หลายคนอาจเคยมีประสบการณ์ที่เหมือนมีเสียงเพลงวนอยู่ในหัวทั้งวันแม้จะหยุดฟังเพลงนั้นแล้ว สิ่งนี้มีชื่อเรียกว่า Earworm หรือ Stuck Song Syndrome (SSS) ซึ่งเพลงที่ติดอยู่ในหูนี้อาจเกี่ยวข้องกับกลไกการทำงานของสมองในส่วนของการได้ยิน สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน แต่ในบางคนก็อาจเกิดขึ้นได้บ่อยกว่าคนทั่วไป เช่น เด็กวัยรุ่น ผู้หญิง และผู้ที่มีภาวะย้ำคิดย้ำทำ (OCD)
เพลงบางเพลงอาจทำให้เกิด Earworm ได้ง่ายกว่าเพลงอื่น ๆ โดยเฉพาะเพลงที่มีเมโลดี้หรือเนื้อร้องที่ติดหูจำง่ายอย่างเพลงสำหรับเด็กหรือเพลงประกอบโฆษณา เพลงที่ร้องวนท่อนเดิมหลายครั้ง รวมถึงเพลงที่กำลังเป็นเป็นที่นิยมอยู่ในขณะนั้น ทำให้เราได้ยินแค่ท่อนเพลงสั้น ๆ ของเพลงนั้นซ้ำ ๆ จนทำให้เพลงติดอยู่ในหัวด้วย
วิธีง่าย ๆ กำจัด Earworm ออกจากหัวได้อย่างอยู่หมัด
Earworm ไม่ใช่เรื่องที่น่ากังวลหรือเป็นอันตรายต่อสุขภาพ แต่ในบางครั้งก็ทำให้คุณรู้สึกหงุดหงิดรำคาญใจได้ ซึ่งหากคุณลองทำตามวิธีการเหล่านี้ ก็อาจสามารถช่วยกำจัด Earworm ออกจากหัวได้อย่างอยู่หมัด
1. ฟังเพลงให้จบทั้งเพลง
Earworm อาจเกิดจากการที่เราได้ยินหรือจดจำเพลงได้เพียงแค่ท่อนสั้น ๆ ทำให้ท่อนเพลงนั้นวนอยู่ในหัวทั้งวัน ซึ่งหากเราพยายามหยุดหรือห้ามสมองไม่ให้นึกถึงเพลงนั้น อาจจะไม่สำเร็จและยิ่งทำให้เกิดอาการ Earworm มากกว่าเดิม ดังนั้น การลองเปิดเพลงที่ติดอยู่ในหัวฟังทั้งเพลงตั้งแต่ต้นจนจบ อาจช่วยแก้อาการ Earworm ที่เกิดขึ้นได้
2. ร้องเพลงออกมาดัง ๆ
ในเวลาที่เกิด Earworm หรือการมีเพลงวนอยู่ในหัวนั้น มักทำให้เราเผลอนึกถึงเพลงนั้นขึ้นมาตลอดทั้งวัน และบ่อยครั้งก็เผลอฮัมเพลงออกมาโดยไม่ได้ตั้งใจด้วย อย่างไรก็ตาม หากเราลองร้องเพลงนั้นออกมาดัง ๆ แทนการฮัมเพลงเบา ๆ อาจเป็นวิธีที่ช่วยหยุดอาการ Earworm ได้
3. หลีกเลี่ยงการฟังเพลงเดิมซ้ำไปมา
Earworm อาจเกิดจากการฟังเพลงเดิมซ้ำ ๆ วนไปวนมาตลอดทั้งวัน จึงทำให้สมองของเราจดจำได้แค่เพลงนั้น มีวิธีการแก้ไขคือให้ลองฟังเพลงใหม่ ๆ โดยเฉพาะเพลงที่ไม่เคยฟังมาก่อน เพื่อให้สมองได้จดจำเพลงใหม่ ๆ รวมถึงควรหลีกเลี่ยงการฟังเพลงเป็นระยะเวลานานติดต่อกันตลอดทั้งวันด้วย
4. ลองหากิจกรรมอื่น ๆ ทำ
การหากิจกรรมอื่น ๆ ทำเพื่อเบี่ยงเบนสมาธิ อาจช่วยหยุดอาการ Earworm ที่เกิดขึ้นได้ โดยกิจกรรมที่ทำนั้นอาจเป็นงานอดิเรกที่คุณชอบและถนัด เช่น เล่นกีฬา ออกกำลังกาย หรือเล่นเกม หรือเป็นกิจกรรมที่ต้องใช้สมาธิมาก เช่น อ่านหนังสือ หรือดูโทรทัศน์ เพราะอาจช่วยลดอาการ Earworm ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
5. เคี้ยวหมากฝรั่ง
การเคี้ยวหมากฝรั่งเป็นอีกหนึ่งวิธีแก้อาการ Earworm ที่หลายคนนึกไม่ถึง โดยในระหว่างการเคี้ยวหมากฝรั่ง สมองส่วนที่เกี่ยวข้องกับการใช้ความจำระยะสั้นจะถูกปิดกั้น ซึ่งรวมถึงการกระทำที่ซ้ำไปซ้ำมาอย่างการมีเพลงวนอยู่ในหัวด้วย ดังนั้น การเคี้ยวหมากฝรั่งจึงอาจช่วยลดอาการ Earworm ได้นั่นเอง
แม้ว่าอาการ Earworm ส่วนใหญ่จะไม่ทำให้เกิดผลกระทบที่ร้ายแรงต่อสุขภาพ แต่ในบางกรณี หากเกิดอาการ Earworm ต่อเนื่องนานเกิน 24 ชั่วโมง อาจเป็นสัญญาณของปัญหาสุขภาพที่ร้ายแรงได้ เช่น ภาวะซึมเศร้า โรคจิตเภท โรคมะเร็งที่ลามไปยังสมอง หรือภาวะเส้นเลือดในสมองแตก (Stroke) จึงควรไปพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยอย่างเหมาะสม
