Colostrum (โคลอสตรุ้ม) เป็นของเหลวที่จะหลั่งจากเต้านมของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมหลังจากคลอดลูกประมาณ 3-4 วัน ก่อนจะเปลี่ยนเป็นน้ำนมปกติในระยะเวลาต่อมา ซึ่งเชื่อกันว่าโคลอสตรุ้มนั้นมีสารอาหารสูงกว่าน้ำนมทั่วไป จึงทำให้มีการผลิตโคลอสตรุ้มในรูปแบบอาหารเสริมออกมามากมาย พร้อมทั้งการโฆษณาถึงประโยชน์ต่อสุขภาพในหลายด้าน
โคลอสตรุ้มที่มักนำมาผลิตเป็นอาหารเสริมส่วนใหญ่มาจากวัว (Bovine Colostrum) โดยความเชื่อส่วนหนึ่งเกี่ยวกับอาหารเสริมชนิดนี้ คือ ช่วยเพิ่มความสูง ทำให้พ่อแม่หรือผู้ที่ต้องการเพิ่มความสูงเกิดความสนใจและอยากซื้อมารับประทาน แต่ข้อเท็จจริงเป็นอย่างไร ประโยชน์ด้านอื่น ๆ มีอะไรบ้าง ลองอ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้จากบทความนี้
ความเชื่อและข้อเท็จจริงเกี่ยวกับประโยชน์ของ Colostrum
Colostrum ของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมนั้นอุดมไปด้วยโปรตีนและสารอาหารหลากหลาย จึงเชื่อกันว่าหากนำมาทำเป็นอาหารเสริมอาจช่วยเพิ่มความแข็งแรงของสุขภาพในหลายด้าน ดังนี้
1. เสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง
สารภูมิคุ้มกันหรือแอนติบอดี้เป็นโปรตีนชนิดหนึ่งที่มีหน้าช่วยต่อสู้กับเชื้อโรค อย่างเชื้อแบคทีเรีย เชื้อไวรัส หรือเชื้อแปลกปลอมที่เข้าสู่ร่างกาย ซึ่งใน Colostrum นั้นประกอบไปด้วยสารภูมิคุ้มกัน โดยเฉพาะอิมมูโนโกลบูลินเอ (Immunoglobulin A) และอิมมูโนโกลบูลินจี (Immunoglobulin G) จึงเชื่อกันว่าการใช้อาหารเสริมชนิดนี้อาจช่วยให้ระบบภูมิคุ้มกันแข็งแรงขึ้น
จากงานวิจัยจำนวนหนึ่งที่ศึกษาการใช้อาหารเสริมโคลอสตรุ้มจากวัวติดต่อกันในระยะเวลาหนึ่งในกลุ่มนักกีฬา ผลพบว่าสารภูมิคุ้มกันเหล่านี้อาจช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันและลดความเสี่ยงของโรคติดเชื้อระบบทางเดินหายใจ ดังนั้น การบริโภคอาหารที่มีสารต้านภูมิคุ้มกันอย่าง Colostrum ก็อาจช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันให้แข็งแรงขึ้น
2. ช่วยเรื่องระบบขับถ่ายและป้องกันการติดเชื้อในลำไส้
อาการท้องเสียเป็นอาการที่เกิดได้จากหลายเหตุ อย่างการติดเชื้อภายในระบบทางเดินอาหารหรือเกิดจากโรคบางโรคที่ทำให้ผนังลำไส้รั่ว (Leaky Gut) โดย Colostrum มีโปรตีนแลคโตเฟอร์ริน (Lactoferrin) ที่มีสรรพคุณช่วยเพิ่มความแข็งแรงของเยื่อบุลำไส้ และช่วยลดความเสี่ยงของการติดเชื้อภายในลำไส้ที่เป็นสาเหตุของอาการท้องเสียและโรคลำไส้อักเสบที่ทำให้ผนังลำไส้อ่อนแอ
นอกจากนี้ โคลอสตรุ้มยังมีสารภูมิคุ้มกันที่ช่วยต้านการติดเชื้อ หากมีเชื้อโรคอย่างเชื้อไวรัสหรือเชื้อแบคทีเรียเข้าสู่ภายในร่างกายได้แล้ว ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายที่แข็งแรงอาจช่วยลดความเสี่ยงของอาการท้องเสียจากติดเชื้อได้
ผลการศึกษาจากการใช้อาหารเสริมโคลอสตรุ้มในผู้ป่วยเอชไอวี ซึ่งเป็นกลุ่มคนที่มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อสูง พบว่ากลุ่มคนดังกล่าวมีความถี่ในการขับถ่ายน้อยลง ขณะที่การศึกษาในกลุ่มคนทั่วไปก็เผยว่าการใช้โคลอสตรุ้มอาจช่วยป้องกันอาการท้องเสียจากเชื้อแบคทีเรียอีโคไล (E. coli) ได้สูงกว่ากลุ่มคนที่ไม่ได้ใช้ รวมถึงบางการศึกษายังพบว่าการใช้อาหารเสริมชนิดนี้ร่วมกับการรักษาหลักอาจช่วยบรรเทาอาการท้องเสียได้ดีขึ้น
3. ช่วยลดการบาดเจ็บจากการเล่นกีฬา
