หน่อไม้กับประโยชน์และข้อควรระวังที่ควรรู้ก่อนรับประทาน

หน่อไม้ หรือหน่ออ่อนของต้นไผ่ เป็นผลผลิตจากต้นไผ่ที่สามารถรับประทานได้ มีผิวสัมผัสที่ค่อนข้างกรอบและมีรสจืด หน่อไม้เป็นที่นิยมรับประทานกันทั่วไปและพบได้ในอาหารหลายเมนู หน่อไม้ยังมีประโยชน์ต่อร่างกายด้วยเพราะอุดมไปด้วยสารอาหารต่าง ๆ เช่น ใยอาหาร แร่ธาตุทองแดง วิตามินบี 6 และวิตามินอี ในขณะที่มีแคลอรี่และคาร์โบไฮเครตต่ำ

หน่อไม้เป็นพืชที่มีสารอาหารหลากหลาย ผู้ที่รับประทานจึงอาจได้ประโยชน์ด้านสุขภาพในด้านต่าง ๆ อย่างไรก็ตาม หน่อไม้ก็มีข้อควรระวังบางอย่างที่ควรทราบก่อนรับประทานด้วยเช่นกัน มาดูกันว่าหน่อไม้มีประโยชน์ด้านใดบ้าง และควรรับประทานอย่างไรให้ปลอดภัยและดีต่อสุขภาพ

หน่อไม้และประโยชน์ต่อสุขภาพ

หน่อไม้เป็นพืชที่มีสารอาหารและแร่ธาตุอยู่หลายชนิด การรับประทานหน่อไม้จึงอาจเป็นประโยชน์ต่อร่างกายในหลาย ๆ ด้าน เช่น

บำรุงสุขภาพลำไส้
หน่อไม้เป็นพืชที่มีใยอาหารสูง โดยสารอาหารชนิดนี้เป็นจะช่วยให้ระบบการทำงานของลำไส้ทำงานเป็นปกติ รวมถึงอาจมีส่วนช่วยลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคบางชนิดได้ เช่น โรคริดสีดวงทวาร โรคถุงผนังลำไส้อักเสบ (Diverticulitis) และมะเร็งลำไส้

อาจช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือด
ใยอาหารชนิดละลายน้ำได้ (Soluble Fiber) ที่พบได้ในหน่อไม้อาจมีส่วนช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือดได้ อีกทั้งยังมีงานวิจัยบางชิ้นที่พบว่า ผู้ที่รับประทานหน่อไม้ซึ่งมีใยอาหารชนิดละลายน้ำได้อยู่ มีระดับคอเลสเตอรอลโดยรวมและระดับคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดี (Low–Density Lipoprotein: LDL) ลดลง เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่ได้รับประทานอาหารที่มีใยอาหาร

อาจช่วยควบคุมน้ำหนักตัว
ด้วยความที่หน่อไม้เป็นพืชที่ให้พลังงานต่ำ โดยหน่อไม้ 1 ถ้วยหรือประมาณ 155 กรัม ให้พลังงานเพียง 64 กิโลแคลอรี่ หน่อไม้จึงอาจเหมาะสำหรับผู้ที่กำลังอยู่ในช่วงควบคุมน้ำหนัก อีกทั้งหน่อไม้ยังมีใยอาหาร ซึ่งเป็นสารอาหารที่อาจช่วยให้ร่างกายรู้สึกอิ่มได้ไวและนานขึ้น จึงอาจช่วยควบคุมปริมาณการรับประทานอาหารได้ 

ข้อควรระวังในการรับประทานและการเลือกซื้อหน่อไม้

นอกจากด้านประโยชน์แล้ว หน่อไม้ก็มีข้อควรรู้ควรระวังที่ควรทราบก่อนรับประทานเช่นกัน โดยประเด็นหลัก ๆ ที่ควรคำนึงถึงก็เช่น

• ควรนำหน่อไม้ไปผ่านความร้อน เช่น ต้ม เผา ก่อนรับประทาน เพราะหน่อไม้เป็นพืชมักพบสารไซยาไนด์ (Cyanide) ซึ่งเป็นสารที่เป็นพิษต่อร่างกายอยู่ แต่สารพิษนี้จะลดน้อยลงหากนำหน่อไม้ไปทำให้สุกด้วยความร้อนก่อน
• ควรหลีกเลี่ยงการซื้อหน่อไม้ที่บรรจุถุงหรือปี๊บ เนื่องจากหน่อไม้เหล่านี้อาจปนเปื้อนสารพิษที่ก่อให้เกิดโรคโบทูลิซึม (Botulism) ได้
• หน่อไม้เป็นพืชที่มีสารพิวรีนสูง ซึ่งเป็นสารที่อาจส่งผลให้กรดยูริกในร่างกายสูงขึ้น ผู้ป่วยโรคเก๊าท์หรือผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับการขับกรดยูริก อย่างผู้ป่วยโรคไต จึงควรจำกัดปริมาณการบริโภคให้เหมาะสม

ดังนั้น เพื่อความปลอดภัยต่อสุขภาพ ผู้ที่ต้องการรับประทานหน่อไม้ควรรับประทานในปริมาณที่พอเหมาะ และรับประทานอาหารให้หลากหลาย และที่สำคัญควรปรุงหน่อไม้ให้สุกก่อนทุกครั้ง และหากรับประทานแล้วเกิดอาการผิดปกติใด ๆ เช่น ปวดศีรษะ หายใจไม่ออก มึนศีรษะ คล้ายจะหมดสติ ให้รีบไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจตั้งแต่เนิ่น ๆ