อุณหภูมิร่างกายปกติ เรื่องใกล้ตัวที่หลายคนอาจยังไม่รู้

อุณหภูมิร่างกายปกติของคนเราควรอยู่ที่เท่าไหร่? คำถามนี้มักถูกหยิบยกขึ้นมาถกเถียงกันเมื่อมีใครสักคนหนึ่งเป็นไข้หรือไม่สบาย โดยแต่ละคนก็อาจให้คำตอบที่แตกต่างกันเกี่ยวกับระดับของอุณหภูมิปกติของร่างกาย ซึ่งจริง ๆ แล้วอุณหภูมิปกติของร่างกายของคนเรานั้นอาจแตกต่างกันไปตามปัจจัยต่าง ๆ ส่วนสาเหตุที่ส่งผลกระทบต่ออุณหภูมิร่างกายนั้นมีอะไรบ้าง สามารถหาคำตอบได้จากบทความนี้

คนส่วนใหญ่อาจเคยได้ยินว่าอุณหภูมิร่างกายปกติควรอยู่ที่ 37 องศาเซลเซียส หรือแตกต่างจากระดับนี้เล็กน้อย แต่จริง ๆ แล้วอุณหภูมิปกติของร่างกายไม่ได้อยู่ที่ 37 องศาเซลเซียส และการที่อุณหภูมิของร่างกายเพิ่มสูงขึ้นหรือลดลงนั่นก็ไม่ได้หมายความว่าคุณไม่สบายหรือมีไข้เสมอไป

ปัจจัยที่มีผลต่ออุณหภูมิของร่างกาย

อุณหภูมิปกติของร่างกายอาจเปลี่ยนแปลงไปตามสาเหตุ ดังนี้

• เพศ
  โดยปกติแล้วเมื่อร่างกายได้รับความเย็น กลไกของร่างกายจะทำหน้าเพิ่มความอบอุ่นให้แก่ร่างกาย ซึ่งเพศก็มีผลต่อกระบวนการนี้ โดยร่างกายเพศหญิงจะตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิได้รวดเร็วกว่าเพศชาย จึงอาจทำให้เกิดอาการสั่น หรือเนื้อตัวเย็นได้ไวกว่าเพศชาย  นอกจากนี้ ในช่วงที่ผู้หญิงมีรอบเดือนจะมีการหลั่งฮอร์โมนออกมาหลายชนิด ซึ่งอาจส่งผลให้อุณหภูมิร่างกายเปลี่ยนแปลงไปจากปกติ

• อายุ
  อายุเป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่ออุณหภูมิร่างกายปกติ โดยคนในแต่ละช่วงอายุอาจมีอุณหภูมิร่างกายที่แตกต่างกัน ดังนี้
  • เด็กและทารก อุณหภูมิร่างกายปกติจะอยู่ระหว่าง 36.6-37.2 องศาเซลเซียส
  • ผู้ใหญ่ มีอุณหภูมิปกติของร่างกายอยู่ระหว่าง 36.1-37.2 องศาเซลเซียส
  • ผู้สูงอายุ ที่อายุมากกว่า 65 ปีขึ้นไป จะมีอุณหภูมิร่างกายต่ำกว่า 36.2 องศาเซลเซียส ซึ่งเป็นระดับที่ต่ำกว่าคนวัยอื่น ๆ
    

อย่างไรก็ตาม อุณหภูมิในแต่ละคนอาจแตกต่างไปตามปัจจัยอื่น ๆ ระดับอุณหภูมิตามช่วงอายุเหล่านี้เป็นค่าโดยประมาณเท่านั้น 

• บุหรี่
  การสูบบุหรี่นั้นสามารถเพิ่มอุณหภูมิของร่างกายได้ ซึ่งอาจมีผลมาจากควันบุหรี่และการเผาไหม้ของของบุหรี่ที่กระทบต่ออุณหภูมิของร่างกายได้ชั่วคราว แม้ว่าอุณหภูมิจากบุหรี่จะไม่ได้ส่งผลเสียต่อร่างกาย แต่การได้รับสารในบุหรี่อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพได้

• อาหาร
  อาหารที่มีรสชาติเผ็ดร้อน อย่างพริก พริกไทย ขิง ข่า เครื่องเทศ หรือวัตถุดิบอื่น ๆ ที่มีฤทธิ์ร้อนก็อาจส่งผลให้อุณหภูมิร่างกายนั้นสูงขึ้น หลังจากการรับประทาน 

• ตำแหน่งที่ทำการวัดอุณหภูมิ
  การวัดอุณหภูมิร่างกาย โดยปกติแล้วจะมี 4 ตำแหน่งหลัก ๆ ซึ่งก็คือ หู ทวารหนัก ใต้ลิ้น และรักแร้ ซึ่งในแต่ละตำแหน่งนั้นมีอุณหภูมิที่แตกต่างกัน และถ้าหากไม่ทราบว่าตำแหน่งไหนควรอยู่ในระดับเท่าไหร่ ก็อาจเกิดการเข้าใจผิดได้ ซึ่งถ้าหากวัดไข้แล้วได้ผลลัพธ์ดังต่อไปนี้อาจต้องรักษาตัวเนื่องจากเป็นไข้
  • ปาก อุณหภูมิเมื่อเป็นไข้จะอยู่ที่ 37.8 องศาเซลเซียสหรือมากกว่า
  • รักแร้ อุณหภูมิเมื่อเป็นไข้จะอยู่ที่ 37.2 องศาเซลเซียสหรือมากกว่า
  • หูและทวารหนัก อุณหภูมิเมื่อเป็นไข้จะอยู่ที่ 38 องศาเซลเซียสหรือมากกว่า

นอกจากนี้ อาจมีปัจจัยอื่น ๆ ที่สามารถส่งผลกระทบต่ออุณหภูมิปกติของร่างกายได้ อย่างการทำกิจกรรม การออกกำลังกาย เสื้อผ้า รวมถึงอุณหภูมิภายในห้องที่คุณอยู่ด้วย โดยถ้าหากสงสัยว่ามีไข้ควรไปพบแพทย์ เพื่อเข้ารับการวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้อง