อย่างที่กล่าวข้างต้น Colostrum นั้นอุดมไปด้วยสารอาหาร โดยเฉพาะโปรตีนและกรดอะมิโนที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย ซึ่งโปรตีนและกรดอะมิโนบางชนิดอาจช่วยเสริมสร้างและป้องกันการบาดเจ็บของกล้ามเนื้อจากการออกกำลังกาย จึงอาจช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการออกกำลังได้
จากการศึกษาจำนวนหนึ่งเกี่ยวกับการใช้อาหารเสริมโคลอสตรุ้มติดต่อกันในผู้ที่ออกกำลังกายเป็นประจำ พบว่ากลุ่มที่บริโภคโคลอสตรุ้มนั้นมีสมรรถภาพในการออกกำลังกายสูงขึ้น และมีการบาดเจ็บจากการเล่นกีฬาลดลง แต่หลักฐานทางงานวิจัยที่พบก็ยังถือว่าน้อยมาก อีกทั้งมีเพียงกีฬาบางชนิดเท่านั้นที่ได้รับประโยชน์จากโคลอสตรุ้ม ซึ่งจากการศึกษากีฬาพายเรือและการออกกำลังกายเพื่อฝึกกล้ามเนื้อ (Strength Training) นั้นกลับไม่พบการเปลี่ยนแปลงของสมรรถภาพในการออกกำลังกายแต่อย่างใด
4. ช่วยเพิ่มความสูง
เนื่องจาก Colostrum มีปัจจัยที่ช่วยกระตุ้นการเจริญเติบโตของร่างกาย (Growth Factor) อย่างโปรตีนและแร่ธาตุหลายชนิด ทำให้อาหารเสริมชนิดนี้ถูกนำมาวางขายโดยใช้การโฆษณาว่าโคลอสตรุ้มนั้นสามารถเพิ่มความสูงได้แม้แต่ในผู้ใหญ่
สารอาหารนั้นอาจช่วยเพิ่มความสูงได้จริงในทางวิทยาศาสตร์ โดยเฉพาะแคลเซียมและวิตามินดี แต่อาหารเป็นเพียงปัจจัยหนึ่งเท่านั้น เพราะความสูงแต่ละคนอาจขึ้นอยู่กับปัจจัยส่วนบุคคล อย่างกรรมพันธุ์ โรคประจำตัว ช่วงอายุและการใช้ชีวิต ซึ่งการหยุดสูงเกิดจากภาวะที่เรียกว่ากระดูกปิด โดยมักเกิดในช่วงวัยรุ่นตอนปลาย
ดังนั้น หากอยู่ในช่วงวัยเด็กจนถึงวัยรุ่นการได้รับสารอาหารอย่างเพียงพอและสม่ำเสมอก็อาจช่วยเพิ่มความสูงได้ แม้ว่าอาหารเสริม Colostrum อาจมีสารอาหารเหล่านั้น แต่นมวัวหรืออาหารบางชนิดที่หาได้ทั่วไปก็มีเช่นเดียวกัน สำหรับผู้ที่ผ่านช่วงวัยรุ่นเข้าสู่วัยผู้ใหญ่และเกิดภาวะกระดูกปิดแล้ว สารอาหารเหล่านั้นอาจไม่สามารถช่วยเพิ่มความสูงได้ โดยเฉพาะเมื่อมีอายุมากขึ้น เนื่องจากร่างกายดูดซึมแคลเซียมได้น้อยลง นอกจากนี้ ทางสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ได้มีการแถลงแล้วว่าอาหารเสริมโคลอสตรุ้มไม่ได้มีสรรพคุณในการเพิ่มความสูงแต่อย่างใด อีกทั้งการโฆษณาถึงสรรพคุณดังกล่าวยังไม่ถูกต้องตามระเบียบที่ทางอย. กำหนดอีกด้วย
อย่างไรก็ตาม งานวิจัยเหล่านี้เป็นการศึกษาที่ใช้จำนวนคนและเวลาศึกษาที่ค่อนข้างน้อย อีกทั้งแต่ละการทดลองยังมีการใช้ปริมาณของ Colostrum ที่ไม่เท่ากัน จึงไม่อาจสรุปได้ชัดเจนว่าปริมาณเท่าไหร่จึงจะเหมาะสมต่อการบริโภค ดังนั้น จึงควรรอผลการศึกษาที่มีการขยายกลุ่มตัวอย่างและระยะเวลาการทดลองเพื่อยืนยันคุณสมบัติและความปลอดภัยในการใช้ทั้งในระยะสั้นและระยะยาว
โดยปกติแล้วการบริโภคอาหารเสริมโคลอสตรุ้มในคนสุขภาพดีทั่วไปอาจมีความปลอดภัย แต่สำหรับกลุ่มคนที่เสี่ยงต่อการเจ็บป่วยง่าย อย่างทารก เด็ก หญิงตั้งครรภ์ ผู้สูงอายุ และผู้ที่มีโรคประจำตัว โดยเฉพาะผู้ที่แพ้นมวัวและมีภาวะย่อยแล็กโทสบกพร่อง (Lactose Intolerance) อาจเกิดผลข้างเคียงจากการใช้ได้ จึงควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้อาหารเสริมทุกชนิด สุดท้ายนี้ หากสนใจการใช้ Colostrum เพื่อบำรุงสุขภาพ ควรเลือกซื้ออาหารเสริมจากแพทย์หรือเภสัชกรที่มีความน่าเชื่อถือ เพื่อลดความเสี่ยงของความผิดปกติที่อาจเกิดขึ้น รวมทั้งรับประทานอาหารหลากหลายและมีประโยชน์ ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม และพักผ่อนให้เพียงพอ