วิธีหายใจสำหรับผู้ที่เป็นหอบหืด เป็นวิธีการฝึกหายใจชนิดหนึ่งที่ผู้ป่วยโรคหอบหืดทุกคนสามารถฝึกและทำควบคู่ไปกับวิธีการรักษาหลักที่แพทย์แนะนำ เพื่อช่วยให้การหายใจและการใช้ชีวิตประจำวันง่ายขึ้นได้
โรคหืด หรือหอบหืด เป็นโรคที่ส่งผลให้ทางเดินหายใจมีภาวะอักเสบ บวม และตีบแคบผิดปกติ โดยโรคนี้มักส่งผลให้ผู้ที่ป่วยจะมักพบอาการไอ หายใจไม่อิ่ม และมีเสียงหวีด โดยเฉพาะเมื่อร่างกายได้รับสิ่งกระตุ้นบางอย่าง เช่น มลพิษ การติดเชื้อบริเวณทางเดินหายใจ การออกกำลังกาย การอยู่ในที่หนาวเย็น และอื่น ๆ อีกมากมาย ซึ่งจะแตกต่างกันไปในผู้ป่วยแต่ละคน
วิธีหายใจสำหรับผู้ที่เป็นหอบหืด สำคัญต่อผู้ป่วยอย่างไร
ในการรับมือกับโรคหืด หลัก ๆ แล้วมักจะเป็นการใช้ยา ซึ่งชนิดและรูปแบบของการใช้ยาจะขึ้นอยู่กับผู้ป่วยแต่ละคน และดุลยพินิจของแพทย์ผู้รักษา โดยกลุ่มยาที่แพทย์มักใช้ก็มีทั้งยาชนิดพ่น และยาชนิดรับประทาน ซึ่งผู้ป่วยควรใช้ยาตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด
อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบัน โรคหืดเป็นโรคที่ยังไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ โดยจุดประสงค์ของการรักษาจะเป็นการควบคุมอาการและป้องกันอาการกำเริบ การใช้ยา การปฏิบัติตัวตามคำแนะนำของแพทย์ และการเรียนรู้วิธีรับมือกับโรคหืด อย่างการฝึกฝนวิธีหายใจสำหรับผู้ที่เป็นหอบหืด จึงเป็นสิ่งสำคัญสำหรับผู้ป่วยโรคหืด
วิธีหายใจสำหรับผู้ที่เป็นหอบหืด เริ่มต้นอย่างไร
ผู้ที่กำลังมองหาวิธีหายใจสำหรับผู้ที่เป็นหอบหืดอาจลองศึกษาจากตัวอย่างวิธีดังต่อไปนี้ และนำไปฝึกฝนเพื่อปรับใช้ในชีวิตประจำวันกัน
1. วิธีหายใจแบบใช้กะบังลม (Diaphragmatic Breathing)
วิธีหายใจแบบใช้กะบังลมมีขั้นตอนดังต่อไปนี้
- นอนหงายลงกับพื้นโดยนำหมอนรองใต้เข่าเอาไว้เพื่อยกระดับเข่าให้สูงขึ้นเล็กน้อย หรือหากใครไม่สะดวกนอน อาจใช้วิธีนั่งตัวตรงแทน
- นำมือข้างใดข้างหนึ่งวางที่อก ส่วนอีกข้างวางที่หน้าท้อง และค่อย ๆ หายใจเข้าทางจมูก โดยในระหว่างหายใจเข้า ส่วนที่ขยายตัวควรจะเป็นบริเวณหน้าท้อง และบริเวณหน้าอกควรอยู่กับที่
- ค่อย ๆ หายใจออกทางปาก
2. วิธีหายใจทางจมูก
ในบางกรณี ผู้ป่วยบางคนอาจพบว่าอาการจากโรคหืดแย่ลงเมื่อหายใจทางปาก การหายใจทางจมูกจึงเป็นวิธีที่อาจช่วยได้ โดยการฝึกหายใจวิธีนี้ก็มีเพียงการที่ผู้ป่วยต้องควรเตือนตัวเองอยู่เสมอ
3. วิธีหายใจแบบ Buteyko
ผู้ป่วยบางคนอาจหายใจเร็วเกินไปโดยไม่รู้ตัว ซึ่งในบางกรณี การหายใจเร็วเกินไปก็อาจส่งผลให้ผู้ป่วยบางคนมีอาการหายใจไม่อิ่มได้เช่นกัน โดยวิธีฝึกหายใจสำหรับผู้ที่เป็นหอบหืดวิธีนี้จะช่วยให้ผู้ป่วยหายใจในจังหวะที่ช้าลง
- หายใจออกช้า ๆ และกลั้นเอาไว้ โดยอาจจะใช้นิ้วโป้งและนิ้วชี้ช่วยบีบจมูกเบา ๆ ในระหว่างที่กลั้นหายใจ
- เมื่อเริ่มรู้สึกอึดอัด ให้ค่อย ๆ หายใจเข้าช้า ๆ จากนั้นให้กลับไปหายใจแบบปกติประมาณ 10 วินาที
ทั้งนี้ ผู้ที่มีปัญหาสุขภาพดังต่อไปนี้ควรปรึกษาแพทย์ผู้รักษาก่อนฝึกหายใจด้วยวิธีนี้ ได้แก่ ผู้ป่วยโรคหัวใจ ผู้ป่วยโรคลมชัก และผู้ป่วยความดันโลหิตสูง
4. วิธีหายใจเพื่อบรรเทาอาการหายใจไม่อิ่ม
ผู้ที่มีอาการหายใจไม่อิ่มอาจลองฝึกหายใจตามขั้นตอนต่อไปนี้
- หายใจเข้าทางจมูกอย่างช้า ๆ โดยในระหว่างนี้ให้ปิดปากเอาไว้
- ค่อย ๆ หายใจออกทางปากช้า ๆ ประมาณ 4 วินาที
สุดท้ายนี้ ก่อนจะเริ่มทำตามวิธีฝึกหายใจสำหรับผู้ที่เป็นหอบหืดในข้างต้น ผู้ป่วยควรปรึกษาแพทย์ผู้รักษาก่อนถึงความเหมาะสม เพื่อความปลอดภัยต่อร่างกาย
นอกจากการฝึกหายใจ ผู้ป่วยยังควรใช้ยาและปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ ซึ่งเป็นวิธีหลักในการรักษาโรคหืดอย่างเคร่งครัด เนื่องจากการฝึกหายใจเป็นเพียงวิธีที่อาจช่วยบรรเทาอาการเท่านั้น ไม่ใช่วิธีหลักในการรักษาโรคหืด และหากฝึกตามวิธีในข้างต้นแล้วพบปัญหาใด ๆ ก็ให้ปรึกษาแพทย์เพื่อให้แพทย์แนะนำแนวทางที่เหมาะสม