วิตามินบีรวมเป็นกลุ่มของวิตามินบีหลากชนิดที่มีบทบาทสำคัญในกระบวนการทำงานภายในร่างกาย แม้ส่วนใหญ่เราจะได้รับวิตามินเหล่านี้จากการรับประทานอาหารหลากหลายชนิด แต่ด้วยไลฟ์สไตล์ที่เปลี่ยนไป เราอาจต้องการวิตามินบีมากขึ้นเพื่อนำไปใช้เสริมสร้างและฟื้นฟูร่างกาย โดยเฉพาะผู้ที่ใช้ชีวิตอย่างเร่งรีบ เรียนหรือทำงานหนัก รวมถึงผู้ที่มีปัญหาสุขภาพบางประการ ซึ่งการรับประทานอาหารเสริมที่มีวิตามินบีรวมจึงเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่อาจช่วยเราได้
หลายคนไม่ทราบว่าวิตามินบีเป็นวิตามินชนิดละลายในน้ำ เราจึงไม่สามารถกักเก็บวิตามินบีไว้ใช้ได้ โดยจะถูกขับออกมาจากร่างกายเมื่อมีปริมาณมากเกินไป การได้รับวิตามินบีในปริมาณที่เพียงพอต่อความต้องการในแต่ละวันจึงเป็นสิ่งจำเป็น แต่หากเราไม่ได้รับประทานอาหารตามหลักโภชนาการก็อาจเลือกรับประทานวิตามินบีรวมในรูปแบบอาหารเสริมที่มักจะผสมวิตามินบีทั้ง 8 ชนิดไว้ในการรับประทานเพียงครั้งเดียวมาช่วยเติมเต็มในส่วนนี้ โดยผลิตภัณฑ์ดังกล่าวจะให้ประโยชน์ในหลาย ๆ ด้าน เหมาะแก่การบำรุงร่างกายของผู้คนในหลากไลฟ์สไตล์เลยทีเดียว
วิตามินบีรวมกับประโยชน์เต็มเม็ด
ปกติแล้ว วิตามินบีรวมในแต่ละสูตรอาจมีส่วนประกอบที่ต่างกันออกไป บางตัวยาอาจมีวิตามินบีเพียง 4 ชนิด บางตัวยาอาจผสมวิตามินบีครบทั้ง 8 ชนิดเลยก็ได้ โดยแต่ละชนิดมีส่วนช่วยเสริมสร้างร่างกายในหลายด้าน ยกตัวอย่างเช่น
วิตามินบี 1
หรือไธอามีน (Thiamine) จะช่วยในการสร้างพลังงานแก่ร่างกายที่ใช้ในแต่ละวัน นอกจากนี้ ผู้ที่ขาดหรือได้รับวิตามินบี 1 ในปริมาณน้อยและผู้ที่ดื่มสุราอย่างหนักยังอาจเสี่ยงต่อการเป็นเหน็บชา รวมถึงส่งผลต่อการทำงานของหัวใจ ระบบประสาทและสมอง
วิตามินบี 2
หรือที่เรียกกันว่า ไรโบฟลาวิน (Riboflavin) มีบทบาทในการสร้างพลังงานเพื่อใช้ทำสิ่งต่าง ๆ ในการทำงาน การเจริญเติบโต การพัฒนาของเซลล์ในร่างกาย การเผาผลาญไขมันร่วมกับการทำหน้าที่สร้างเซลล์เม็ดเลือดให้สมบูรณ์ ช่วยเสริมสร้างการทำงานและการเจริญเติบโตของเซลล์ในร่างกาย หากขาดวิตามินชนิดนี้อาจประสบกับแผลที่มุมปาก ปากบวมหรือแห้งแตกหรือโรคปากนกกระจอก ผมร่วง เจ็บคอ โรคตับ ปัญหาเกี่ยวกับระบบประสาทและการสืบพันธุ์
วิตามินบี 6
หรือไพริดอกซีน (Pyridoxine) จำเป็นสำหรับเอนไซม์หลายชนิดที่มีส่วนช่วยในกระบวนการเผาผลาญของร่างกาย การพัฒนาสมองของทารกในครรภ์และหลังคลอด การทำงานของภูมิคุ้มกันร่างกาย การผลิตเม็ดเลือดแดง และการสร้างสารสื่อประสาทภายในสมอง ผู้ที่ขาดวิตามินชนิดนี้อาจมีปัญหาสุขภาพได้หลายอย่าง เช่น โรคโลหิตจาง มีผื่นคัน ริมฝีปากแห้งแตก มุมปากแตก หรือลิ้นบวม ในกรณีที่ร่างกายมีปริมาณวิตามินบี 6 ในระดับต่ำอาจป่วยเป็นโรคซึมเศร้า รู้สึกสับสน และมีภูมิคุ้มกันบกพร่อง สำหรับทารกที่มีปัญหานี้อาจหงุดหงิดง่าย หูไวต่อเสียงอย่างมาก หรือชักได้
วิตามินบี 12
หรือโคบาลามีน (Cobalamin) เป็นวิตามินที่มีความสำคัญกับการทำงานของระบบประสาทและสมอง การสังเคราะห์ DNA และพัฒนาเม็ดเลือดแดงในร่างกายให้ออกมาแข็งแรง การขาดวิตามินบี 12 อาจทำให้เป็นโรคโลหิตจาง ระบบประสาทถูกทำลาย รู้สึกอ่อนแรง เหนื่อยล้า ท้องผูก น้ำหนักตัวลดลง หรือเบื่ออาหาร
