การให้นมลูกอาจเป็นเรื่องท้าทายสำหรับคุณแม่มือใหม่หลายรายที่คงอดสงสัยไม่ได้ว่า ท่าให้นมลูกแบบไหนที่จะช่วยให้เจ้าตัวเล็กดื่มนมจากอกได้ดี ซึ่งโดยปกติแล้วทารกแรกเกิดที่มีสุขภาพแข็งแรงจะดูดนมครั้งละ 20-30 นาที ดังนั้น การให้นมลูกด้วยท่าทางที่ถูกต้องและเหมาะสมจึงเป็นเรื่องสำคัญ เพราะจะช่วยให้คุณแม่ให้นมลูกง่ายขึ้น และช่วยให้ลูกน้อยได้รับโคลอสทรัม (Colostrum) ซึงเป็นสารอาหารที่มีคุณค่าสูงที่ถูกผลิตขึ้นในช่วง 2-3 วันแรกหลังคลอดได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ท่าให้นมลูกที่ถูกต้องทำอย่างไร ?
การให้นมลูกที่ช่วยให้ลูกเข้าเต้าได้ดีขึ้น และทำให้คุณแม่รู้สึกสบาย ไม่เมื่อยจนเกินไป มีดังนี้
ท่านอนขวางบนตัก ทำได้โดยนั่งลงบนเก้าอี้ที่มีเท้าแขนหรือเตียงที่มีหมอนหนุนหลัง วางเท้าบนม้านั่งเพื่อไม่ให้ตัวโน้มลงไปข้างหน้าตามแรงดูดนมของลูก จากนั้นอุ้มลูกน้อยวางบนตักและจับให้ลูกนอนตะแคงเข้าหาตัวคุณแม่โดยประคองศีรษะเด็กไว้ในอ้อมแขนข้างเดียวกับเต้านมที่ลูกดูด ใช้มือและแขนประคองตัวลูกไว้แล้วใช้มืออีกข้างประคองเต้านมให้ตรงกับปากของเด็ก แต่ท่านี้อาจไม่เหมาะสำหรับคุณแม่ที่ผ่าคลอด เพราะการอุ้มลูกในท่านี้อาจกดทับแผลผ่าคลอดทำให้รู้สึกเจ็บได้
ท่านอนขวางบนตักแบบประยุกต์ เหมาะสำหรับทารกที่มีปัญหาการเข้าเต้า ซึ่งจะแตกต่างจากท่าให้นมลูกแบบนอนขวางบนตักที่การวางมือ โดยท่านี้จะใช้มือและแขนข้างตรงข้ามกับเต้านมที่ลูกดูดประคองตัวลูกไว้แล้วค่อย ๆ จับตัวลูกหันตะแคงเข้าหาตัวคุณแม่ จากนั้นจึงใช้มือประคองจับที่ต้นคอและท้ายทอยของลูกน้อย และใช้มืออีกข้างประคองเต้านมให้ปากของลูกอยู่ตรงกับหัวนมของคุณแม่พอดี
ท่าอุ้มลูกฟุตบอล เหมาะสำหรับคุณแม่ที่ผ่าคลอด คุณแม่ที่มีหน้าอกใหญ่หรือมีหัวนมแบน และทารกที่ตัวเล็กหรือมีปัญหาในการเข้าเต้า ซึ่งทำได้โดยอุ้มลูกไว้แนบลำตัวข้างเดียวกับเต้านมที่ลูกดูด ให้จมูกของเด็กอยู่ในระดับเดียวกับหัวนม และให้ขาของเด็กชี้ไปทางด้านหลังของคุณแม่ ทั้งนี้ คุณแม่อาจใช้หมอนรองแขนด้วยในขณะใช้มือและแขนประคองศีรษะและลำตัวของลูกน้อย
ท่านอนตะแคงข้าง เหมาะสำหรับคุณแม่ที่ผ่าคลอด คุณแม่ที่ประสบปัญหาการนั่งลำบากหลังคลอด และคุณแม่ที่ต้องการให้นมลูกในตอนกลางคืน ทำได้โดยนอนตะแคงแล้วใช้หมอนรองศีรษะ ไหล่ และใต้หัวเข่าเพื่อให้หลังและสะโพกตรงเป็นแนวเดียวกัน จากนั้นจับลูกน้อยให้นอนตะแคงหันหน้าเข้าหาคุณแม่ แล้วใช้มือด้านล่างประคองตัวและศีรษะของลูกให้ชิดกับลำตัวของคุณแม่ ซึ่งอาจใช้ผ้าหรือหมอนรองศีรษะเจ้าตัวเล็กเอาไว้และใช้มืออีกข้างประคองเต้านมเพื่อให้ลูกสามารถดูดนมแม่ได้ถนัดขึ้น
ท่าให้นมลูกแฝด การให้นมลูกแฝดพร้อมกันถึง 2 คนอาจเป็นเรื่องยากลำบากสำหรับคุณแม่และอาจทำให้เกิดความกังวลได้ไม่น้อย ดังนั้น คุณแม่อาจลองให้นมลูกทีละคนสลับกันไปโดยใช้เทคนิคต่าง ๆ เมื่อคล่องแล้วจึงให้นมลูกแฝดพร้อมกันด้วยวิธีดังต่อไปนี้
- ท่าให้นมลูกแฝดแบบนอนขวางตัก คล้ายกับการให้นมลูกแบบนอนขวางตัก โดยคุณแม่อาจใช้หมอนรองให้นมเพื่อรองลูกน้อยทั้ง 2 คน แล้วประคองลูกให้อยู่ในวงแขนแต่ละข้าง โดยให้ขาของลูกไขว้กันบนตักของคุณแม่
- ท่าให้นมลูกแฝดแบบอุ้มลูกฟุตบอล ทำได้โดยใช้หมอนรองให้นมเพื่อรองเจ้าตัวเล็ก จากนั้นอุ้มลูกน้อยทั้ง 2 คนให้แนบลำตัวด้านข้างของคุณแม่ทั้ง 2 ข้าง หรืออาจประคองลูกคนหนึ่งด้วยท่าให้นมแบบนอนขวางตักแล้วประคองลูกอีกคนด้วยท่าให้นมแบบอุ้มลูกฟุตบอลก็ได้
นอกจากนี้ ขณะให้นมลูก คุณแม่ควรปล่อยตัวตามสบายเพื่อช่วยเพิ่มน้ำนมและทำให้น้ำนมไหลออกมามากขึ้น รวมทั้งอาจใช้หมอนรองศีรษะ ต้นคอ แขน และขาเพื่อป้องกันอาการปวดเมื่อย หากคุณแม่ประสบปัญหาเกี่ยวกับการให้นมลูก ควรขอรับคำปรึกษาและความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญ เช่น พยาบาลด้านแม่และเด็ก ผู้เชี่ยวชาญด้านการให้นมบุตร หรือคลินิกนมแม่ที่น่าเชื่อถือและได้รับการรับรอง เป็นต้น
