นผม เช่น เจลแต่งผม น้ำมันใส่ผม และครีมต่าง ๆ
วิธีจัดการกับปัญหาสิวขึ้นหัว
สิ่งสำคัญอย่างแรกในการรับมือกับปัญหาสิวขึ้นหัว หรือสิวบนหนังศีรษะก็คือการหลีกเลี่ยงการบีบหรือกดสิวด้วยตัวเอง เนื่องจากการบีบหรือกดสิวด้วยตัวเองอาจยิ่งส่งผลให้ปัญหาสิวยิ่งแย่ลง เสี่ยงต่อการเกิดแผลเป็นตามมา หรือแม้แต่เกิดการติดเชื้อได้
ส่วนการจัดการกับปัญหาสิวบนหนังศีรษะ ผู้ที่มีปัญหาสิวลักษณะนี้ต้องจัดการที่สาเหตุ โดยมีแนวทางดังต่อไปนี้
- หลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับหนังศีรษะที่มีส่วนผสมของน้ำมัน เพื่อลดความเสี่ยงต่อการอุดตันรูขุมขน
- รักษาความสะอาดบริเวณหนังศีรษะและสระผมให้บ่อยขึ้น โดยเฉพาะในผู้ที่มีผมมัน รวมทั้งในวันที่มีเหงื่อออกเยอะหรือใช้ผลิตภัณฑ์เกี่ยวกับเส้นผม
- ควรล้างยาสระผมและครีมนวดผมให้สะอาดดีทุกครั้ง
- หากเป็นไปได้ควรหลีกเลี่ยงการใส่อุปกรณ์หรือเครื่องประดับบนศีรษะ หรือหากเลี่ยงไม่ได้หรือจำเป็นต้องใส่ เช่น หมวกกันน็อก ควรเลือกแบบที่ที่ไม่คับแน่นจนเกินไป และสามารถถ่ายเทอากาศได้
- พยายามซักปลอกหมอน หมวก หรืออุปกรณ์ใด ๆ ที่สัมผัสกับหนังศีรษะบ่อย ๆ อย่างเป็นประจำ
- เลือกใช้ยาสระผมสูตรที่ช่วยรักษาสิวได้ โดยส่วนผสมหลัก ๆ ที่ควรมองหาก็เช่น ซาลิไซลิก แอซิด (Salicylic Acid) กรดไกลโคลิก (Glycolic Acid) คีโตโคนาโซล (Ketoconazole) ไซโคลพิรอกซ์ (Ciclopirox) และ Tea Tree Oil
ทั้งนี้ วิธีเหล่านี้เป็นเพียงวิธีจัดการกับปัญหาสิวขึ้นหัวด้วยตัวเองในเบื้องต้นเท่านั้น ซึ่งโดยส่วนใหญ่แล้ว ปัญหานี้จะค่อย ๆ ดีขึ้นได้เมื่อเวลาผ่านไป อย่างไรก็ตาม หากลองทำตามวิธีดังต่อไปนี้แล้วปัญหาสิวขึ้นหัวหรือสิวบริเวณศีรษะไม่ดีขึ้นภายใน 6 สัปดาห์ หรือแย่ลง โดยเฉพาะผู้ที่มีไข้ ปวดสิว และมีอาการบวมที่สิวรุนแรง ผู้ที่มีปัญหานี้ก็ควรไปพบแพทย์เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสม
