หัวนมดำ เป็นภาวะที่สร้างความวิตกกังวลแก่ผู้หญิงจำนวนไม่น้อย โดยทั่วไปแล้วหัวนมดำเกิดจากสีผิวแต่กำเนิด หรือการตั้งครรภ์ ซึ่งส่วนใหญ่ไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ แต่หากหัวนมดำเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนภายในร่างกาย สีดำของหัวนมอาจจางหายไปเองในภายหลัง หรือบางกรณีอาจต้องดูแลด้วยวิธีต่าง ๆ ร่วมด้วย เพื่อให้หัวนมกลับมามีสีตามปกติได้
หัวนมดำ มีสาเหตุมาจากอะไร ?
หัวนมดำอาจเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ เช่น
- สีผิว เมื่อเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์ ฮอร์โมนในร่างกายจะเปลี่ยนแปลง ทำให้ผู้หญิงเริ่มมีประจำเดือน หน้าอกจะเริ่มขยายใหญ่ขึ้น ส่งผลให้หัวนมและปานนมมีขนาดใหญ่ขึ้นและมีสีเข้มขึ้นด้วย ซึ่งทั้งหัวนมและปานนมอาจมีระดับสีตั้งแต่สีชมพูอ่อนไปจนถึงสีเทาอ่อน แตกต่างกันไปตามสภาพสีผิวแต่กำเนิดของแต่ละบุคคล
- การตั้งครรภ์ เมื่อตั้งครรภ์ถึงช่วงเดือนที่ 3 ร่างกายจะเตรียมพร้อมสำหรับการให้นมบุตร ฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงจะส่งผลต่อเม็ดสีผิว ทำให้หัวนมและปานนมมีสีเข้มและคล้ำขึ้น นอกจากนี้ หัวนมอาจขยายใหญ่ขึ้น ตุ่มน้ำมันเล็ก ๆ รอบหัวนมอาจมีจำนวนเพิ่มขึ้น เพื่อช่วยให้ทารกที่เกิดมาดื่มนมจากเต้านมมารดาได้ง่ายขึ้น
- การผ่าตัดสร้างหัวนม ในบางกรณี ผู้ป่วยมะเร็งเต้านมอาจเสียหัวนมและปานนมไปจากการผ่าตัดรักษามะเร็ง บางรายอาจเลือกผ่าตัดสร้างหัวนมและปานนมขึ้นมาใหม่ แต่หัวนมใหม่อาจมีสีเข้ม คล้ำ หรือต่างไปจากเดิม เพราะเนื้อเยื่อที่นำมาสร้างหัวนมและปานนม อาจเป็นเนื้อเยื่อที่นำมาจากส่วนอื่นของร่างกาย หรือจากผิวหนังของผู้บริจาค
หัวนมดำ อันตรายหรือไม่ ?
หลายคนอาจกังวลเกี่ยวกับปัญหาสุขภาพของตนเองหากสังเกตเห็นว่ามีหัวนมดำ แต่ในความเป็นจริง หัวนมดำไม่ได้เกิดจากความผิดปกติเสมอไป และไม่ส่งผลอันตรายใด ๆ ต่อร่างกาย แต่หากหัวนมเปลี่ยนเป็นสีแดง ลอก คัน มีผื่น หรืออาจมีอาการแสบร้อนร่วมด้วย อาจเป็นสัญญาณของการติดเชื้อหรือการอักเสบได้ โดยเฉพาะเมื่อหัวนมเป็นแผลหรือมีก้อนอยู่ใต้หัวนม ควรรีบไปพบแพทย์ทันทีเพื่อรับการตรวจวินิจฉัย เนื่องจากอาจเสี่ยงเป็นโรคพาเจทเต้านม (Paget's Disease) ซึ่งเป็นมะเร็งเต้านมชนิดหนึ่งซึ่งเกิดที่หัวนมได้
หัวนมดำ ทำอย่างไรดี ?
หากหัวนมดำเกิดจากการตั้งครรภ์ ไม่ต้องกังวลเพราะภายในเวลาไม่กี่เดือนหลังจากคลอดบุตร ทั้งสี ขนาดของหัวนม และขนาดหน้าอกจะกลับไปเป็นปกติ แต่ความเข้มของสีผิวบริเวณปานนมอาจยังคงอยู่และไม่จางลง แต่ถ้าหัวนมดำเพราะมีสีผิวเข้มตามธรรมชาติก็อาจไม่สามารถแก้ไขอะไรได้ เพราะเป็นเม็ดสีในร่างกายแต่กำเนิด
อย่างไรก็ตาม หากหัวนมดำเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในช่วงตั้งครรภ์ อาจมีวิธีดูแลและรักษาภาวะหัวนมดำได้ ดังต่อไปนี้
- ล้างหัวนมด้วยน้ำอุ่น
- ใช้ครีมหรือโลชั่นทาเพิ่มความชุ่มชื้นแก่ผิวหลังอาบน้ำ เพราะสบู่อาจทำให้ผิวแห้งได้
ใส่เสื้อชั้นในให้พอดีกับขนาดหน้าอก และเลือกใช้เสื้อชั้นในผ้าฝ้าย เพื่อให้อากาศถ่ายเทและลดการระคายเคืองบริเวณหัวนม
นอกจากนี้ การสักหัวนมยังเป็นอีกวิธีหนึ่งที่กำลังได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก เพราะสามารถเลือกระดับความสว่างของสีได้ เปลี่ยนสีหัวนมได้ทันที และสีมักคงอยู่ถาวร แต่ควรสักหัวนมเฉพาะกรณีมีข้อบ่งชี้จากแพทย์หรือมีความจำเป็น และควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์เท่านั้น เพราะอาจเกิดผลข้างเคียงขึ้นได้ ส่วนการสักที่ไม่ได้มาตรฐานก็อาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนตามมาได้ เพราะการสักหัวนมเป็นขั้นตอนทางการแพทย์ใช้สำหรับผู้ป่วยที่สูญเสียหัวนมไปหลังจากผ่าตัดเต้านมออกและอาจต้องผ่าตัดสร้างหัวนมขึ้นมาใหม่ โดยสีของหัวนมและปานนมอาจไม่เหมือนเดิมหรือเข้มขึ้น จึงเกิดกระบวนการสักหัวนมเพิ่มขึ้นมา เพื่อทำให้สีของหัวนมใหม่ใกล้เคียงกับสีหัวนมเดิมของผู้ป่วย หรือหากผู้ป่วยไม่ได้รับการผ่าตัดสร้างหัวนมขึ้นมาก่อน ผู้ป่วยอาจเลือกสักหัวนมแบบสามมิติ เพื่อสร้างลักษณะหัวนมเสมือนจริงขึ้นมาแทนได้เช่นกัน