โดยทั่วไป วิตามินบีเหล่านี้จะสามารถพบได้ในอาหารหลาย ๆ ประเภท หากต้องการให้ร่างกายได้รับวิตามินบีและสารอาหารที่จำเป็นอย่างครบถ้วนก็ควรเลือกรับประทานอาหารให้ครบห้าหมู่ในทุกมื้อ โดยผู้บริโภคสามารถรับประทานอาหารที่เป็นแหล่งรวมวิตามินบี เพื่อให้แน่ใจว่าได้รับวิตามินในปริมาณเพียงพอ เช่น ผลิตภัณฑ์จากนม ไข่ ตับ เนื้อสัตว์อย่างเนื้อไก่หรือเนื้อวัว เนื้อปลาอย่างปลาทูหรือปลาแซลมอน หอยนางรม ผักใบเขียวอย่างปวยเล้งหรือคะน้า อะโวคาโด มันฝรั่ง ธัญพืช ถั่ว กล้วย ผลไม้ตระกูลส้ม แตงโม เป็นต้น
นอกจากนี้ เรายังสามารถรับวิตามินบีในรูปแบบผลิตภัณฑ์อาหารเสริมวิตามินบีรวม ซึ่งจะเหมาะสำหรับผู้ที่ใช้ชีวิตเร่งรีบหรือร่างกายต้องการวิตามินบีมากกว่าคนทั่วไป โดยบางผลิตภัณฑ์วิตามินบีรวมอาจมีส่วนประกอบของวิตามินและแร่ธาตุชนิดอื่นที่มอบประโยชน์และจำเป็นต่อร่างกายไม่แพ้กันด้วย เช่น
- วิตามินซี มีคุณสมบัติที่สำคัญอย่างการต้านอนุมูลอิสระ และยังช่วยเพิ่มภูมิต้านทานโรคต่าง ๆ
- แคลเซียม ช่วยพัฒนาและสร้างสุขภาพกระดูกและฟันที่แข็งแรง ร่วมกับควบคุมการทำงานของหลอดเลือดและกล้ามเนื้อ
- แมกนีเซียม เป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการทำงานที่หลากหลายภายในร่างกายโดยเฉพาะกล้ามเนื้อการทำงานของเส้นประสาทและสมอง
- สังกะสี ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันร่างกาย กระบวนการสร้างพลังงาน รวมถึงการฟื้นฟูบาดแผล
นอกจากนี้ ผลิตภัณฑ์อาหารเสริมวิตามินบีรวมยังมีอยู่หลายรูปแบบ แต่หากเป็นตัวยาในรูปแบบเม็ดฟู่จะช่วยดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้ดีกว่า เพียงนำไปละลายในน้ำเปล่าแล้วดื่มได้ทันที แถมบางผลิตภัณฑ์ยังมีการปรับแต่งกลิ่นหรือรสชาติให้ดีขึ้น จึงช่วยให้เรารับประทานยาหรือวิตามินในรูปแบบอาหารเสริมได้ง่ายยิ่งขึ้นด้วย
วิตามินบีรวมเหมาะกับคนประเภทไหนบ้าง
เนื่องจากวิตามินบีพบได้ในอาหารหลายชนิด ร่างกายคนเราจึงยากต่อการขาดวิตามินบี แต่คนในปัจจุบันมีไลฟ์สไตล์ที่เปลี่ยนไป ทำงานหนักหักโหม หรือบางกลุ่มที่ไม่ได้รับประทานอาหารที่หลากหลายและมีสารอาหารครบถ้วนนั้นจึงอาจต้องการวิตามินบีรวมเสริมเพื่อบำรุงร่างกายให้แข็งแรงยิ่งขึ้น โดยเฉพาะกลุ่มคนทำงานหรืออ่านหนังสือสอบอย่างหนัก คนที่ชอบทำกิจกรรมหรือเรียนพิเศษจนพักผ่อนน้อย ผู้ที่ชอบดื่มสุราเป็นประจำหรือดื่มในปริมาณมาก คนที่ชอบการออกกำลังกายเป็นประจำ รวมไปถึงคนที่ละเลยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ให้ครบถ้วน อาจจะเลือกรับประทานเพียงอาหารบางชนิดหรือรับประทานอาหารไม่หลากหลาย เป็นต้น
อย่างไรก็ตาม การรับวิตามินบีผ่านการรับประทานอาหารที่หลากหลายยังเป็นสิ่งที่สำคัญร่างกายในแต่ละวัน และอาหารเสริมก็ไม่ได้ถูกออกแบบมาเพื่อทดแทนอาหารมื้อหลัก หากไม่แน่ใจว่าตนเองขาดวิตามินบีหรือไม่ ควรปรึกษาแพทย์ เภสัชกร หรือนักโภชนาการ เพราะการบริโภควิตามินบางชนิดในปริมาณมากเกินไปหรือใช้ไม่ถูกวิธีอาจเป็นอันตรายต่อร่างกายได้
ท้ายที่สุดแล้ว หนทางแห่งสุขภาพดีนั้นไม่ใช่เพียงแค่ได้รับวิตามินและแร่ธาตุที่สำคัญอย่างเพียงพอ แต่เป็นการดูแลตัวเองในหลาย ๆ ด้านไปพร้อมกัน ไม่ว่าจะออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ พักผ่อนให้เต็มที่ รวมถึงไม่สูบบุหรี่หรือดื่มแอลกอฮอล์ด้วย
