ทุกคนมีโอกาสแพ้กัญชาได้ เนื่องจากกัญชาจัดเป็นสารก่อภูมิแพ้หรือสิ่งแปลกปลอม (Allergen) ชนิดหนึ่งที่อาจกระตุ้นให้เกิดอาการแพ้เช่นเดียวกับละอองเกสรดอกไม้ ไรฝุ่น หรืออาหารบางชนิด ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันสามารถทำปฏิกิริยาอย่างรุนแรงจนเกิดเป็นอาการแพ้ตามมานั่นเอง
อาการแพ้กัญชาในที่นี้ไม่ใช่อาการข้างเคียงจากการใช้กัญชาแบบที่หลายคนเข้าใจกัน เช่น ง่วงนอนมาก สับสน วิตกกังวล เวียนศีรษะ ปากหรือคอแห้ง คลื่นไส้หรืออาเจียน แต่อาการจะเหมือนกับโรคภูมิแพ้ที่แสดงเป็นอีกลักษณะหนึ่ง
นอกจากนี้ คนที่แพ้กัญชาก็มีโอกาสที่จะแพ้กัญชงและผลิตภัณฑ์ที่มีในกัญชาอย่าง THC รวมอยู่ด้วย อีกทั้งกัญชายังมีโครงสร้างโปรตีนที่คล้ายคลึงกับอาหารบางชนิด เช่น มะเขือเทศ ลูกพีช กล้วย อัลมอนด์ และเกาลัด จึงอาจก่อให้เกิดอาการแพ้ข้ามกันได้ (Cross-Reactivity) และหากเราแพ้อาหารเหล่านี้ก็เสี่ยงที่จะแพ้กัญชาไปด้วย
แพ้กัญชามีอาการอะไรบ้าง
หลังการปลดล็อกกัญชาจะเห็นได้ว่ากัญชานั้นถูกนำไปใช้ประกอบอาหารคาวหวาน และเป็นส่วนผสมของผลิตภัณฑ์หรืออาหารเสริมในหลายรูปแบบ รวมถึงใช้ในทางการแพทย์ จึงไม่น่าแปลกใจที่เราจะได้ยินข่าวหรือพบข้อมูลการแพ้กัญชามากขึ้นเรื่อย ๆ ซึ่งอาการแพ้กัญชานั้นเกิดได้ทั้งจากการบริโภค การหายใจ รวมถึงการสัมผัสกับกัญชา
แพ้กัญชาจากการบริโภค
คนไทยจำนวนไม่น้อยนำกัญชาส่วนที่ไม่จัดเป็นยาเสพติดมาบริโภคในรูปอาหาร อาหารเสริม หรือใช้เป็นยารักษาโรคตามความเชื่อ จึงมีโอกาสแพ้กัญชาและส่งผลให้เกิดอาการ เช่น
- ตาแดงหรือตาบวม
- เกิดผื่นหรือผื่นลมพิษ
- ผิวหนังบวมแดง
- หายใจไม่อิ่ม
- พูดคุยหรือสื่อสารได้ลำบาก
- อาเจียน หรือท้องเสีย
นอกจากนี้ การบริโภคกัญชาและเมล็ดกัญชงอาจนำไปสู่อาการแพ้รุนแรงเฉียบพลัน อย่างแอแนฟิแล็กซิส (Anaphylaxis) หรือภาวะช็อกจากอาการแพ้ (Anaphylactic Shock) ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อการหายใจและระดับความดันโลหิตจนเป็นอันตรายถึงแก่ชีวิตได้ แต่คนที่มีผลข้างเคียงรุนแรงขนาดนี้พบได้น้อยมาก
แพ้กัญชาจากการหายใจ
การสูบกัญชา และการสูดดมละอองเกสรของกัญชา ฝุ่นจากกระบวนการผลิตของผลิตภัณฑ์จากกัญชา หรือแม้กระทั่งควันกัญชามือสองอาจทำให้แพ้กัญชาจนเกิดอาการต่อไปนี้ได้
- คัดจมูก น้ำมูกไหล
- ไอ จาม
- เจ็บคอ คันคอ
- ตาแดง คันตา หรือน้ำตาไหล
- คลื่นไส้ อาเจียน
- มีปัญหาในระบบทางเดินหายใจ เช่น หายใจมีเสียงหวีด หายใจลำบาก และมีอาการคล้ายหอบหืด
นอกเหนือจากการบริโภคและหายใจแล้ว การสัมผัสกับกัญชาก็อาจทำให้แพ้กัญชาได้เช่นกัน ไม่ว่าจะเป็น เกิดผื่นผิวหนัง ผิวแดงและอักเสบ คัน ลมพิษ รวมถึงอาการบวมของเนื้อเยื่อใต้ชั้นผิวหนังที่เรียกกันว่า แองจีโออีดีมา (Angioedema)
แพ้กัญชาทำอย่างไร ป้องกันได้ไหม
หากเราแพ้กัญชา เสี่ยงต่อการแพ้กัญชา หรือไม่อยากแพ้กัญชา การป้องกันที่ดีที่สุดก็คือ การหลีกเลี่ยงการใช้กัญชา ผลิตภัณฑ์ยา อาหาร หรืออาหารเสริมที่มีส่วนผสมของกัญชาทุกชนิด ผู้ที่ใช้สารสกัดกัญชาตามคำสั่งแพทย์แล้วพบอาการแพ้หลังใช้กัญชา ควรปรึกษาแพทย์ถึงแผนการรักษาอีกครั้ง
ในส่วนของอาหารคาวหวานที่เราซื้อมารับประทานอาจต้องสอบถามผู้ขายก่อนซื้อมาบริโภคว่ามีส่วนผสมของกัญชาหรือไม่ เนื่องจากบางร้านอาจไม่ได้แจ้งส่วนผสมที่ใช้อย่างละเอียด จึงอาจทำให้เราเผลอรับประทานโดยไม่ตั้งใจ
สำหรับผู้ประกอบอาชีพที่เกี่ยวข้องกับกัญชา แนะนำให้สวมชุดป้องกัน ถุงมือ แว่นตานิรภัย หรือหน้ากากอนามัยในระหว่างการทำงาน เพื่อป้องกันการสัมผัสกัญชาหรือสูดดมละอองเกสรกัญชาให้ได้มากที่สุด
อย่างไรก็ตาม หากร่างกายเกิดแพ้กัญชาขึ้นมา ผู้ป่วยควรหยุดใช้กัญชาแล้วไปพบแพทย์หรือเภสัชกรทันที ซึ่งมักแนะนำให้ผู้ป่วยรับประทานยาแก้แพ้หรือยาแก้คัดจมูก เพื่อบรรเทาอาการเบื้องต้น ในกรณีที่อาการแพ้ไม่หายไปหรือพบอาการแพ้รุนแรงเฉียบพลัน เช่น หายใจลำบาก เวียนศีรษะ หรือหัวใจเต้นเร็ว ควรรีบไปพบแพทย์โดยทันที
