Tryptophan (ทริปโตเฟน)
Tryptophan (ทริปโตเฟน) เป็นยากรดอะมิโนที่จำเป็นจากธรรมชาติ ซึ่งร่างกายสร้างเองไม่ได้ แต่พบได้ในอาหารโปรตีนสูงและนม ออกฤทธิ์ช่วยให้ผู้ป่วยมีอารมณ์มั่นคงขึ้นด้วยการฟื้นฟูสารเคมีในสมอง นำมาใช้เป็นยาเสริมการรักษาโรคซึมเศร้าในผู้ป่วยที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยยาชนิดอื่น ๆ รวมทั้งรักษาความผิดปกติทางอารมณ์และกลุ่มอาการก่อนมีประจำเดือนด้วย นอกจากนี้ อาจใช้รักษาโรคอื่น ๆ ตามดุลยพินิจของแพทย์
ยา Tryptophan มีข้อห้ามใช้และอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงได้ ดังนั้น การใช้ยาควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์และเภสัชกรเสมอ
เกี่ยวกับยา Tryptophan
กลุ่มยา | ยารักษาโรคซึมเศร้า |
ประเภทยา | ยาตามใบสั่งแพทย์ |
สรรพคุณ | ใช้เป็นยาเสริมการรักษาโรคซึมเศร้าในผู้ป่วยที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยยาชนิดอื่น ๆ |
กลุ่มผู้ป่วย | ผู้ใหญ่ |
รูปแบบของยา | ยารับประทาน |
คำเตือนในการใช้ยา Tryptophan
- แจ้งให้แพทย์ทราบก่อนใช้ยานี้ หากมีประวัติแพ้ยาหรือส่วนประกอบของยาชนิดนี้ และแพ้ยาชนิดอื่น อาหาร หรือสารใด ๆ
- แจ้งให้แพทย์ทราบก่อนใช้ยานี้ หากเป็นโรคตับ โรคไต เซลล์เม็ดเลือดขาวบางชนิดอยู่ในระดับสูง และกลุ่มอาการปวดกล้ามเนื้อ เอ็น หรือเนื้อเยื่ออ่อน (Fibromyalgia)
- แจ้งให้แพทย์ทราบก่อนใช้ยาหากตนหรือคนในครอบครัวเคยมีประวัติเป็นโรคเบาหวาน มีความผิดปกติในระบบย่อยอาหาร มีการรับประทานอาหารโปรตีนต่ำ หรือเป็นโรคหนังแข็ง
- แจ้งให้แพทย์ทราบเกี่ยวกับยาทุกชนิดที่กำลังใช้อยู่ เพราะยาบางชนิดอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงเมื่อใช้ร่วมกับยานี้ เช่น ยาทรามาดอล ยาแก้ไอที่ประกอบด้วยยาเดกซ์โทรเมทอร์แฟน ยาโซเดียมออกซีเบต ยารักษาโรคซึมเศร้ากลุ่ม MAOI เป็นต้น
- ห้ามใช้ยา Tryptophan หากได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรค Eosinophilia-Myalgia Syndrome
- หลีกเลี่ยงการใช้ยานี้ร่วมกับผลิตภัณฑ์สมุนไพรและอาหารเสริมที่เพิ่มระดับสารเซโรโทนินได้
- ผู้ที่ตั้งครรภ์ วางแผนมีบุตร หรือกำลังให้นมบุตร ควรปรึกษาแพทย์ถึงข้อดีและข้อเสียของยาก่อนใช้เสมอ
- ระหว่างที่ใช้ยานี้ ให้หลีกเลี่ยงการขับรถ การใช้เครื่องจักร หรือการทำกิจกรรมที่ต้องอาศัยความตื่นตัว เพราะยาอาจทำให้มีอาการเวียนศีรษะหรือง่วงซึมได้
- ระหว่างที่ใช้ยานี้ ให้จำกัดปริมาณการดื่มแอลกอฮอล์ เพราะอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงจากการใช้ยา
ปริมาณการใช้ยา Tryptophan
ปริมาณและระยะเวลาในการใช้ยาขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์ผู้รักษา โดยมีตัวอย่างการใช้ยา ดังนี้
ใช้เป็นยาเสริมการรักษาโรคซึมเศร้าในผู้ป่วยที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยยาชนิดอื่น ๆ
ผู้ใหญ่ รับประทานยาปริมาณ 1 กรัม วันละ 3 ครั้ง สูงสุดไม่เกิน 6 กรัม/วัน
ผู้สูงอายุ อาจมีการปรับลดปริมาณการใช้ยาจากปริมาณปกติที่ใช้ในผู้ใหญ่ ซึ่งขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของแพทย์
การใช้ยา Tryptophan
- ใช้ยาตามฉลากและตามคำสั่งแพทย์อย่างเคร่งครัด ไม่ใช้ยาในปริมาณมากกว่า น้อยกว่า หรือติดต่อกันนานกว่าที่แพทย์แนะนำ หากมีข้อสงสัยควรสอบถามแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยาเสมอ
- ผู้ป่วยที่กำลังใช้ผลิตภัณฑ์สมุนไพรต้องได้รับคำแนะนำจากแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญก่อนใช้ยานี้
- แจ้งให้แพทย์ทราบทันทีหากอาการไม่ดีขึ้นหรือแย่ลง
- หากลืมรับประทานยา ให้รับประทานทันทีที่นึกขึ้นได้ หากใกล้เวลาที่ต้องใช้ยาในรอบถัดไป ให้ข้ามไปใช้ยารอบต่อไป และห้ามเพิ่มปริมาณยาเป็น 2 เท่า
- หากสงสัยว่าตนใช้ยาเกินกว่าปริมาณที่กำหนด ควรแจ้งให้แพทย์ทราบทันที
ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Tryptophan
การใช้ยา Tryptophan อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงได้ แต่ก็เกิดขึ้นได้น้อย เช่น วิงเวียน ปวดศีรษะ ง่วงซึม ท้องอืด แสบร้อนกลางอก ปากแห้ง คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ท้องเสีย อ่อนแรง ร่างกายระบบต่าง ๆ ขาดการประสานงานกัน มองเห็นไม่ชัด เป็นต้น หากอาการดังกล่าวไม่หายไปหรือรบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน ผู้ป่วยควรไปพบแพทย์
นอกจากนี้ หากพบผลข้างเคียงที่รุนแรงจากการใช้ยา Tryptophan ดังต่อไปนี้ ควรหยุดใช้ยาและไปพบแพทย์ทันที
- อาการแพ้ยา เช่น หายใจลำบาก หน้าบวม ริมฝีปากบวม ลิ้นบวม คอบวม และลมพิษ เป็นต้น
- กลุ่มอาการที่มีเม็ดเลือด Eosinophil ผิดปกติ และมีอาการปวดกล้ามเนื้อแบบ Eosinophilia–Myalgia Syndrome ซึ่งอาจมีอาการ เช่น เหนื่อยผิดปกติ ปวดกล้ามเนื้อรุนแรง อ่อนแรง ชา แสบ กล้ามเนื้อบวม สั่น หรือกระตุก มีการเปลี่ยนแปลงของผิวหนัง หายใจลำบาก และหัวใจเต้นผิดปกติ เป็นต้น