วิธีแก้จมูกตันคือวิธีการต่าง ๆ ที่สามารถนำมาใช้เพื่อช่วยลดอาการแน่นจมูก คัดจมูก หรือจมูกตัน โดยวิธีแก้จมูกตันอย่างเหมาะสมสามารถทำได้หลายวิธี ซึ่งแต่ละวิธีสามารถทำได้ไม่ยากและอาจช่วยให้ผู้ที่มีอาการจมูกตันหายใจสะดวกยิ่งขึ้น
จมูกตันหรืออาการคัดจมูกเกิดจากการที่เส้นเลือดบริเวณเยื่อบุโพรงจมูกเกิดการบวมอักเสบหรือระคายเคือง และกระตุ้นให้จมูกผลิตสารคัดหลั่งเพื่อดักจับสิ่งที่ก่อให้เกิดการอักเสบหรือระคายเคือง ซึ่งจมูกตันอาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น โรคหวัด โรคไข้หวัดใหญ่ โรคภูมิแพ้ โดยจมูกตันอาจทำให้รู้สึกอึดอัดจมูกและกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ดังนั้น การรู้จักวิธีแก้จมูกตันต่าง ๆ จึงอาจช่วยบรรเทาอาการเหล่านี้ได้
วิธีแก้จมูกตันง่าย ๆ ที่ทำได้ด้วยตัวเอง
วิธีแก้จมูกตันมีหลายวิธีที่สามารถนำมาใช้เพื่อรักษาอาการจมูกตัน คัดจมูก หรืออาการแน่นจมูก เช่น
1. ล้างจมูกด้วยน้ำเกลือ
การล้างจมูกด้วยน้ำเกลืออาจช่วยชะล้างน้ำมูกออกจากจมูกและแก้จมูกตัน รวมทั้งยังช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นในโพรงจมูกอีกด้วย ซึ่งวิธีแก้จมูกตันด้วยการล้างจมูกสามารถทำได้โดยการฉีดน้ำเกลือเข้าโพรงจมูกข้างใดข้างหนึ่งขณะที่กลั้นหายใจ จากนั้นทำซ้ำทั้ง 2 ข้างจนกว่าจะไม่มีน้ำมูกเหลืออยู่ในจมูก โดยควรล้างจมูกวันละ 1–2 ครั้งเพื่อช่วยอาการจมูกตันดีขึ้น
2. ประคบอุ่น
การประคบอุ่นอาจเป็นวิธีแก้จมูกตันที่เห็นผลได้ดี เพียงนำผ้าชุบน้ำอุ่นและบิดผ้าให้หมาด จากนั้นวางผ้าที่บริเวณจมูกและหน้าผาก โดยความอุ่นจากการประคบอุ่นอาจช่วยลดอาการปวด แก้จมูกตัน และลดการอักเสบบริเวณเยื่อบุโพรงจมูกได้
3. สูดไอน้ำร้อน
วิธีแก้จมูกตันวิธีต่อมาคือการสูดไอน้ำร้อน ซึ่งการสูดไอน้ำร้อนสามารถทำได้ในขณะอาบน้ำอุ่นหรือจากเครื่องดื่มร้อนต่าง ๆ โดยไอน้ำร้อนจะช่วยให้น้ำมูกเหลวและขับออกจากจมูกง่ายขึ้น อีกทั้งยังอาจช่วยลดการอักเสบบริเวณเยื่อบุโพรงจมูกได้อีกด้วย
4. กินอาหารรสเผ็ด
อาหารรสเผ็ดหรืออาหารที่มีส่วนผสมของพริกอาจช่วยแก้จมูกตันได้ เนื่องจากสารแคปไซซิน (Capsaicin) ที่พบได้ในพริกอาจช่วยลดอาการคัดจมูก จึงทำให้หายใจได้สะดวกยิ่งขึ้น และสามารถนำมาใช้เป็นวิธีแก้จมูกตันได้
5. เปปเปอร์มินต์
การใช้เปปเปอร์มินต์อาจเป็นวิธีแก้จมูกตันได้ เนื่องจากเปปเปอร์มินต์มีสารเมนทอล ซึ่งเป็นสารที่มีฤทธิ์ช่วยลดอาการจมูกตัน โดยเปปเปอร์มินต์หรือเมนทอลสามารถพบได้ในยาอมหรือลูกอมต่าง ๆ รวมไปถึงยาขี้ผึ้งสำหรับใช้ทาบริเวณหน้าอก และเมื่อสูดดมไอระเหยจากยา อาจช่วยลดอาการจมูกตันได้
6. ดื่มน้ำให้เพียงพอ
การดื่มน้ำให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกายอาจช่วยให้น้ำมูกในจมูกเหลวและไหลออกจากจมูกง่ายยิ่งขึ้น ซึ่งอาจส่งผลให้อาการจมูกตัน แน่นจมูก หรือคัดจมูกลดลง ดังนั้น การดื่มน้ำให้เพียงพอจึงเป็นอีกหนึ่งวิธีแก้จมูกตันง่าย ๆ ที่หลายคนไม่ควรมองข้าม
7. ยกศีรษะขณะนอนหลับ
การนอนราบอาจทำให้อาการจมูกตันแย่ลงและทำให้หายใจไม่สะดวก ดังนั้น การนอนโดยยกศีรษะให้สูงขึ้นด้วยวิธีต่าง ๆ เช่น ใช้ผ้าหนุนศีรษะ หรือใช้หมอนซ้อนทับกัน อาจช่วยบรรเทาอาการจมูกตันขณะนอนหลับได้
8. กินยาบรรเทาอาการจมูกตัน
ยาบางชนิดอาจช่วยให้อาการจมูกตันหรืออาการคัดจมูกดีขึ้น เช่น
- ยาแก้คัดจมูก (Decongestant) ยาแก้คัดจมูกอาจช่วยลดอาการบวมของหลอดเลือดบริเวณเยื่อบุโพรงจมูก ซึ่งจะช่วยให้หายใจสะดวกยิ่งขึ้น
- ยาแก้แพ้ (Antihistamines) ยาแก้แพ้จะช่วยยับยั้งสารฮิสตามีนที่ร่างกายปล่อยออกมาเมื่อมีสารก่อภูมิแพ้เข้าสู่ร่างกาย และส่งผลให้เกิดอาการแพ้ต่าง ๆ รวมถึงอาการจมูกตัน ดังนั้น การกินยาแก้แพ้อาจช่วยลดอาการจมูกตัน รวมถึงอาการแพ้อื่น ๆ ได้
ทั้งนี้ ก่อนใช้ยาเหล่านี้เป็นวิธีแก้จมูกตัน ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยา และปฏิบัติตามคำแนะนำที่ระบุไว้ในฉลากยาอย่างเคร่งครัด เพราะการใช้ยาไม่ถูกต้อง อาจส่งผลให้อาการแน่นจมูกแย่ลงได้
ผู้ที่มีอาการจมูกตันสามารถใช้วิธีแก้จมูกตันต่าง ๆ เพื่อช่วยให้หายใจสะดวกขึ้น อย่างไรก็ตาม หากอาการไม่ดีขึ้น หรือมีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น มีไข้ เจ็บคอ น้ำมูกมีกลิ่นเหม็นหรือสีของน้ำมูกเป็นสีอื่นนอกจากสีเหลือง สีใส และสีขาว บริเวณต่อมทอนซิลมีจุดสีขาวหรือสีเหลือง หน้าบวม ตามัว ควรไปพบแพทย์ตั้งแต่เนิ่น ๆ เพื่อรับการรักษาตามสาเหตุที่ทำให้เกิดจมูกตัน