ปัญหารังแคร่วงหล่นบนบ่าเนื่องจากหนังศีรษะแห้งอาจทำให้หลายคนรู้สึกขาดความมั่นใจและเป็นกังวลอยู่ไม่น้อย ซึ่งสาเหตุของหนังศีรษะแห้งจะมีอะไรบ้าง และวิธีการรักษาอย่างเหมาะสมสามารถทำได้อย่างไร ผู้ที่เผชิญปัญหาดังกล่าวสามารถศึกษาได้จากข้อมูลต่อไปนี้
สาเหตุที่ทำให้หนังศีรษะแห้ง
หนังศีรษะแห้งอาจเกิดจากหลายปัจจัยด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็นการสระผมบ่อยเกินไป อายุที่เพิ่มมากขึ้น ภาวะขาดสารอาหาร สภาพอากาศมีความชื้นต่ำ การใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลเส้นผมที่มีส่วนประกอบของแอลกอฮอล์ หรือปัญหาสุขภาพ ดังต่อไปนี้
- โรคผิวหนังเซ็บเดิร์ม เป็นโรคการอักเสบเรื้อรังของผิวหนังที่เกิดขึ้นได้ตามบริเวณต่าง ๆ ของร่างกาย โดยจะทำให้ผิวหนังมีลักษณะแดง คัน และตกสะเก็ด หากเกิดขึ้นบนหนังศีรษะก็อาจทำให้เกิดรังแคได้
- ผื่นผิวหนังอักเสบ ภาวะอักเสบของผิวหนังชนิดนี้เกิดขึ้นได้กับคนทุกเพศทุกวัย แต่พบมากในเด็กและทารก ซึ่งทำให้เกิดอาการคันและเกิดสะเก็ดรังแคบนหนังศีรษะ แต่ภาวะผื่นผิวหนังอักเสบนั้นยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด
- โรคสะเก็ดเงินที่หนังศีรษะ เกิดขึ้นเมื่อระบบภูมิคุ้มกันร่างกายกระตุ้นให้เซลล์ผิวหนังตามส่วนต่าง ๆ เกิดการแบ่งตัวอย่างรวดเร็วกว่าปกติ ทำให้ผิวหนังบริเวณศีรษะเกิดอาการคัน ผิวลอกเป็นขุย และอาจเกิดรังแคได้
- โรคกลากที่หนังศีรษะ เป็นโรคที่เกิดจากการติดเชื้อราบนหนังศีรษะ ทำให้มีผื่นสีแดงหรือสีเงินบริเวณหนังศีรษะ โดยผื่นอาจตกสะเก็ดเป็นขุย แห้ง บวม และอาจมีอาการคันร่วมด้วย
- ภาวะเจ็บป่วยอื่น ๆ โรคบางอย่างอาจทำให้เกิดรังแคบริเวณหนังศีรษะได้ เช่น โรคพาร์กินสันที่เป็นภาวะอาการในกลุ่มการเคลื่อนไหวผิดปกติ และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อย่างการติดเชื้อเอชไอวี เป็นต้น
หนังศีรษะแห้ง รักษาอย่างไร ?
วิธีต่อไปนี้อาจช่วยรักษาอาการหนังศีรษะแห้ง มีรังแค และช่วยดูแลสุขภาพเส้นผมให้ดีขึ้นได้อย่างมีประสิทธิภาพ
รับประทานอาหารที่หลากหลายเพื่อให้ได้สารอาหารที่ครบถ้วน การขาดสารอาหารบางชนิด เช่น วิตามินบี 6 และวิตามินบี 12 อาจทำให้หนังศีรษะแห้งได้ ดังนั้น ควรรับประทานอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการครบถ้วนในปริมาณที่เหมาะสม เพิ่มการบริโภคผัก ผลไม้ ธัญพืช อาหารที่มีกรดไขมันโอเมก้า 3 และอาจรับประทานอาหารเสริมในกรณีที่จำเป็น เช่น น้ำมันเมล็ดแฟลกซ์ สังกะสี และซีลีเนียม เป็นต้น นอกจากนี้ ควรจำกัดการรับประทานอาหารที่มีน้ำตาลและเกลือสูง อาหารที่มีรสจัด และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
ใช้ครีมนวดผม สภาพหนังศีรษะที่แห้งอาจทำให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมันออกมาได้ไม่เพียงพอ ส่งผลให้เส้นผมอ่อนแอ หักง่าย อาจเกิดอาการคันและมีสะเก็ดรังแคบริเวณหนังศีรษะ ซึ่งการบำรุงหนังศีรษะที่แห้งด้วยการใช้ครีมนวดผมสูตรเข้มข้นหรือทรีทเม้นท์บำรุงเส้นผมชนิดที่ใช้กับหนังศีรษะได้สัปดาห์ละ 2 ครั้ง อาจช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้หนังศีรษะ ช่วยลดอาการคัน และยังช่วยฟื้นฟูเส้นผมที่แห้งเสียให้แข็งแรงอีกด้วย ทั้งนี้ ควรอ่านฉลากที่ระบุไว้อย่างรอบคอบ และปฏิบัติตามคำแนะนำอย่างเคร่งครัด เพราะหากมีครีมนวดผมหรือทรีทเม้นท์ตกค้างอยู่บนหนังศีรษะก็อาจทำให้ผมมันได้
