วิธีรักษากรดไหลย้อนขึ้นคอด้วยตัวเอง เป็นวิธีเบื้องต้นที่สามารถช่วยบรรเทาอาการขมปาก เรอเปรี้ยว แสบคอ หรือระคายเคืองในลำคอที่เกิดจากกรดไหลย้อนได้ ซึ่งอาจเริ่มจากการปรับพฤติกรรมการรับประทานอาหารหรือพฤติกรรมการนอน นอกจากนี้ การรับประทานยาบางชนิดก็สามารถช่วยบรรเทาอาการได้เช่นกัน
อาการกรดไหลย้อนขึ้นคอเกิดจากการที่กล้ามเนื้อระหว่างหลอดอาหารและกระเพาะอาหารปิดไม่สนิท ทำให้กรดจากกระเพาะอาหารไหลย้อนกลับขึ้นมายังหลอดอาหารรวมถึงในลำคอ ซึ่งหากไม่รักษาอย่างเหมาะสมก็อาจทำให้เป็นโรคกรดไหลย้อนเรื้อรังซึ่งจะส่งผลกระทบต่อลำคอ กล่องเสียง และสุขภาพโดยรวมรุนแรงขึ้น รวมถึงอาจส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันและการนอนหลับด้วย
7 วิธีรักษากรดไหลย้อนขึ้นคอในเบื้องต้น
อาการกรดไหลย้อนขึ้นคอมักทำให้เกิดอาการขมหรือเปรี้ยวในปากและลำคอ รวมถึงอาการแสบและระคายเคืองในลำคอด้วย ซึ่งควรรักษาหรือบรรเทาอาการด้วยวิธีการเหล่านี้
1. ดื่มน้ำ
การดื่มน้ำเปล่าเย็นจะช่วยชะล้างอาการขมเปรี้ยวในปากและลำคอจากกรดไหลย้อน โดยควรจิบน้ำทีละน้อย ไม่ดื่มน้ำปริมาณมากในคราวเดียว นอกจากนี้ การดื่มชาสมุนไพร หรือนมไขมันต่ำที่มีอุณหภูมิเย็นก็อาจช่วยบรรเทาอาการกรดไหลย้อนได้เช่นกัน
2. ไม่นอนทันทีหลังจากมื้ออาหาร
หลังจากรับประทานอาหารเสร็จไม่ควรเอนตัวหรือนอนราบในทันที เพราะอาจทำให้เกิดอาการกรดไหลย้อนขึ้นคอได้ โดยควรนั่งยืดตัวตรง หรือเดินย่อยอาหารช้า ๆ และสามารถนอนได้หลังจากการรับประทานอาหารประมาณ 3 ชั่วโมง นอกจากนี้ ควรหลีกเลี่ยงการทำกิจกรรมที่ต้องก้ม ๆ เงยๆ หรือต้องขยับตัวมากหลังมื้ออาหารด้วย
3. หลีกเลี่ยงการใส่เสื้อผ้าที่รัดแน่น
การใส่เสื้อผ้าที่รัดแน่นจะยิ่งออกแรงกดทับบริเวณหน้าท้อง และอาจกระตุ้นให้เกิดอาการกรดไหลย้อนขึ้นคอได้ ดังนั้น หากมีอาการกรดไหลย้อนขึ้นคอเกิดขึ้นให้ลองกระดุมเสื้อ ปลดเข็มขัดออก หรือเปลี่ยนไปใส่กางเกงยางยืดที่มีความหลวมและใส่สบายมากขึ้นเพื่อช่วยบรรเทาอาการอีกทางหนึ่ง
4. ปรับพฤติกรรมการรับประทานอาหาร
การปรับพฤติกรรมการรับประทานอาหารเป็นวิธีรักษากรดไหลย้อนขึ้นคอในเบื้องต้นที่หลายคนอาจมองข้าม โดยควรปรับการรับประทานอาหารให้เป็นมื้อเล็ก ๆ หลายมื้อ แทนการรับประทานอาหารมื้อใหญ่ 3 มื้อ เพื่อให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้ง่ายขึ้น และลดการสะสมของกรดในกระเพาะอาหารลง
นอกจากนี้ ควรหลีกเลี่ยงอาหารที่อาจทำให้เกิดอาการกรดไหลย้อนได้ง่าย เช่น อาหารรสเผ็ด อาหารที่มีกรด อาหารที่มีไขมันสูง รวมถึงเครื่องดื่มอย่างกาแฟ น้ำอัดลม และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ด้วย
5. ปรับท่านอน
ท่านอนที่ไม่เหมาะสมสามารถทำให้เกิดอาการกรดไหลย้อนขึ้นคอเช่นกัน จึงควรปรับเปลี่ยนท่านอนให้ศีรษะอยู่สูงกว่าปลายเท้าประมาณ 6–8 นิ้ว โดยเลือกหมอนที่พอดีกับสรีระและสามารถรองรับศีรษะ ลำคอ และกระดูกสันหลังได้ดี เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาสุขภาพอื่น ๆ ตามมา รวมถึงควรนอนตะแคงซ้ายเพื่อช่วยไม่ให้กล้ามเนื้อหูรูดหลอดอาหารปิดไม่สนิทจนเกิดอาการกรดไหลย้อนตามมา
6. จัดการความเครียดอย่างเหมาะสม
ความเครียดสามารถส่งผลต่อปริมาณกรดในกระเพาะอาหาร ทำให้กรดในกระเพาะอาหารเพิ่มขึ้นจนไหลย้อนขึ้นมาสู่ลำคอได้ง่าย จึงควรจัดการความเครียดและความวิตกกังวลอย่างเหมาะสม เช่น ทำกิจกรรมที่ชอบอย่างการทำงานอดิเรก การพักผ่อน การออกกำลังกาย การฝึกการหายใจ รวมถึงอาจปรึกษานักจิตบำบัดเกี่ยวกับปัญหาที่ทำให้เกิดความเครียดก็ได้เช่นกัน
7. รับประทานยาบรรเทาอาการ
การรับประทานยาลดกรดหรือยาที่มีคุณสมบัติช่วยยับยั้งการหลั่งกรด เช่น กลุ่มยา Proton Pump Inhibitors (PPIs) หรือกลุ่มยา H2 Blockers เป็นวิธีรักษากรดไหลย้อนขึ้นคอในเบื้องต้นที่ได้ผลและรวดเร็วอีกวิธีหนึ่ง ซึ่งยาหลายชนิดสามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไป แต่ควรใช้ยาตามคำแนะนำบนฉลากหรือคำแนะนำของเภสัชกรอย่างเคร่งครัด เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดผลข้างเคียงตามมา
ทั้งนี้ หากใช้วิธีรักษากรดไหลย้อนขึ้นคอในเบื้องต้นทั้ง 7 วิธีแล้วไม่ได้ผล มีอาการกรดไหลย้อนขึ้นคอเกิดขึ้นเป็นประจำ หรือมีอาการรุนแรงอื่น ๆ เกิดขึ้น เช่น มีอาการไอเรื้อรัง กล่องเสียงอักเสบ แสบร้อนกลางอก เจ็บหน้าอก ไม่อยากอาหาร หรืออาเจียนเป็นเลือด ควรไปพบแพทย์เพื่อรับการรักษาอย่างเหมาะสม