เปลี่ยนแชมพูสระผม การใช้แชมพูสระผมที่มีความเข้มข้นสูงเกินไปหรือการสระผมบ่อยอาจทำให้หนังศีรษะแห้งได้ โดยผู้ที่มีผมแห้งอาจลองเลือกใช้แชมพูสูตรอ่อนโยนและสระผมวันเว้นวันด้วยน้ำอุ่น เนื่องจากการสระผมทุกวันหรือการสระผมด้วยน้ำที่มีอุณหภูมิสูงจะทำให้เส้นผมและหนังศีรษะแห้ง นอกจากนี้ ควรหลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์จัดแต่งทรงผมหรือผลิตภัณฑ์ดูแลผมที่มีแอลกอฮอล์เป็นส่วนประกอบ และไม่เป่าผมด้วยเครื่องเป่าผมบ่อย ๆ เพราะจะทำให้หนังศีรษะและผมแห้งเสีย
ใช้แชมพูขจัดรังแค หากเปลี่ยนแชมพูสระผมแล้วอาการหนังศีรษะแห้งและมีรังแคไม่ดีขึ้น อาจเลือกซื้อแชมพูขจัดรังแคที่มีส่วนประกอบของสังกะสี ไพริไธออน คีโตโคนาโซล หรือซีลีเนียมออกไซด์ ซึ่งสามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไป โดยใช้ผลิตภัณฑ์สระผมดังกล่าวอย่างน้อยสัปดาห์ละ 1-2 ครั้ง สลับกับแชมพูสระผมสูตรเพิ่มความชุ่มชื้น นอกจากนี้ อาจใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงหนังศีรษะที่มีส่วนประกอบของน้ำมันดิน น้ำมันมะพร้าว ซีลีเนียม และกรดซาลิไซลิก เพื่อบำรุงสภาพหนังศีรษะที่แห้งให้ดีขึ้น
นวดหนังศีรษะ หากมีสะเก็ดสีขาวเนื่องจากหนังศีรษะแห้ง ควรนวดศีรษะเบา ๆ ด้วยปลายนิ้วขณะสระผมหรือขณะบำรุงผมด้วยครีมนวด ซึ่งการนวดผลิตภัณฑ์บำรุงผมลงบนหนังศีรษะนั้นจะช่วยฟื้นฟูสภาพหนังศีรษะที่แห้งให้ดีขึ้นได้ แต่ควรระวังไม่ให้เล็บข่วนหนังศีรษะ
ปรึกษาแพทย์ หากรักษาปัญหาหนังศีรษะแห้งด้วยตนเองเป็นเวลามากกว่า 1 เดือนแล้วอาการไม่ดีขึ้น หรือหนังศีรษะมีลักษณะบวมแดง ควรไปพบแพทย์เพื่อหาทางรักษา เนื่องจากอาการหนังศีรษะแห้งที่เกิดขึ้นนั้นอาจเป็นผลมาจากปัญหาสุขภาพ เช่น ภาวะต่อมไขมันอักเสบ หรือโรคสะเก็ดเงิน เป็นต้น โดยแพทย์จะหาสาเหตุที่ทำให้หนังศีรษะแห้งเพื่อหาแนวทางการรักษาต่อไป
หนังศีรษะแห้ง ป้องกันได้อย่างไร ?
ปัญหาหนังศีรษะแห้งและการเกิดรังแคนั้น สามารถป้องกันได้ ดังนี้
- สระผมด้วยแชมพูขจัดรังแคเป็นประจำ และล้างคราบแชมพูหรือครีมนวดผมให้สะอาด รวมทั้งหลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่ทำให้เกิดความมันบนหนังศีรษะ
- หลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลเส้นผมที่มีส่วนประกอบของสารเคมีที่เข้มข้น เช่น สารฟอกขาว และแอลกอฮอล์ เป็นต้น
- ออกไปสัมผัสกับแสงแดดเล็กน้อยเป็นประจำทุกวัน เนื่องจากงานวิจัยบางชิ้นพบว่ารังสีอัลตราไวโอเลตอาจช่วยควบคุมการเกิดรังแคได้ แต่ไม่ควรออกแดดนานเกินไป เพราะอาจเสี่ยงเป็นมะเร็งผิวหนังได้
- ควบคุมความเครียดด้วยวิธีผ่อนคลายต่าง ๆ เช่น นั่งสมาธิ เล่นโยคะ สูดหายใจเข้าออกลึก ๆ เป็นต้น เพราะความเครียดเป็นปัจจัยหนึ่งที่กระตุ้นให้หนังศีรษะแห้งและเกิดรังแคได้